رهایی از ترس مرگ

پاسخ : تفاوت روى آوردن چهره مرگ به مؤمنان و کافران، نشانگر آن است که از دیدگاه معارف قرآنى و روایى، انسان و اعمال، افکار، کردار و اوصافش، نقش به سزایى در این مسأله مهم دارد. به نحوى که سعادت و شقاوت بشر از درون آن مى‏جوشد و در واقع آدمى، باید از خود و کرده‏هایش هراسان باشد. آموزه‏هاى دینى نیز با ارائه حقیقت مرگ و توصیف ابعاد آن، مى‏خواهد نگرش انسان را به خود تغییر دهد و آن را تصحیح کند؛ یعنى به او یاد دهد که در عین زندگى در جهان مادى و کوشش براى برطرف ساختن نیازهاى خود، دلبستگى و وابستگى به آنها نداشته باشد. از این رو، ترس از مرگ در این حد و چارچوب، امرى ارزشى و مثبت خواهد بود. پس هر کس طبیب خویش است و با نوع نگرش و عملکرد خود، مى‏تواند ترسى از مرگ را – که بر اثر غفلت و تنگ نظرى و محدودنگرى به عالم مادى در او پدیدار شده است – به ترس از مرگى که راه را طولانى دیده و رویارویى با خداوند متعال را سخت مى‏بیند، مبدل سازد. ترس اول اگر بر جان آدمى سیطره یابد، همین زندگى دنیایى را بر آدمى تیره و تار مى‏سازد. اما ترس دوم، موجب تقویت و تهذیب نفس شده و انسان را به انجام دادن اعمال نیک و صالح – که از دیدگاه شریعت اسلامى گستره‏اى بس بزرگ دارد – سوق مى‏دهد. امام صادق(ع) مى‏فرماید: «همانا تو، طبیب نفس خویش قرار داده شده‏اى، براى تو درد بیان شده و نشانه صحت و سلامتى معرفى و به دوا [ و درمان ]راهنمایى شده‏اى. پس بنگر که چگونه در [ اصلاح ]نفس خود قیام مى‏کنى»V}کافى، ج 2، کتاب الایمان و الکفر، باب محاسبه‏العمل، ح 6؛ به نقل از: چهل حدیث، ص 306.{V بر این اساس باید با تعویض نگرش خود و تصحیح اعمال خویش، خود را از وحشتى که از مرگ داریم، نجات دهیم.