نشانه های عشق حقیقی
پرسش : مىخواهم عاشق حقیقى و واقعى باشم، نشانههاى عشق حقیقى کدام است؟
پاسخ : براى تمایز عشق حقیقى از عشق مجازى، راه کارهاى گوناگونى وجود دارد؛ از جمله: 1. عاشق باید با بررسى مبدأ عشق خویش، بداند که آن حس است یا خیال؛ عقل است یا دل؛ شهوت است یا امور انسانى؟ 2. بداند که عشق برایش آرام بخش، نشاط آور، طربانگیز و تحرک آفرین است، یا موجب اضطراب، خمودى، بى حرکتى، سستى و در خود فرو رفتگى؟ 3. آیا با وصال معشوق، عشق اولیهاش شکوفاتر، پایاتر و پویاتر مىگردد، یا پژمرده، ایستا و خموش است؟ 4. آیا معشوق یکى است یا متعدد؟ در عشق حقیقى، معشوق واحد و یگانه است و در عشق مجازى هم، عشق به آیات الهى در طول عشق خداوند است، نه در مقابل آن. اگر معشوق متعدد باشد، عشق ما نه حقیقى است و نه مجازى؛ بلکه عشقى دروغین و کاذب است. P}هست معشوق آن که او یکتو بود{E}مبتدا و منتهایش او بود{P P}چون بیابیش و نباشى منتظر{E}هم هویدا او بود هم نیز سرّ{P P}رو چنین عشقى گزین گر زندهاى{E}ور نه وقت مختلف را بندهاى{P P}هر که چیزى جست، بىشک یافت او{E}چون به جدّ اندر طلب، بشتافت او.{P V} محمدى اشتهاردى، محمد؛ داستانهاى مثنوى، ج2، صص90 – 91.{V از مجموع آیات و روایات و سخن عارفان راستین، مىتوان نشانههاى عشق حقیقى را دریافت. دانستن این علائم انسان را قادر مىسازد تا عشق خود را ارزیابى کند. به این نشانهها در دو قسمت به صورت کلى و اجمالى اشاره مىشود: T}یک. نشانههاى عشق انسان به خداوند:{T 1. خدا را بر همه محبوبهاى خود ترجیح دهد؛ 2. در باطن و ظاهر مطیع خدا باشد؛ 3. در همه امور موافق او باشد؛ 4. اولیاى خدا را به جهت او دوست بدارد؛ 5. لقاى خدا را بر بقاى خود ترجیح دهد؛ 6. هر چیزى را در برابر عشق به خداوند حقیر شمارد؛ 7. همه اوقات، مستغرق ذکر خدا باشد؛ 8. آسایش و آرامشش در قرب او باشد؛ 9. از حضرت حق راضى و خشنود باشد؛ 10. به کلام محبوب (قرآن) عشق ورزد؛ 11. با مال و جان در راه محبوب، مجاهده کند؛ 12. بر خلوت و مناجات با محبوب، حریص باشد؛ 13. عبادت براى او آسان باشد؛ 14. همه بندگان مطیع وى را دوست بدارد و بر همه رحیم و مشفق باشد 15. همه کافران و عاصیان را دشمن بدارد.V}براى آشنایى تفصیلى، ر.ک: محمد رضا کاشفى، آیین مهرورزى، صص85 – 98.{V T}دو. علائم عشق حق به بنده:{T 1. وجود نشانههاى عشق انسان به خداوند؛ 2. محبوب دوستان خدا مىشود؛ 3. توفیق طاعت پیدا مىکند؛ 4. سنگینى خدمت را از دوش او برمىدارد؛ 5. به قدر نیاز به او عطا مىکند؛ 6. بلاى بنده را بسیار مىکند؛ 7. معایب بنده را مخفى مىکند و ظاهر نمىسازد؛ 8. به بنده قلب سلیم عطا فرموده، اخلاق او را نیک مىگرداند؛ 9. دنیا را مبغوض بندهاش مىسازد؛ 10. او را به حلم و آرامش مزیّن مىکند؛ 11. صدق و راستى را به او الهام مىکند؛ 12. دانش و علم را بر ذهنش خطور مىدهد؛ 13. عبادت نیکو را به او ارزانى مىدارد؛ 14. امانت را محبوب بنده مىسازدV}ر.ک: همان، صص102 و 103؛ عطف الالف، صص89 – 94؛ احیاء علوم الدین، ج4، ص304؛ میزان الحکمه، ج2، صص222 – 224.{V؛ P}یا ربّ ز شراب عشق سرمستم کن{E}وز عشق خودت نیست کن و هستم کن{P P}از هر چه ز عشق خود تهى دستم کن{E}یکباره به بند عشق پابستم کن{P V} باباطاهر