آیا با توبه همه گناهان ما بخشیده می شود

پاسخ : هر عمل نیک یا زشت، اقتضاى آن را دارد که پاداش و یا کیفر خود را به دنبال داشته باشند. این یک اصل کلى و عمومى است که در سوره «زلزال» به آن اشاره شده است. اما شرطهاى اساسى و موانع بازدارنده آن، در آیات دیگر آمده است: A}«إِلاَّ مَنْ تابَ وَ آمَنَ وَ عَمِلَ عَمَلاً صالِحاً فَأُوْلئِکَ یُبَدِّلُ اللَّهُ سَیِّئاتِهِمْ حَسَناتٍ وَ کانَ اللَّهُ‏غَفُوراً رَحِیماً»{A؛ V}فرقان (25)، آیه 70.{V ؛ «مگر کسى که توبه کند و ایمان آورد و کار شایسته انجام دهد.پس خداوند بدى‏هاى‏شان را به نیکى‏ها تبدیل مى‏کند و او همواره آمرزنده مهربان است». به تعبیر علامه طباطبایى، آیه توبه در اصطلاح علم اصول، «حاکم» بر آیه «زلزال» است. V}ر.ک: تفسیر المیزان، ج 20، ص 486، (دارالکتب الاسلامیه).{V البته این روش در سایر قانون‏گذارى‏هاى بشرى نیز جارى است که از آن به عنوان تبصره یا متمم یاد مى‏شود. به عبارت دیگر اعمالى را که انسان انجام مى‏دهد، در قیامت مى‏بیند. اما این در صورتى است که اعمال خوب یا بد، تا هنگامه قیامت بماند؛ ولى اگر با توبه و انجام دادن حسنات، اعمال بد انسان محو شود و یا به جهت غیبت و ظلم، اعمال خوب انسان محو گردد، چیزى باقى نمى‏ماند که در هنگامه قیامت آن را ببیند. V}همان، ج 20، سوره زلزال.{V در علم اخلاق نیز گفته شده است: اعمال انسان گاهى به صورت «حال» و ناپایدار و گاهى به صورت «ملکه» و پایدار است. آنچه در قیامت مورد بازخواست قرار مى‏گیرد، آن ویژگى‏هاى ثابت آدمى و اعمال پایدار او است. اما آنچه به طور گذرا و مقطعى انجام داده و اصرارى بر آن نداشته است؛ بلکه از انجام دادن آن پشیمان شده است، آثار آن از صحیفه اعمال و صفحه دل او، پاک و به لطف خداوند نادیده گرفته مى‏شود و در قیامت مورد بازخواست و حسابرسى قرار نمى‏گیرد. ازاین‏رو گفته شده است: «توبه» عمل خیرى است که تائب جزاى آن را خواهد دید و یک شاخه از جزاى آن، محو خطاها و جرایم است.