راههای تقویت اراده انسان

پاسخ : قبل از بیان راه‏هاى تقویت اراده، بهتر است فرد با اراده و درمقابل فرد بى‏ثبات و فاقد اراده را توصیف کنیم. فرد بااراده کسى است که وقتى در مورد کارى، به خوبى تأمل کرد، تصمیم به انجام آن مى‏گیرد و بافعالیت و ثبات قدم، آن را به اجرا در مى‏آورد. بنابراین پافشارى برتصمیمى غلط یا داشتن میلى قهرمانانه ثبات قدم نخواهد بود. در مقابل فردى که داراى اراده ضعیف است با کمترین مشکل از انجام دادن کار، دلسرد شده و کوشش جهت تحقق آن را متوقف مى‏کند. فردى که اراده قوى دارد آنچه را که با تأمل خواسته است باکوشش و ثبات قدم درپى تحقق آن است. فرد با اراده کسى است که داراى هدفى معقول بوده و تا موقعى که به آن نرسیده است، از تعقیب آن باز نمى‏ایستد. مشکلات و موانع روانى یا مادى، به اراده و عزم او لطمه نمى‏زند و از پیشرفتش جلوگیرى نمى‏کند. در اولین گام، باید هدف و یا اهداف دقیق و مشخص خود را از زندگى یا کارى که مى‏خواهد انجام دهد، براى خویش ترسیم نماید. طبیعى است این هدف، باید معقول، قابل دستیابى، بدون افراط و تفریط، مطابق توان و استعداد فرد و واقع بینانه باشد؛ نه آنکه آرمانى و بلند پروازانه و خارج از توانایى‏هاى وى باشد. در این صورت در صحنه عمل وقتى با مشکلات و سختى‏هاى طاقت فرسا و خارج از توان خود، رو به رو شد و با شکست‏هاى احتمالى به هدف مورد نظر خود دست نیافت؛ ناامید و دلسرد شده و از ادامه کار منصرف مى‏گردد. همچنین از انجام کارهاى دیگر منصرف مى‏شود و خود را ناتوان وبى اراده تلقى مى‏کند. دومین گام شناخت توانایى‏ها و استعدادهاى نهفته در وجود خویش است. همه ما در وجود خود، از استعدادهایى برخورداریم؛ کافى است این نیروها را بشناسیم و براى رسیدن به هدف، آنها را به کار گیریم. سومین گام، برنامه‏ریزى است. باید براى تمام کارها و فعالیت‏هاى شبانه روزى، برنامه اى مدون و منظم داشته باشید. بدین منظور از جدولى استفاده کنید که در ستون افقى آن، ساعات شبانه روز و در ستون عمودى، ایام هفته را یادداشت کرده و تمام کارهاى روزانه را در آن درج کنید (از خواب و استراحت تا عبادت، ورزش، مطالعه و…). هر فعالیتى را در زمان خاص خود در جدول بنویسید و هیچ زمانى را بدون کار خالى نگذارید. هر روز صبح با نگاهى به آن برنامه، به اجراى دقیق آن بپردازید و شب‏ها قبل از خواب، آن را محاسبه و ارزیابى کنید. شایسته است همچون یک محاسبه‏گر جدى و قاطع، فعالیت‏هاى روزانه و میزان موفقیت خود در انجام دادن کارها را بررسى کنید. در صورت موفقیت، خود را تشویق کنید و در صورت تخلف از برنامه و سهل‏انگارى در اجرا، خود را تنبیه نمایید. چهارمین گام، «تلقین» است. تلقین به خود در تقویت اراده، اثر قابل ملاحظه اى دارد. بنابراین هر روز جملاتى را به خود تلقین کنید؛ مانند: «من اراده لازم براى انجام کارهایم را دارم»، «هیچ چیز نمى‏تواند اراده ام را متزلزل کند»، «آنچه را که به نظرم انجام دادنى است، انجام مى‏دهم و هیچ قدرتى نمى‏تواند مرا از آن باز دارد»، «اراده من هر روز محکم‏تر مى‏شود»، «بر من لازم است که موفق شوم؛ زیرا موفقیت از آن نیرومندان است» و… پنجمین گام، توجه به تدریجى بودن تقویت اراده است. براى به دست آوردن اراده‏اى قوى و محکم، تدریجى بودن آن و نیاز به تمرین و ممارست امرى لازم و ضرورى است. گمان نکنید مى‏توانید به طور دفعى و بدون هیچ تلاشى، به آن دست یابید. بنابراین به راه کارهاى عملى زیر توجه نموده، به آنها عمل کنید: T}راه‏هاى تقویت اراده‏{T 1. هر روز صبح حداقل بیست دقیقه به طور مرتب و در ساعتى معین ورزش کنید. 2. سحر گاهان یا صبح گاهان، هرگاه که بیدار شدید بى درنگ برخیزید و از رختخواب بیرون روید. حتى اگر خواب آلودگى مزاحمتان است، از اتاق بیرون روید و قدرى نرمش کنید تا خواب آلودگى از بین برود. 3. در صورت امکان، چند دقیقه قبل از اذان صبح از خواب بیدار شده، نماز شب بخوانید و اگر در آن وقت بیدار نشدید، قضاى آن را به جا آورید. 4. مقید باشید هر روز تعداد آیات معینى را قرائت کنید؛ مثلاً 30 تا 50 آیه و در صورت تمایل در هفته‏هاى بعد به میزان آن بیفزایید. 5. هرگز در کارها ناامید نشوید و با حالت تهاجمى براى پى گیرى و به انجام رساندن کارهاى ناقص و ناموفق، جدیت به خرج دهید. 6. کارهایى را که به عهده مى‏گیرید، ناتمام رها نکنید و آنها را به نحو احسن و تا رسیدن به نتیجه مطلوب ادامه دهید. لازم است به این نکته نیز توجه کنید که براى رسیدن به هدف مشخصى در زندگى شخصى، باید به چند مطلب توجه داشته باشید: یکم. هدف براى شما روشن و شفاف باشد و ترسیمى صحیح و واقع بینانه از آن داشته باشید. دوم. این هدف مورد نظر، دست‏یافتنى بوده و مطابق با توانایى شما باشد. سوم. شخص برنامه‏ریزى صحیحى براى دستیابى به آن داشته باشید. چهارم. از تلاش و کوشش و همت کافى برخوردار باشید. پنجم. اراده اى محکم و استوار با استفاده از راه‏هاى تقویت اراده، در خود ایجاد کنید. ششم. بر خداوند توکل کرده و از او استمداد جویید.