فلسفه تعدد زوجات در اسلام
پرسش : فلسفه تعدد زوجات چیست؟ چرا این حق تنها براى مردان است؟
پاسخ : در مسأله تعدد زوجات فلسفههاى متعددى وجود دارد که در ذیل به برخى از آنها اشاره مىشود و تحقیق بیشتر را با معرفى منابعى به خودتان مىگذاریم: فلسفه تعدد زوجات: مسأله تعدد زوجات یکى از احکام بسیار بااهمیت و ارزشمند از نظر اجتماعى و نظام خانوادگى دراسلام است. درقرون پیشین مستشرقین و اسلامشناسان غربى این مسأله را براسلام خرده مىگرفتند. اما تحقیقات اخیر و واقعیات و رخدادهاى اجتماعى قرن ما اهمیت این حکم را به آنان ثابت کرد به طورى که اندیشمندانى چون برناردشاو جان دیون پورت گوستاو لوبون و … در این رابطه از در تحسین آمدند و به حکمت آن گواهى دادند؛ زیرا: 1. آمارهاى موجود درسطح جهان نشان مىدهد میزان تولد دختر غالباً بیش از پسر مىباشد. بنابراین تکیه بر «تک زنى» باعث مىشود همواره تعدادى از زنان تا آخر عمر از نعمت ازدواج محروم بمانند و درتجرد و عزوبت به سربرند و این ظلمىفاحش درحق آنان است. 2. در طول تاریخ همواره براثر حوادث و کوارث اجتماعى – مانند جنگها – تعداد بیشمارى از مردان تلف مىشوند و همسران آنان بىسرپرست مىگردند. طبیعى است که غالب مردان جوان حاضر به ازدواج با چنین کسانى براى اولین بار نیستند. بنابراین اگر از نظر قانون و نظام اجتماعى اینان نتوانند به عنوان همسر دوم گزینش شوند همواره بدون شوهر خواهند ماند و این نیز ظلم برآنان است و تنها راهحل آن جواز چندزنى باقیود و شرایط خاص است. جالب است بدانید که پس از جنگ جهانى دوم در آلمان چند هزار بیوه زن که سرپرستان خود را در جنگ از دست داده بودند به تظاهرات پرداخته و از کلیسا درخواست کردند که چند همسرى را مجاز گرداند. ولى کلیسا در برابر این خواست سرسختى نشان داد و همین باعث شد که پس از آن فساد و بزهکارى در آلمان به شدت رواج یابد. 3. بلوغ جسمى و جنسى دختران معمولاً چندین سال پیش از پسران است و درطول زمان همراه با رشد جمعیت بشرى باعث مىشود که در جامعه تک همسرگرا همواره انبوه کثیرى از زنان که آمادگى و علایق جنسى دارند در برابر مردانى فاقد شعور و درک جنسى قرارداشته و تمایلات جنسى آنان به نحو مشروع ارضا نگردد. 4. از نظر روان شناسى تفاوتى اساسى بین ساختار روانى و گرایشها و عواطف زن و مرد وجود دارد. روانشناسان معتقدند که زنان به طور طبیعى «تک شوهرگرا» مىباشند وفطرتا از تنوع همسر گریزانند و خواستار پناه یافتن زیر چتر حمایت عاطفى و عملى یک مرد مىباشند و تنوع گرایى در زنان نوعى بیمارى است. ولى مردان ذاتا تنوع گرا و «چند زنگرا» مىباشند و چنان که مىدانید احکام اسلام همه متناسب با نیازهاى واقعى و ویژگىها و خصلتهاى ذاتى انسانها وضع گردیده است.افزون برآن زنان در ایام معینى قابلیت تأمین جنسى مردان را ندارند. اکنون باید پرسید در برابر این حقایق چه باید کرد؟ در اینجا سه راه وجود دارد: الف. همیشه تعدادى از زنان درمحرومیت کامل جنسى به سربرند. ب. راه و روابط نامشروع و کمونیسم جنسى گشوده شود. ج. به طور مشروع و قانونمند باقیود و شرایطى عادلانه راه چند همسرى گشوده شود. کدام یک؟ دین مبین اسلام راه سوم که حکیمانهترین و بهترین راه است را گشوده و اجازه چندزنى را تنها به مردانى مىدهد که توانایى کشیدن بارسنگین آن را به نحو عادلانه داشته باشند و دستورات اکیدى در این زمینه براى آنان وضع نموده است و این نه تنها به ضرر زنان نیست؛ بلکه درواقع بیشتر براى تأمین مصالح و منافع آنان است. در اینجا ممکن است سوءالى دیگر پدید آید و آن اینکه چرا چند شوهرى مجازنیست؟ جواب آن است که: 1. چنان که گفتیم این خلاف طبیعت و روحیات زن مىباشد. 2. بدین وسیله بهداشت و سلامت نسل به خطر مىافتد. 3. شناخت انساب و تمیز آنها از بین خواهد رفت. در غیر این صورت عواطف خانوادگى از بین خواهد رفت و در نتیجه تمایل به تکثیر نسل و زاد و ولد وجود نخواهد داشت، چون به حسب طبع هر کس فرزند خودش را دوست داشته و براى او سرمایه گذارى مىکند، اما در قبال کسى که انتسابش به وى مشکوک است؛ بلکه اصلا معلوم نیست از کیست؟ بیگانه بوده و تعهدى نسبت به او ندارد و از درون نیز چنین انگیزش و تمایلى وجود ندارد. راز کاستى عاطفه و احساسات در جوامع غربى و پناه بردن آنان به حیوانات به ابراز محبت به آنان همین است و نه حس قوى عاطفه بشرى آنها. آنان که بشریت را چنان از دم تیغ گذرانده و با وحشیانه ترین راهها انسان هاى مظلوم را مىکشتند تا ثروت و سرمایههاى آنان را به یغما ببرند، چه بویى از عاطفه بردهاند! V}براى آگاهى بیشتر در این زمینه ر.ک: الف. مطهرى، مرتضى، نظام حقوق زن در اسلام؛ ب. جوادى آملى، عبدالله، زن در آیینه جلال و جمال؛ پ. طباطبایى، سیدمحمدحسین، تفسیر المیزان، ج 4.{V