راه غلبه بر هوای نفس و دل بریدن از دنیا

پاسخ : در خصوص یاد خدا توجه به چند نکته ضرورت دارد: 1. ذکر اقسامى دارد؛ مانند ذکر زبانى و قلبى. هر یک از انواع ذکر نیز از نظر کمیت و کیفیت مراتب بى‏شمار دارد؛ به طورى که هرگز ذکر یک انسان عادى – هر چند ذکر قلبى باشد – با ذکر پیامبر(ص) و ائمه(ع) برابر نیست. 2. تأثیرگذارى ذکر خدا بر دل امرى قطعى و حتمى است؛ ولى میزان تأثیر هر علتى به قوت و ضعف آن بستگى دارد. تأثیر علت قوى نیرومند است و تأثیر علت ضعیف ضعیف. با توجه به مراتب متعدد ذکر، میزان تأثیر آن بر افراد نیز بسیار متفاوت است. چه بسا میزان تأثیر مراتب پایین ذکر بسیار نامحسوس باشد. 3. میزان تأثیرپذیرى دل‏ها متفاوت است. هراندازه قلب انسان پاک‏تر و از اوصاف زشت و کنش‏هاى نکوهیده پیراسته‏تر باشد، از تابش انوار الاهى بیش‏تر بهره مى‏برد و اطمینان و سکینه افزون‏ترى دریافت مى‏کند. بنابراین، براى اطمینان‏پذیرى بیش‏تر باید به راهکارهاى زیر پایبند بود: الف) بسنده نکردن به ذکر زبانى، سرایت دادن آن به قلب و از ژرفاى ضمیر و سرائر وجود ذکر خدا گفتن‏ ب) خالص ساختن ذکر براى خدا و تصفیه آن از شوائب نفسانى مانند ریا و سمعه‏ ج) پیراستن نفس از عیوب و رذائل و صفا بخشیدن به آن از طریق اجراى صحیح وظایف دینى و ترک گناهان‏ چند توصیه: 1. با دوستان پاک و با تقوا رفاقت کنید. 2. از دوستانى که حریم حدود الاهى را مى‏شکنند به شدت بپرهیزید. 3. در مجالس دعا و محافل موعظه و نماز جماعت شرکت کنید. 4. از پرخورى و نیز غذاهاى چرب و پرانرژى و تحریک کننده پرهیز کنید. 5. از مشاهده صحنه‏هاى مهیج و تحریک کننده دورى گزینید و حتى بدان نیندیشید. 6. ورزش را در برنامه منظم و روزانه خود قرار دهید. 7. سعى کنید هیچ گاه تنها نشوید. 8. برنامه منظم مطالعاتى براى خود قرار دهید و بکوشید فرصت‏هاى خود را با تفکر و مطالعه مناسب پر کنید. 9. هفته‏اى یک یا دو روز روزه بگیرید. براى عدم وابستگى به دنیا رعایت امور زیر ضرورت دارد: 1. پرهیز از آرزوهاى دور و دراز و سراب گونه‏ 2. پرهیز از شرکت در مجالس پر زرق و برق‏ 3. ساده زیستى در زندگى خویش‏ 4. قرار دادن برنامه‏هاى عبادى در زندگى‏ 5. شرکت در مجالس موعظه و منابر 6. معاشرت با خانواده‏هاى با معنویت و غیر مجذوب به دنیا 7. شرکت در تشیع جنازه‏ها و زیارت اهل قبور و تفکر درباره آن‏ها به طورى که موجب عبرت گردد.