زندگی بندگان خوب خدا
پرسش : چرا بندگان خوب خدا غالبا از بهره های مادی دنیا (حتی حلال آن) خود را دور می کنند؟ هرگاه زندگی خود را با زندگی بندگان شایسته خدا مقایسه می کنم، دچار یاس می شوم و گاهی از خدا می خواهم مرا از دنیا ببرد، چون توانایی آن طور زندگی کردن را ندارم؟
پاسخ : بندگان خاص خداوند در اثر برخورداری از تقوای بالاو نورانیت دل و درون با ماهیت و ویژگی دنیا و لذت ها و بهره های آن آشنایند و خوب می دانند که دلبستگی و وابستگی بیش از حد ضرورت به دنیا و بهره های مادی، موجب محرومیت از یاد خداوند و غفلت از حق می گردد و هر چه در لذت ها و بهره های دنیوی بیشتر فرو روند، این غفلت و محرومیت بیشتر می گردد. بنابراین بندگان پاک و صالح خداوند برای حفظ انس و ارتباط خود با خداوند حتی با امور مکروه و حلالی که این انس و یاد را کمرنگ کرده و لذت یاد حق و توجه به خداوند را از آنها سلب و یا ضعیف می سازد پرهیز دارند. ولی نکته مهم این است که این رفتار بزرگان و اولیای الهی متناسب با میزان معرفت و موقعیت اجتماعی آنهاست. و قابل توصیه برای هر کس نمی باشد در نظر گرفتن میزان معرفت و ظرفیت ها و توانایی ها از مسایل بسیار مهمی است که خود معصومین(ع) بر آن تأکید دارند و ما را به رفق و مدارا و دوری از افراط و زیاده روی دعوت کرده اند. نتیجه مقایسه حالات ما با حالات اولیای حق و بندگان خوب خداوند، درک فاصله زیاد میان خود و آنها است و باید باعث تشویق و ترغیب ما در پیروی از آنها و نباله روی از آنها به اندازه وسع و توانایی ما گردد نه این که ثمره آن این باشد که همه اعمال و جزئیات زندگی ما درست مانند آنها باشد و هیچ گونه تفاوتی با آنها نداشته باشد. هدف افزودن بر ظرفیت ها و توانایی ها معنوی و رسیدن به میزان بالاتری از معرفت و شناخت است. امیرمؤمنان(ع) در قسمتی از نامه 45 نهج البلاغه خطاب به عثمان بن حنیف می فرماید: «امام شما از دنیای خود به دو جامه فرسوده و دو قرص نان رضایت داده است، بدانید که شما توانایی چنین کاری را ندارید، اما با پرهیزکاری و تلاش فراوان و پاکدامنی و راستی مرا یاری دهید». بنابراین بزرگترین وظیفه ما انجام واجبات و تکالیف الهی و دوری از گناهان و محرمات است که خود کار سنگین و دشواری است. بنابراین نباید در این موارد دچار زیاده روی و افراط گردید که این خود از دام های خطرناک شیطان است که می خواهد با بلند پروازی و برداشتن باری که توانایی حمل آن را نداریم ما را از انجام کارهایی که از عهده مان ساخته است و با آن می توانیم رضایت الهی و خشنودی اولیای الهی را جلب کنیم، محروم سازد. بار دیگر تکرار می کنیم ورای انجام واجبات و ترک محرمات، باید ظرفیت و آمادگی و توانایی را در نظر گرفت. حتی در مورد عبادت های مستحبی علی(ع) در یکی از حکمت های نهج البلاغه می فرماید: «وقتی دل و قلب شما آمادگی و نشاط دارد، نوافل را انجام دهید» V}(حکمت 312){V در پایان گفتنی است «دارایی» نکوهش نشده بلکه «دلبستگی» نکوهش شده لذا کسانی که دارای امکانات هستند اگر به مقدار توانایی به دیگران کمک کنند و مشکلات نیازمندان را حل کنند بسیار پسندیده است.