برای کسی که امکان ازدواج برای اش مهیا نیست برای دوری از گناه چکار کند

پاسخ : چنان که مى‏دانید غریزه جنسى یکى از غرایزى است که خداوند در وجود انسان قرار داده است و باید در زمان مناسب و از طریق صحیح و مشروع به آن پاسخ داده و به ارضاى آن پرداخته شود تا دچار فشارهاى روحى و روانى و جسمى ناشى از عدم تأمین آن نشود. نه باید آن را کاملاً سرکوب کرد و نه مى‏توان آن را رها کرد ازدواج راه طبیعى و مشروع ارضاى غریزه جنسى است با فراهم کردن امکانات و شرایط لازم باید سعى کرد به آن پاسخى صحیح داد. گر چه مشکلات گوناگون جامعه مانع ازدواج به موقع جوانان عزیز مى‏شود در عین حال با کاهش سطح توقعات و انتظارات پرهیز از تشریفات غیر ضرورى کنار گذاشتن بعضى رسومات فرهنگى و اجتماعى منفى، به تأخیر انداختن مراسم عروسى در دوران نامزدى و عقد و بعضى تدابیر دیگر مى‏توان از مشکلات مادى واقتصادى که فراروى بسیارى از جوانان مى‏باشد نجات یافت. خداوند در قرآن کریم مى‏فرماید: «کسانى که تنگ دست مى‏باشند دلهره فقر و عدم امکانات مادى نداشته باشند که از ناحیه فضل و رحمت خاص خداوندى در امر نکاح وازدواج کمک خواهد شد». وعده خداوند قطعى است و کسى نمى‏تواند به آن بدبین باشد پیامبر اکرم(ص) نیز مى‏فرماید: «اگر کسى به این مطلب اعتقاد نداشته باشد به خداوند سوء ظن دارد آن ظلم و گناه بزرگى است». در درجه اول سعى کنید با تدابیرى که در بالا به آن اشاره شد امر ازدواج خود را تسهیل کنید و موضوع را با والدین خویش مطرح کنید و از خداوند متعال کمک بخواهید و دعا کنید هم اسباب مادى ازدواجتان فراهم شود و هم همسرى قانع و شایسته که بتوانید در مشکلات مادى نیز شما را یارى کند به شما عطا نماید این از فضل و رحمت خداوند به دور نیست بلکه بسیار سهل و آسان است. نباید به دلیل فقر و عدم امکانات مادى، اخلاق و ارزش‏هاى معنوى را از دست داد با انجام بعضى کارها تمام قواى جسمى، روحى و روانى خود را نابود کرد و دچار عواقب سوء و پیامدهاى جبران‏ناپذیر آن شد. در عین حال در صورتى که به هر دلیلى نتوانستید ازدواج کنید تا زمان فراهم شدن شرایط و امکانات ازدواج براى کنترل این غریزه سرکش که اگر رها شود دین و دنیاى فرد را تباه مى‏کند راهکارهاى عملى زیر را مورد توجه قرار دهید: 1- هفته‏اى یکى دو روز روزه مستحبى بگیرید. 2- هر روز به منظور تخلیه انرژى جسمانى خود به مقدار زیاد ورزش کنید. 3- اوقات فراغت خود را با انجام کارهاى هنرى، فنى، و کمک به هم اطاقى‏ها و… پر کنید. 4- در خوردن مواد غذایى انرژى‏زا و محرک مثل، خرما، پیاز، فلفل، تخم‏مرغ و… به حداقل لازم اکتفا کنید. 5- از تماشاى رفتارها و برجستگى‏هاى بدن دیگران و صحنه‏هاى تحریک کننده جدا خود دارى کنید امام صادق(ع) فرمود: «نگاه تیرى از تیرهاى شیطان است و چه بسا نگاهى اندوه‏هاى زیادى در پى داشته باشد». 6- براى تمام اوقات شبانه روز خود برنامه‏اى منظم و تدوین کنید و هیچ زمانى را بدون برنامه قبلى سپرى نکنید زیرا براى آن اوقات شیطان برنامه‏ریزى مى‏کند. 7- با شرکت در مجالس مذهبى، دعا، خواندن نمازهاى نافله و نافله شب پیوسته در صدد تقویت نیروى ایمان خود باشید. دوست عزیز طبیعى است براى نجات از این وضعیت لازم است با عزمى راسخ و اراده‏اى محکم به راه‏کارهاى فوق پاى بند باشید که در پرتو عمل به آن نکات و بدون هیچ گونه تنبلى، سستى، اهمال‏کارى موفقیت خود را تضمین خواهید کرد و گرنه دردى دوا نخواهد شد. لازم است در همین‏جا عشق و محبت شما به رشد و کمال و معنویت را ستایش کنیم و براى حفظ این روحیه و گسترش آن بین تمام جوانان و دانشجویان از خداوند متعال طلب کمک و یارى کنیم. مسلما حفظ ایمان و ارزش‏هاى آن در محیط نامساعد بسى دشوار است ولى ارزش افزون‏ترى دارد. خداوند در سوره «تحریم» آیه 11 نمونه‏اى را براى این گونه افراد یادآورى مى‏نماید. خداوند براى مؤمنان آسیه همسر فرعون را مثال و نمونه مى‏آورد هنگامى که از شوهرش بیزارى جست و عرضه داشت: خدایا! من از قصر فرعون و زیورهاى دنیوى گذشتم و تو خانه‏اى در بهشت براى من بنا کن و مرا از شر فرعون و کردارش و قوم ستمکار نجات‏بخش. حفظ ارزش‏ها در محیط مناسب و مساعد هنر نیست. هنر آن است که در تندباد ضد ارزش‏ها ارزش‏ها مطرح شود. بنابراین سعى کنید با اعتماد به خدا و یقین به درستى راه دین و ایمان خود را حفظ نموده و همواره آن را تقویت کنید. از مطالعه قرآن و توجه به معانى آن و همچنین کتاب‏هاى سودمند دیگر و شرکت در مجالس وعظ و دیگر محافل دینى غفلت نکنید. باید بدانید که خداوند قدرت و توان مقابله با گناه را در وجود شما قرار داده است، لیکن با عزم و همتى سترگ باید به مبارزه با گناه برخیزید و همواره کوشش کنید که براى اولین‏بار که میل به گناه آمد با جدیت تمام در برابر آن مقاومت کنید، آن گاه به تدریج مبارزه آسان خواهد شد. بنابراین اگر جاى یک جوان امروزى بودم به این نکات و دستورالعمل‏ها توجه مى‏کردم: 1ـ ارتباط معنوى خود را با خداى متعال حفظ و توسعه مى‏دادم، نمازهاى یومیه‏ام را سعى مى‏کردم در اول وقت و به جماعت مى‏خواندم. زیرا نماز همانطور که قرآن فرموده (اگر با توجه و حضور قلب خوانده شود) انسان را از فحشاء و منکرات باز مى‏دارد. 2ـ هر روز صبح پس از نماز صبح آیاتى از قرآن را تلاوت و درباره معانى آن خوب تفکر مى‏کردم. 3ـ با اراده‏اى محکم به آنچه از حقایق دین و دستورات اخلاقى مى‏دانستم عمل مى‏کردم و هر روز در پایان روز قبل از خواب، به محاسبه آنچه در طول روز انجام داده‏ام مى‏پرداختم و بر لغزش‏ها و خطاها و گناهان چشم و گوش و زبان و سایر اعضاء بدن خود را مؤاخذه و تنبیه مى‏کردم و نسبت به انجام واجبات، خدا را شکر مى‏کردم. 4ـ در انتخاب دوستان و هم اتاقى‏هاى خود دقت کافى را بعمل مى‏آوردم. دوستانى را انتخاب مى‏کردم که قابل اعتماد، دلسوز، مؤدب، اهل نماز و مسجد و نماز جماعت، رازنگه‏دار و اهل مطالعه باشند. 5ـ با شرکت در جلسات مذهبى، تفسیر قرآن، نهج‏البلاغه و نظایر آن به تقویت باورهاى مذهبى و اعتقادات دینى‏ام مى‏پرداختم. بنابراین اگر چه انتظارات ما از یک جامعه اسلامى و آنچه افراد مسلمان باید انجام دهند به وقوع نرسیده است، اما مى‏توانیم حداقل از خودمان شروع کنیم و به عنوان یک دانشجوى مسلمان مسؤولیت‏پذیر، با عمل خود الگوى دیگران باشیم و از این که تنها هستیم ناامید نشویم، زیرا تمام مصلحان نخست یک تنه اصلاح‏گرى را شروع کردند. در هر صورت تا قبل از ازدواج شایسته است این غریزه را به طور موقت کنترل نموده و عفت و پاکى و پاکدامنى خود را همچون گذشته حفظ و حراست نمائید. کنترل این غریزه به دو صورت ممکن است تحقق پذیرد: 1- کنترل منفى: غالبا وقتى سخن از کنترل غریزه جنسى به میان مى‏آید، توجه اشخاص به سمت و سوى نوع منفى آن جلب مى‏شود و آن این است که کسى با وجود تحریکات مختلف و مواجهه با عوامل انگیزش این غریزه، بخواهد با میل تحریک شده‏اش مبارزه و مقابله کند و به سوى ارتکاب جرم نرود، چنین کارى گرچه قطعا بهتر از آلایش دامن و عمل به جرم است، ولى پیامدهاى سوء و مخرب آن بر کسى پوشیده نیست. این کار هم به غایت دشوار است و هم زیانبار و بدین جهت هرگاه شخصى به کنترل غریزه سفارش مى‏شود با چنین برداشتى از آن و تصور دشوارى و زیانبارى آن، از پذیرفتن چنین توصیه‏هایى سرباز مى‏زند. 2- کنترل مثبت: غریزه جنسى اگر با ازدواج مهار نگردد، مطلوب‏ترین راه تسلط بر آن، کنترل مثبت است و آن پرهیز از صحنه‏ها و کارهایى است که به تحریک این غریزه مى‏انجامد. این نوع از کنترل، که در حقیقت جنبه‏ى پیشگیرى دارد هم راحت است و هم بى‏زیان و بلکه مفید و راحت است، زیرا در این صورت همچون وسیله نقلیه‏اى است با سرعت معمولى و قانونى که در مواجهه با خطر، مهار آن زحمت چندانى ندارد بى‏زیان است، زیرا با این حال کنترل غریزه فشارى بر جسم و روان تحمیل نمى‏کند تا به آن صدمه‏اى وارد شود و مفید است چون موجب مى‏شود مغز و اعصاب و قواى بدن در حالت عادى به سر برند و تعادل روانى شخص محفوظ بماند وانرژى و سرمایه‏هاى جسمى و روحى او بیهوده مصرف نشوند. برخلاف ماشینى که با سرعتى بسیار فراتر از حد شناخته شده و بایسته خود سیر مى‏کند که چه بسا به کلى اختیار آن از دست صاحبش بیرون رفته و مصیبت‏هایى به بار آورد و کنترل آن هم در صورت تحقق، صدها زیان و رنج و زحمت و اضطراب براى وسیله و صاحب آن به همراه دارد. خداوند در قرآن کریم مى‏فرماید: «باید کسانى که قدرت و وضعیت مساعد براى ازدواج ندارند عفت پیشه کنند» V}(نور، آیه 33).{V با تأمل معلوم مى‏شود که عفت در این آیه کریمه معنایى عام دارد و عفت در همه اعضا و اندام را شامل است و اکنون طرق کنترل مثبت را به اختصار برمى‏شمریم: 1- پرهیز از فکر و ترسیم صحنه‏هاى محرک در ذهن و خیال. عبدالله بن سنان از امام صادق(ع) نقل مى‏کند که حضرت(ع) فرمود: H}«ان عیسى قال للحواریین:… ان موسى امرکم ان لا تزنوا و انا آمرکم ان لاتحدثوا انفسکم بالزنا فضلاً عن ا ن تزنوا فان من حدث نفسه بالزنا کان کمن او قد فى بیت مزوق فافسد التزاویق الدخان و ا ن لم یخرق البیت؛{H عیسى به اصحاب خود گفت:… موسى به شما دستور داد که زنا نکنید و من به شما دستور مى‏دهم که فکر زنا هم در سر نپرورانید تا چه رسد به این که زنا کنید زیرا کسى که خیال زنا کند مانند کسى است که در خانه‏اى نقش و نگار شده دود و آتش به پا کند. چنین کارى گرچه خانه را نمى‏سوزاند ولى زینت و صفاى آن را مکدر کرده و فاسد مى‏کند» V}وسائل‏الشیعه، ج 14، ص 240).{V 2- دورى از نگاه‏هاى مسموم و مناظر تحریک‏آمیز. قرآن کریم در دو آیه متوالى دستور به اغماض و نگهدارى چشم از نگاه حرام و هوس‏آلود داده است. در آیه اول مى‏فرماید: A}«قل للمؤمنین یغضّوا من ابصارهم و یحفظوا فروجهم…؛{A به مؤمنان بگو دیدشان – را از نامحرمان – فرونشانند و نهانگاه‏هاى خود را – از وقوع در حرام – نگه دارند». و در آیه بعدى مى‏فرماید: A}«و قل للمؤمنات یغضضن من ابصارهن و یحفظن فروجهن…؛{A به زنان مؤمن بگو – چشمهایشان را فرو گیرند و نهانگاه‏هاى خویش را محافظت کنند» V}(نور، آیه 30 – 31).{V جالب این است که در هر دو مورد خداوند متعال نخست دستور به مراقبت از نگاه محرک و عفت چشم مى‏دهد و آن گاه به حفاظت از عورت فرمان داده است. رسول اکرم(ص) مى‏فرمایند: H}«النظره سهم مسموم من سهام ابلیس فمن ترکها خوفا من الله اعطاه الله ایمانا یجد حلاوته فى قلبه؛{H نگاه هوس‏آلود – تیرى است مسموم از تیرهاى شیطان – هر کس آن را به جهت خوف الهى ترک کند، خداوند ایمانى به او مى‏بخشد که حلاوت آن را در قلب خود احساس مى‏کند» V}(الاخلاق، سید عبدالله شبر، قم، انتشارات بصیرتى، ص 127).{V 3- گوش ندادن به آوازها و موسیقى‏هاى تحریک‏کننده و مبتذل. در حدیثى از حضرت صادق(ع) آمده است: H}«ان رجلا سأله عن سماع الغناء فنهى عنه و تلا قول الله عز وجل: «ان السمع والبصر والفؤاد کل اولئک کان عنه مسؤولاً»{H؛ V}(اسراء، آیه 36).{V H} «و قال یسأل السمع عما سمع والفؤاد عمّا عقد والبصر عما ابصر؛{H مردى از آن حضرت درباره شنیدن آواز محرک پرسید. حضرت از آن نهى کرده و این آیه را خواندند: «به یقین گوش و چشم و دل هر یک مورد سؤال خواهند بود» و فرمود: گوش از آنچه شنیده و قلب از آنچه بدان دل بسته و چشم از آنچه دیده است مسؤول بوده و بازخواست خواهند شد» V}(مستدرک‏الوسائل، چاپ قدیم، ج 2، ص 459، ابواب یکتسب به، باب 80).{V 4- اجتناب شدید از نشست‏هاى غفلت‏زا و معاشرت با دوستان ناباب و گوش سپردن به سخنان تحریک‏آمیز. از حضرت امام باقر(عِ این‏گونه روایت شده است: H}«من اصغى الى ناطق فقد عبده، فان کان الناطق یؤدى عن الله عزوجل فقد عبدالله و ان کان یؤدى عن الشیطان فقد عبد الشیطان؛{H هر کس به سخن گوینده‏اى گوش فرا دهد او را بندگى کرده است، پس اگر ناطق از خدا بگوید شنونده، خداوند را بنده شده و اگر از شیطان و سخنان شیطانى بر زبانش جارى کند قطعا بندگى شیطان کرده است» V}(وسائل‏الشیعه، چاپ ایران، کتابفروشى اسلامیه، ج 12، ص 236).{V 5- اعتدال در خوردن. بى‏تردید پرخورى و بى‏نظمى در خوردن در ذخیره‏سازى و انباشتن موادى که نیازمند تفریغ باشد مؤثر است، ولى در صورت اعتدال و کم‏خورى سهم ناچیزى از آن صرف تهیه آن مواد مى‏شود. در حدیثى که قبلاً از پیامبر گرامى(ص) نقل کردیم، آن حضرت پس از آن که جوانان را به ازدواج ترغیب مى‏کنند مى‏فرمایند: «هر کس قدرت بر ازدواج ندارد و روزه بگیرد یقینا روزه نیروى غریزه او را تضعیف مى‏کند» V}(مستدرک الوسائل، ج 2، ص 531).{V 6- اشتغال، ورزش و سرگرمى‏هاى مفید. زیرا با وجود فراغت، هم مواد غذایى در تقویت غریزه به مصرف مى‏رسد و هم‏فکر و خیال مصروف چاره‏سازى در تفریغ آن مى‏شود و لذا در روایات بر اشتغال و کار و پرهیز از فراغت تأکید بسیار شده است. حضرت امام صادق(ع) در حدیث پردامنه «مفضل» مى‏فرمایند: H}«… وهکذا الانسان لو خلا من الشغل لخرج من الاشر والعبث والبطر الى ما یعظم ضرره علیه و على من قرب منه…؛{H … و همین‏گونه انسان اگر بى‏کار و فارغ باشد، به بیهودگى و سرمستى دچار مى‏شود و بر اثر آن به مسایلى مبتلا مى‏شود که زیان آن هم بر خود و هم بر نزدیکان او سنگینى خواهد کرد…» V}(بحارالانوار، تهران، انتشارات دارالکتب الاسلامیه، ج 3، ص 87).{V 7- تلاوت قرآن. بى‏شک انس با قرآن، تلاوت، تدبر و تفکر در مضامین آن، خود شفاى هر دردى است که به سرعت کار هر پریشانى را رو به سامان مى‏برد و زخم‏هاى پنهان را التیام مى‏دهد و همت‏ها را تا آسمان‏ها بالا مى‏برد و بشر را از فرو رفتن در عالم حیوانات نجات مى‏بخشد. امیرمؤمنان(ع) مى‏فرمایند: H}«و تعلّموا القرآن فانه ربیع القلوب واستشفوا بنوره فانه شفاء الصدور و احسنوا تلاوته فانه انفع القصص؛{H قرآن را فرا گیرید زیرا قرآن بهار دلهاست و از نور آن بر مرض‏ها و دردهاى خود مرهم بگذارید زیرا آن داروى شفابخش سینه‏هاست و آن را نیکو تلاوت کنید که به یقین سودمندترین قصه‏هاست» V}(وسائل‏الشیعه، ج 4، ص 825، ابواب قرائه القرآن، باب 1، ح 7).{V خلاصه این که: راه حل دین در خصوص نوع مقابله و مواجهه به غریزه جنسى نخست ازدواج و نکاح مشروع است و در صورت عدم امکان، کنترل مثبت با شرحى که بیان شد و سپس کنترل منفى با وجود همه زیان‏هاى آن، ولى هیچ‏گاه به بى‏بند و بارى و افسارگسیختگى و آلودگى به گناه رضایت نمى‏دهد و زیان آن را به مراتب خسارت‏بارتر و ویرانگرتر از ضرر کنترل منفى مى‏داند. این نوشتار را با این جمله به پایان مى‏بریم که بزرگان گفته‏اند: «نفس را مشغول بدار وگرنه او تو را به خود مشغول خواهد ساخت».