دستیابی به آرامش و شادی

پاسخ : بسیارى از افراد مفهوم زندگى را پیچیده مى‏پندارند و گمان مى‏کنند براى نیل به پیروزى‏هاى چشمگیر باید پیوسته جانفشانى کرد . زمین و آسمان را به هم پیوست تا شاید به اندکى از موفقیت دست‏یافت . اما گروهى زندگى را ساده و نیل به خوشى‏ها و کامیابى هایش را دست‏یافتنى‏تر مى‏دانند . به اعتقاد اینان براى این هدف بیش‏تر باید هوشیارانه با اصول و قوانین دستگاه آفرینش همنوا شد; آن هم نه اصول و قوانین مرموز و دست نیافتنى، بلکه آنچه به آسانى در اختیار ماست، گر چه کمتر بدانها توجه مى‏کنیم . این کم توجهى سبب شده است که بپنداریم قوانین آفرینش بسیار پیچیده و آرمانى و دور از دسترس است که جز افرادى کم شمار بدان آگاه نمى‏شوند . آنچه شما را در به دست آوردن پیروزى، موفقیت و نشاط یارى مى‏رساند تنها داشتن امکانات مادى و توانایى سرشار جسمى نیست . شما مى‏توانید با تکیه بر برخى اصول روان‏شناسى، با صرف نیرویى کمتر و در زمانى کوتاه‏تر به موفقیت‏هاى چشمگیر دست‏یابید . پیوسته با نشاط بوده، از چیزى نهراسید و خود بزرگ‏ترین تشویق گر و امداد رسان خویش باشید . بدین منظور مى‏توانید از آنچه در این گفتار ارائه مى‏شود بهره گیرید و به اهداف خود نایل شوید . T}یک – شادمانى به کسى هدیه نمى‏شود {T اگر منتظرید تا کسى نشاط و شادمانى را به شما هدیه کند بدانید که آن فرد نخست‏خودتان هستید . فهرستى از همه آنچه تاکنون شما را شادمان نموده است تنظیم کنید و عامل یکایک آن‏ها را برشمرید، تا مطمئن شوید که بیشتر آن‏ها را خود فراهم کرده‏اید، موفقیت تحصیلى، دیدار دوستان، آشنایى‏هاى با اهمیت، سفرهاى شادى آفرین و . . . امورى است که بیشتر با اقدامات خود ما پدید مى‏آیند . شادى‏ها نیز انواع گوناگون‏اند . بعضى زود گذر و برخى پایدارند . شمارى نماى شادى دارند و در حقیقت تباهى آورند، مانند پاره‏اى از گناهان; و تعدادى لباس زحمت‏به تن دارند ولى زمینه ساز خوشى‏هاى فراوان‏اند، مانند کوشش‏هاى دوره تحصیل . شور و هیجان در انجام فعالیت‏ها و عشق در زندگى از مهم‏ترین عواملى است که شادمانى‏هاى تازه‏اى را براى شما به ارمغان مى‏آورد . اگر شما خود از درون احساس درماندگى و کسالت کنید و بى روح و دل‏مرده باشید چه کسى خواهد توانست‏شور و اشتیاق و شادمانى را به شما بازگرداند؟ در میان اطرافیان هیچ کس براى ما دلسوزتر از خود ما نیست . زمانى که ما خود براى نیل به اهدافمان در خویش انگیزه و شوقى نداشته باشیم چه کسى خواهد توانست آن را در وجود ما پدید آورد؟ ! اگر براى فعالیت‏هاى خود شوق و انگیزه کافى ندارید مطمئن شوید که مهم‏ترین علت، روشن نبودن هدف و ناتوان دیدن خود است . بدین منظور باید همیشه در هر فعالیت، هدفتان را کاملا روشن کنید . پس از آن به اشتیاق و علاقه درونى خود در اعماق وجودتان مراجعه کنید و آن را روز به روز بیشتر کنید و امیدوار به آینده، به توانایى خود ایمان آورید . سپس خواهید دید که در مدتى کوتاه انگیزه کافى براى انجام و ادامه آن فعالیت در شما پدید خواهد آمد . T}دو – منتظر اقبال نباشید {T در زندگى بسیارى از افراد تحولات یک باره و چشمگیر گاه مهم‏ترین علت موفقیت آنان بوده است . امید به زندگى روشن‏تر، عامل دوام و کامیابى زندگى است . تلاش براى دستیابى به رفاه و پیروزى امرى نکوهیده نیست و اعتقاد به خداوند و پاداش‏هاى دنیوى خیلى از کارها، امید آفرین و عامل رشد و موفقیت‏هاى تازه‏تر است; اما این همه هیچ یک بدان معنا نیست که در زندگى همیشه منتظر باشیم روزى اقبال به سوى ما رو کند و در یک نیم روز تحول چشمگیرى در زندگى‏مان پدید آید . کسانى که همیشه در انتظار روزى به سر مى‏برند که رویدادها به طور اتفاقى به زندگى‏شان هیجان و تحول ببخشد معمولا آن روز را مشاهده نکرده، زندگى را بدرود گفته‏اند . بخت و اقبالى که باید به انتظارش نشست و فرد را از حرکت و تلاش باز مى‏دارد بیش‏تر نکبت‏آور و کسالت آفرین است . زیرا عادتش آن است که کمتر به سراغ کسى رود و افراد را بیشتر در رخوت و دلسردى فرو مى‏برد . امید به هر چیز زمانى سرنوشت‏ساز و تحول آفرین است که منشا حرکت‏باشد، نه عامل سکون و ضعف . بنابراین در انجام هر فعالیت، آن‏چه در توان دارید به جاى آورید و منتظر فرشته خوشبختى نباشید . آن فرشته خود شمایید که باید براى خودتان آشکار شوید ونیرویتان را براى نیل به اهداف به کار گیرید . اوقات خود را هدر ندهید و به استخدام کارهاى بى نتیجه و تباهى آور در نیایید . با جدیت تصمیم بگیرید به هیچ کارى رو نکنید مگر نتیجه دلخواه و مفیدى برایتان داشته باشد . تا زمانى که در وجود شما چنین قاطعیتى مشاهده نشود هیچ چیز به نفع شما تغییر نمى‏کند . قرآن را خوانده‏اید که مى‏فرماید: ان الله لا یغیر ما بقوم حتى یغیروا ما بانفسهم» V}(رعد ، آیه 11). {V دستگاه آفرینش نیز از خداوند فرمان مى‏گیرد و تا در درون چیزى تحول پدید نیاید، تغییرى در آن پدید نمى‏آورد . T}سه – خود، ارزیاب کارهاى خویش باشید {T اگر از فعالیت‏ها یا رفتارهاى خود نتیجه دلخواه را به دست نمى‏آورید به جاى دلسردى و ملامت‏خود و دیگران، جزئیات عملکردتان را با ژرف نگرى بررسى کنید تا دریابید که عیب کارهایتان کجاست . بدون شناخت عوامل بى توفیقى و درمان آن، در انتظار کسى نباشید که به عیوب کارهاى شما بنگرد و آن‏ها را برطرف سازد و نشاط و توفیق را تقدیم شما کند . به واقع آیا رواست که منتظر باشید کسى از غیب به سوى شما آید تا بنیان اشتباهات شما را بر کند و کسالت و ضعف و شکست را از شما دور سازد . آن‏ها که پیوسته از میان عوامل موفقیت آفرین، بدون تلاش و شکیبایى انتظار کامیابى را پیشه خود مى‏کنند و از پیشامدها توقع دارند که یکباره به کمک ایشان بشتابد و به زندگى آنان رونق تازه دهد، امروز خویش را به امید فرداى بهتر سپرى خواهند کرد و به موفقیتى دست نمى‏یابند . T}چهار – درس شهامت آفرینى را خوب حفظ کنید{T ما از آغاز کودکى تا پایان جوانى همواره مشغول درس آموزى و تحصیل هستیم ولى «درس شهامت آفرینى‏» را کمتر فرا مى‏گیریم . بیشتر مخترعان، سیاستمداران موفق و جنگجویان برجسته از آنانند که از نعمت‏شهامت چیزى کم نداشته‏اند . به خود امیدوار باشید و از هیچ چیز جز گناهانتان نهراسید . این سفارش مردى است که آدمى نظیر وى کم دیده است . در فرموده‏اى از امام على (ع) مى‏خوانیم: هر گاه کسى زمین را گردش کند تا به این چند حکمت دست‏یابد، هر چند گردش کند موفق نخواهد شد: نخست آن که آدمى نباید از هیچ چیز جز گناه خود هراس داشته باشد . ترس و خیالات واهى نیروهاى درونى شما را بى‏اساس، مرموزانه هدر مى‏دهد و زندگى پرهیجان را از شما دریغ مى‏دارد . براى اهداف خود با استمداد از پروردگار به سوى آن گام بردارید و مطمئن باشید اگر از درون یاس و بى توفیقى را باخود زمزمه کنید گویا همه چیز این زمزمه را زودتر از شما مى‏شنود و یکایک توفیقات از شما سلب مى‏شود و کمترین تغییرى در وضعیت زندگى شما به وجود نمى‏آید . به خود تلقین کنید که توان و شجاعت هر کارى را دارایید . در غیر این صورت رکود و افسردگى و ناتوانى، نشانى شما را بسیار زود خواهد یافت و به سراغتان مى‏آید . به اهداف مورد نظرتان فکر کنید، موانع موفقیت را بر شمرید و راه چیرگى بر آن را دریابید و سپس براى حرکت آماده شوید . باخود فکر کنید اگر کمى شهامت و حوصله داشته باشید ممکن است‏به چه مراتبى دست‏یابید . درنگ در مرداب یکنواختى و سکون، کسى را از غرق شدن نجات نمى‏دهد، حرکت‏به سمت تکیه‏گاه مطمئن است که نجات آور است . همه ماتنها زمانى از توان نهفته در وجود خود آگاه مى‏شویم و از آن سود مى‏جوییم که اهریمن ترس را شکست دهیم . شعاع دوستى خویش را توسعه دهید و رفقاى صمیمى، آگاه و با شهامت و پاکدامنى را که در همه جا کم نیست، بیابید و نظرات و مقاصد خود را با آن‏ها در میان گذارید تا احساس ترس را در شما کاهش دهند . یقین کنید وقتى انسان در مورد هدفى با افراد مطمئن به رایزنى مى‏پردازد ترس وى از اقدامات بزرگ کاهش مى‏یابد . T}پنج – از اظهار دلتنگى پرهیز کنید.{T هیچ یک از ما نمى‏تواند ادعا کند که عوامل دلتنگى آور پیرامون او وجود ندارد. دلتنگى‏گاه علت آشکار دارد و زمانى ناآشکار. با علت‏هاى آشکارش مى‏توان مبارزه کرد ولى عوامل ناآشکار، شناخته نمى‏شود تا برطرفشان کرد. دلتنگى از یک نظر عامل اندیشه در کارها، یقین به بى‏ارزشى دنیا و فریفته نشدن به آن است؛ اما زمانى که از حالت زود گذر به شکل پایدار در آید، پدیده‏اى ویرانگر است. سفارش به انجام دعا و تعقیب نمازها یکى بدان سبب است که معانى آن دعاها، مانع از پایدارى دلتنگى‏هاى ویرانگر است. نمازگزارى که در پى عبادت خود چنین زمزمه کند، با دلتنگى انسى نمى‏یابد: خدایا به درستى که آمرزش تو امیدبخش‏تر از کردار من است و رحمتت وسیع‏تر از گناه من. بار خدایا، اگر من اهل و شایسته براى دریافت رحمت و مواهب تو نیستم، رحمت تو بسى اهل و شایسته است که مرا فرا گیرد. اى پوشنده عیب‏ها و اى شنونده شکوه‏ها! اى آن که درگاهش براى جویندگان گشاده است! اى مهربان، روزى بخش، دادرس، یکتاى بى‏همتا، رفیق همراه و…! آن دلتنگى که از حالت زود گذر به شکل پایدار چهره تغییر مى‏دهد، نوعى است که فرد خود آغازگر و تقویت کننده آن است. بدین شیوه که پیوسته از درون به خرده‏گیرى از خویش مى‏پردازد و یکایک قوایش را به محاکمه مى‏گیرد؛ خود را براى هر کار ناموفقش ملامت مى‏کند و نارسایى و ناکامى‏اش را بزرگ جلوه مى‏دهد. به همین سبب همیشه پیرامونش را تار و سرانجام کارهایش را تباه و بى‏نتیجه مى‏پندارد. بدانید که آغاز بیش‏تر افسردگى‏هاى مرموز، دلتنگى‏هاى ساده بوده است. پس تصمیم بگیرید تا آن جا که ممکن است ذهن و اعصاب خود را در اختیار دلتنگى قرار ندهید که پس از مدتى در اعماق جانتان لانه مى‏کند و آن‏گاه دیگر به سادگى شما را ترک نمى‏کند تا آرام آرام یکایک نیروهایتان را مرموزانه فرسوده کند. گرفتارى‏ها و مشکلات را ورزشگاه پرورش نیروهاى نهفته خود قرار دهید نه سببى براى تعطیل کردن فعالیت‏ها. تا شما در مسیر خود با موانع و مشکلات روبه رو نشوید، بخش عمده قدرت تجزیه و تحلیل مغزتان به کار نمى‏افتد و درون مایه شکیبایى و دوراندیشى‏تان هویدا نمى‏گردد. زمانى که شما در هر گفت‏وگوى دوستانه یا خانوادگى از مشکلات و کاستى‏ها و ناکامى‏هایتان سخن مى‏گویید، افزون بر این که دیگران را دلسرد و دلتنگ مى‏کنید، از درون به جنگ سلول‏هاى مغز و اعصابتان رفته‏اید و آن‏ها راخسته و فرسوده کرده و توان انجام کار را، با رفتار خود، از دست داده‏اید. T}شش – رویدادها را خود رقم زنید.{T آیا شما فکر مى‏کنید زندگى سراسر تحمل دشوارى است؟ آیا هیچ کس شما را دوست ندارد؟ آیا شما در کارهایتان پیوسته دچار بد اقبالى مى‏شوید؟ آیا گمان مى‏کنید به سبب نوعى ناتوانى جسمى یا ذهنى پیشرفتى نخواهید کرد؟ پاسخ این پرسش‏ها را جز شما کسى تعیین نمى‏کند. تصمیم با شما است که براى این پرسش‏ها چه پاسخى آماده کرده باشید. گزاف نیست اگر بگوییم ما هر طور مى‏اندیشیم، برایمان رخ خواهد داد. هر چند هیچ نمى‏توان سهم عوامل جانبى تأثیر گذار بر زندگى ما را نادیده گرفت، مهم‏ترین سهم را ذهن خود ما رقم مى‏زند. همه رفتارهاى ما از ذهن فرمان مى‏گیرد. کسى که از درون ذهن خویش، براى خود موفقیتى را روا نمى‏داند، عوامل بیرون از وجودش براى نیل او به موفقیت کمکى به وى نمى‏کند. اگر زمینه‏اى نیز براى او فراهم شود، ناپایدار است. گویا همه عوامل بیرونى منتظر خود مایند که به آن‏ها چه فرمانى مى‏دهیم. اگر کسى زندگى را «سراسر تحمل دشوارى» تعریف کند یا بپندارد که همیشه دچار بد اقبالى است، گویا همه پدیده‏ها همین گونه که او مى‏پندارد تنظیم مى‏شود؛ درست همانند ساعتى که آن را براى زنگ زدن در ساعت معین، تنظیم مى‏کنند. وقتى شما به سبب نوعى ناتوانى جسمى یا ذهنى راه بسیارى از موفقیت‏ها را بر خود بسته بدانید، گویا همه چیز همان طور خواهد شد که شما احساس مى‏کنید. روان شناسان این پدیده را «جادوى ذهن» مى‏خوانند. آن خوش‏بینى که در گفتار پیشوایان آسمانى مورد سفارش جدى قرار گرفته است تنها ویژه «خوش‏بینى به رفتار دیگران» نیست. همه ما باید به استعدادهاى درونى خویش خوش‏بین باشیم. خود راناتوان از به دست آوردن هیچ موفقیتى نپنداریم. با تخیّلات منفى، سد راه موفقیت خود نباشیم و بى‏سبب عوامل بیرونى تأثیرگذار بر موفقیت‏هاى خود را، با افکار اشتباه و مأیوسانه، بر ضد خود بسیج نکنیم.پس تصمیم با خود شما است که چگونه آینده را رقم زنید. T}هفت – در هر موقعیت که قرار گرفتید قدرشناس آن باشید{T. به درستى معلوم نیست چرا گروه بى‏شمارى از مردم همیشه در جست‏وجوى لذت‏هایى هستند که قرار است به احتمال در آینده بدان دست یابند. آن‏ها خود را مسافرِ مقصدى مى‏دانند که لذت هایش را فقط در مقصد به مهمانانش هدیه مى‏کند. غافل از آن که لذت سفر، در طول سفر است نه فقط هنگام رسیدن به مقصد؛ به ویژه آن که در خیلى از سفرها در مقصد لذتى نهفته نیست و شادکامى‏هاى بین راه است که مسافرت را لذت‏بخش مى‏کند. پس بیایید در هر موقعیت که قرار گرفته‏اید قدرشناس آن باشید. همه شادى‏ها در آینده موهوم جاى ندارد. امروز نیز آینده دیروز است که باید سپاسگزار نعمت‏هایش بود. اگر در کنار پدر و مادر زندگى مى‏کنید یا میان دوستان، در سال‏هاى آغاز تحصیل هستید یا پایان آن، موقعیت اقتصادى متوسطى دارید یا ندارید، همه را آن گونه که انتظار مى‏رود قدر بدانید. اگر قدرشناسى بخشى از جهان‏بینى شما قرار گیرد، خواهید دید که همه چیز برایتان دلچسب و شادى آور مى‏شود. مطمئن باشید، با وجود این خصیصه، عوامل ناخوشایند زندگى بر شما پیروز نمى‏شود و به تدریج خواهید دید که در همه زمینه‏ها تحولات چشمگیرى برایتان پدید خواهد آمد. هرگز این قانون طبیعت را از یاد نبرید که «در زندگى سپاس هر نعمت را که به جاى آورید، بیش‏تر در خدمتتان قرار مى‏گیرد و آن‏گاه با نیروى آن بهتر مى‏توانید با ناملایمات مبارزه کنید یا دست کم با آن‏ها به سازگارى برسید.» از وضع خود و خانواده و محیط و استاد گله‏مند نباشید. کوشش براى بهتر سازى این امور به مفهوم گله‏مندى از آن‏ها نیست. پدیده‏هاى پیرامون ما نیز، همانند اشخاص، خوب در مى‏یابند که شما سپاسگزار وجود آن‏هایید یا ناسپاس. به فرموده خداى متعال: اگر شیوه سپاسگزارى پیش گیرید، بر [نعمت‏هاى‏] شما افزوده مى‏گردد و اگر ناسپاس باشید، عذاب الاهى شدید است V} ( با استفاده از سوره ابراهیم، آیه 7).{V بیش‏تر افراد از احسان و محبت به کسى که قدرشناس محبت نیست، دریغ دارند؛ هر چند وى از دیگر امتیازات اخلاقى برخوردار باشد. به عکس به فردى که از میان همه امتیازات فقط قدرشناسى را پیشه خود کرده است، خرسندترند و از هر گونه احسان و محبت به وى دریغ نمى‏ورزند.