حکم انگشتر عقیق در دست کردن برای زنان

پاسخ : در پاسخ به این سؤال باید به نکات زیر توجه داشته باشید : 1- همانطور که شهید مطهرى فرمودند واژه زینت در عربى با زیور فرق مى‏کند زینت از زیور است زیرا زیور به زینت‏هایى گفته مى‏شود که از بدن جدا باشد مانند طلاجات و جواهرات ولى زینت هم شامل این دسته زیور آلات مى‏شود و هم شامل آرایشهایى که به بدن متصل است نظیر سرمه و خضاب ، (مطهرى، مرتضى، مسأله حجاب، تهران، انتشارات صدرا، چاپ 32، سال 1369 ص 146) بلکه بر اساس نظر شیخ طوسى در تفسیر تبیان ،(الطوسى شیخ الطائفه ابو جعفر بن الحسن، التبیان فى تفسیرالقرآن ج 7 بیروت داراحیاء التراث العربى، ص 429) و نیز مرحوم امین الاسلام طبرسى در مجمع البیان ،(الطبرسى الشیخ ابو على الفضل بن الحسن، مجمع البیان فى تفسیرالقرآن ج 8-7 بیروت دارالمعرفه للطباعه والنشر، ص 17) و نیز فخررازى از مفسرین بزرگ اهل سنت در تفسیر کبیر ،(مطهرى پیشین ص 148) واژه زینت علاوه بر هر دو قسم زیور الات فوق که همان زیباییهاى مصنوعى است شامل زیبایى‏هاى طبیعى نیز مى‏شود یعنى خود دست و صورت که موضع زینت است بنابراین مقصود از جواز ظاهر کردن (عدم وجوب پوشش) زینت‏هاى آشکارا چهره و دو دست تا مچ است در زنها که به مقتضاى سهل و آسان بودن شریعت اسلام پوشانیدن این قسمت‏ها واجب نشده است و این حکم جواز شامل سرمه و انگشتر و… نمى‏شود. 2- اما روایات وارده گر چه سند آنها نیز صحیح است و لکن در مقابل آن نیر روایاتى وجود دارد که آنها نیز صحیح هستند واستنباط فقها از جمع بین این روایات گوناگون است آنگونه که شهید مطهرى استنباط نمودند براى زن پوشانیدن چهره ودست‏ها تا مچ واجب نیست حتى آشکار بودن آرایش‏هاى عادى و معمولى که در این قسمتها وجود دارد نظیر سرمه و خضاب که معمولاً زن از آنها خالى نیست و پاک کردن آنها یک عمل فوق‏العاده به شمار مى‏رود نیز مانعى ندارد ، (همان، ص 151) . اما بسیارى دیگر از فقها از جمله خود مرحوم شیخ حر عاملى مؤلف وسایل الشیعه که یک اخبارى مسلک است و اهتمام خاصى به روایات دارد بر این عقیده هستند که مقصود از جواز آشکار کردن زینت‏هاى ظاهرى همان عدم پوشانیدن چهره و دست‏ها تا مچ است و شامل سرمه و… نمى‏شود ، (الحر العاملى، الشیخ محمدبن الحسن، وسایل الشیعه الى تحصیل مسایل الشریعه بیروت داراحیاءالتراث العربى، ج 14 ص 145-146 (روایات باب 109 من ابواب مقدمات النکاح) پس: اولاً خود واژه زینت با آنچه در زبان فارسى از آن به زیور یاد مى‏کنند متفاوت است و ثانیا در مسأله‏اى که روایات مختلف وجود دارد ترجیح یک دسته از روایات بر دسته دیگر به ذوق و سلیقه بستگى ندارد وناشى از سخت‏گیرى یا تسهیل افراد نیست بلکه فهم کار شناختى لازم است و طبیعتا در این امور هر کس به مرجع تقلید خود به عنوان کار شناس دین مراجعه نموده و ضمن احترام به سایر فتاوى به فتواى مرجع تقلید خود عمل مى‏نماید. بنابراین با توجه به مطالب فوق پاسخ سؤال روشن می شود که انگشتر چه عقیق باشد و چه غیر آن جزء زیور آلات محسوب شده و باید پوشانده بشود به خصوص اگر جلب توجه نماید. اینک نظر شما را به فتاوای فقها جلب می کنیم که از محضر مراجع سؤال شده است: سؤال: خانمی هستم که حلقه ازدواج خود را (که بسیار ساده هست) نه برای زینت بلکه برای یادگاری و وفاداری به شوهر به دستم کرده ام آیا پوشیدن آن از نامحرم واجب است؟ جواب: به دست کردن هرگونه حلقه ای که زینت محسوب می شود، پوشیدن آن از نامحرم واجب است V}(آیات عظام امام ، اراکی و گلپایگانی){V آیت الله بهجت: اگر مهیج و محرک باشد باید بپوشاند و در غیر این صورت احتیاط است. آیت الله تبریزی: پوشانیدن انگشتری که به طور متعارف زنان به دست می کنند از نامحرم واجب نیست. آیت الله خامنه ای: اگر عرفا زینت محسوب می شود باید از نگاه نامحرم پوشیده باشد اما چنانچه از آنهایی است که چشم گیر نیست و صدق زینت نمی کند اشکال ندارد. آیت الله سیستانی: انگشتر وحلقه در دست داشتن در مقابل نامحرم چنانچه به هدف خودنمایی در مقابل نامحرم نباشد و نیز تحریک کننده نباشد و از واقع شدن در حرام نیز ایمن باشد اشکالی ندارد. آیت الله فاضل: در صورتی که عرفا زینت محسوب شود پوشش آن لازم نیست. آیت الله مکارم: اشکالی ندارد. (احکام روابط زن و مرد و مسائل اجتماعی آنان، سید مسعود معصومی، چاپ 27، بوستان کتاب قم 1381) بنابراین با توجه به مورد سؤال در استفتا که حلقه نامزدی است و برای زینت هم نیست و صرفا برای یادگاری و وفاداری به شوهر است آراء و نظرات فقهاء همان است که نقل شد. از این کلام فقهاء می توان نتیجه گرفت که اگر عرفا زینت محسوب شود اگر چه خودش چنین قصدی نداشته باشد پوشاندن آن لازم است و اگر جلب توجه هم نماید که به طریق اولی پوشاندن آن واجب خواهد بود و فرقی هم نمی کند که نوع انگشتر چه باشد. پس داشتن النگو، دستبند، انگشتر (اگر چه حلقه ازدواج باشد) بلند کردن ناخن، لاک زدن، حنا گرفتن، بعضی ساعت های مچی که برای زینت استفاده می شوند، پوشیدن دستکش های توری برای زینت، همگری از زینت های دست هستند و باید آنها را از نامحرم بپوشانند. آخرین نکته درباره آیه شریفه ای که اشاره نمودید با توضیحی که بیان شد این نکته نیز روشن می شود که آیه شریفه در صدد بیان حکم کلی هستند اما اگر مزاحمتی در کار باشد این مورد از موارد استثناء خواهد شد کما این که مثلا انگشتر برای جلب توجه یا خودنمایی باشد این مورد از موارد استثناء بوده و حکم آیه مربوط به آن نمی شود بلکه حکم آن همان است که گفته شد.