تفاوت میان اصحاب یمین و السابقون در بهشت
پرسش : تفاوت میان اصحاب ‹‹یمین›› و ‹‹السابقون›› چیست که منجر می شود درجه و مراتب هر کدام در فردوس با یکدیگر متفاوت باشد؟
پاسخ : در سوره مبارکه واقعه، چگونگی حال مردم در روز قیامت را بیان می کند و مردم را در این روز به سه گروه تقسیم می کند: A}«و کنتم ازواجاً ثلاثه»{A؛ V}(واقعه / 7){V گروه اول اصحاب میمنه یا اصحاب یمین می باشند. اصحاب پسین کسانی هستند که نامه اعمالشان را به دست راستشان می دهند و این امر در قیامت نشانه و علامتی برای مؤمنان نیکوکار و اهل نجات است و احتمال دارد، میمنه و یمین از ماده «یمن» به معنای سعادت و خوشبختی باشد، یعنی گروه اول که همان اصحاب یمین باشند، گروه سعادتمندان و خوشبختان می باشند. گروه دوم اصحاب مشئمه یا اصحاب شمالند؛ گروهی بیچاره و بدبخت که نامه اعمالشان را به دست چپشان می دهند و این نشانه و رمزی برای جرم و جنایت و تیره روزی آن گروه است. گروه سوم گروه پیشگامان یعنی سابقون می باشند که مقرب درگاه خداوند می باشند: A}«و السابقون السابقون اولئک المقربون»{A؛V} (واقعه / 10و11){V ظاهراً باید پرسش در مورد تفاوت بین اصحاب یمین و سابقون باشد نه اصحاب یمین و اصحاب شمال، چون تفاوت بین اصحاب یمین و شمال واضح و آشکار است و نیز معلوم است که تنها اصحاب یمین در بهشت برین و فردوس جای دارند نه اصحاب شمال که اهل دوزخ و آتشند. در مورد «سابقون» می توان گفت: آنها کسانی هستند که نه تنها در ایمان بلکه در اعمال خیر و صفات و اخلاق انسانی نیز پیشگام و در صف نخست می باشند. کسانی که الگو و اسوه مردم و رهبران و پیشوایان خلقند. در حدیثی آمده است که رسول خدا(ص) فرمود: H}«أتدرون من السابقون الی ظل الله یوم القیامه؟{H؛ آیا می دانید چه کسانی پیشگامان به سوی سایه لطف خداوند در قیامتند؟ عرض کردند: خدا و رسولش آگاهتر است. حضرت(ص) فرمود: کسانی که حق را می پذیرند و اگر از آنها درخواست حق شود آن را عطا می کنند و در اختیار می گذارند و در مورد مردم همانند خودشان حکم می کنند››.V} (تفسیر مراغی، ج 27، ص 134، به نقل تفسیر نمونه، ج 23، ص 205، چاپ هفتم، بهار 1370){V و در برخی روایات «سابقون» به پیامبران مرسل و غیرمرسل تفسیر شده اند و در برخی دیگر به علی(ع) و پیروان او که پیشگامان به سوی بهشت و مقربان درگاه خداوند هستند تفسیر شده است، V}(تفسیر نور الثقلین، ج 5، ص 206 به نقل تفسیر نمونه، ج 23، ص 205، چاپ هشتم، بهار 1370){V تفاوت درجه میان اصحاب یمین و گروه سابقون به تفاوت میان معرفت و اعمال آنها بر می گردد چنانچه این جمله میان بزرگان معروف است که می گویند: H}«حسنات الابرار سیئات المقربین»{H؛ یعنی کارهای نیک نیکان و صاحبان جایگاه رفیع در نزد مقربان گناه شمرده می شود و این به خاطر تفاوت در منزلت و جایگاه این دو گروه است که به تفاوت در معرفت و شناخت و قرب آنان بر می گردد چون هر انسانی به لحاظ معرفت و درجه ایمان از دیگری جدا و ممتاز است و هیچ دو نفری از لحاظ ایمان یکسان نمی باشند چنانچه در مورد جناب سلمان و ابوذر در روایت آمده است: اگر ابوذر آنچه را که در قلب و درون ساعات است می دانست، حتماً او را می کشت.