معنای دل شکسته چیست
پرسش : معنای دل شکسته چیست ؟ آیا یک لحظه ناامید شدن است . چرا گفته می شود دعای کسی که دچار چنین حالتی شد مستجاب است؟آیا واقعا همین طور است؟
پاسخ : باید دانست که رفع نیازهای انسان هم ب فراهم آمدن اسباب و وسایل نیاز دارد و هم به خواست خداوند و هم به خواست و جدیت خود انسان. آنگاه که انسان احساس می کند که بدون خواست الهی از عهده اطرافیان و وسایط برای حل مشکل ما کاری ساخته نیست، و خویش را «تنها» در نیازها می بیند ، دلش می سوزد و به خدای متعال توجه می کند. این همان حالت دل شکستگی است یعنی بند امید او به دیگران پاره می شود و قابلیت نزول رحمت بی واسطه را پیدا می کند . همان طور که تلاش طبیعی قابلیت نزول رحمت الهی را با واسطه فراهم می سازد دل شکستگی و سوز و گداز نیز قابلیت نزول رحمت الهی را بدون واسطه فراهم می سازد و این یک قانون الهی و سنت پروردگار است. به همین جهت گفته شده: P}تا نگرید ابر کی خندد چمن{E}تا نگرید طفل کی جوشد لبن{P در جاده سلوک و سیر الی الله نیز یکی از عوامل بسیار مؤثر در حرکت و وصول به منازل و مقامات عرفانی، دل سوختگی و اشک و آه است. حالتی که بدون آن هیچ مقصد و مقصودی در این مسیر دست یافتنی نیست. سر این که اولیاء الهی، عارفان و سالکان راه خدا بسیار می گریستند، اعتقاد و رؤیت ایشان نسبت به تأثیر عمیق این حالت در جلب عنایت الهی و موفقیت در وصول به حقیقت بوده است. در روایتی است که «البکاء سلاح المؤمن»V} (بحار، ج 73، ص 157){V گریه اسلحه مؤمن و سالک در مسیر قرب الی الله است و به وسیله آن موانع و دشمنان این راه را از خویش می راند. یکی از عوامل دلشکستگی انسان فقر است. فقرا معمولا دل شکسته و محزون اند و از این نظر قرب خاصی به خدای عالم دارند. در حدیث قدسی وارد شده است که خدای تعالی به حضرت اسماعیل(ع) وحی نمود: مرا نزد دل هایی بجویید که به خاطر من شکسته است. اسماعیل(ع) سؤال نمود: ایشان کیانند. پاسخ شنید که آنان فقیران صادق اند V}(جامع السعادات، ج 2، ص 90). {V و دیگر از عوامل دل شکستگی، اضطرار است. آدمی به هنگام اضطرار و بی چاره گی، دل شکسته می شود و در این حالت، ارتباط عمیق و مؤثرتری با خالق هستی دارد و دعایش نیز به اجابت نزدیک تر است. قرآن کریم در زمینه تأثیر دعای کسانی که از روی بی چاره گی و اضطرار با دل شکسته خدای را می خوانند آیه ای دارد که در آن آمده است «امن یجیب المضطر اذا دعاه و یکشف السوء ؛ آن کیست که چون افراد درمانده او را بخوانند، پاسخشان می گوید و گرفتاری ایشان را مرتفع می نماید» V} (نمل، آیه 62).{V