مراحل رشد عقلی

پاسخ : به نظر می آید سؤال شما جنبه علمی محض دارد و در قالب مشاوره نمی گنجد. پاسخ اینگونه سؤالات را باید با مراجعه به کتاب هایی که در این زمینه نگاشته اند و همچنین اساتید روانشناسی به ویژه در درس رشد و مراحل رشد جستجو کنید: اما برای این که سؤال شما بی پاسخ نباشد اجمالا دیدگاه پیاژه را در زمینه رشد شناختی خدمتتان عرض می کنیم. جواب تفصیلی آن را در کتاب هایی که معرفی می شود دنبال کنید. مراحل رشد شناختی از دیدگاه پیاژه عبارت است از: 1. دوره حسی – حرکتی (دو سال اول) 2. دوره عملیات منطقی (از دو سالگی تا 11 سالگی) – نیم دوره اول که به آن دوره زمینه سازی و آمادگی می گویند – نیم دوره دوم که از آن به نیمه دوره استقرار تعبیر می کنند. 3. دوره انتزاعی (از 11سالگی تا 16 سالگی) در دوره حسی – حرکتی ویژگی های زیر را دارد: کودک بین خود و اشیاء دیگر تفاوت می گذارد، به دنبال تحریک است و اشیا جالب را دنبال می کند؛ پی بردن به پایداری اشیاء؛ ادراک اولیه علیت، زمان و فضا؛ درک رابطه وسیله – هدف؛ شروع تقلید غایب، رفتار پیچیده، بازی خیالی و تفکر رمزی. دوره پیش عملیاتی (نیم دوره اول از دوره دوم) نیز ویژگی هایی دارد از قبیل : به وجود آمدن کنش رمزی، استفاده رمزی از زبان، حل شهودی مسأله؛ تفکر برگشت ناپذیر تمرکز و خود مداری؛ آغاز یادگیری حفظ عدد و توانایی طبقه بندی و مشاهده روابط اشیاء. ویژگی های دوره عملیات عینی منطقی (نیم دوره دوم از دوره دوم): حفظ اندازه، طول، وزن و حجم؛ برگشت پذیری، عدم تمرکز، توانایی در ایفای نقش دیگران، تفکر منطقی در جهان عینی (عملیات عینی) طبقه بندی (سازماندهی اشیا در سلسله مراتب) و ردیف کردن (سازماندهی اشیا در ردیف هایی به ترتیب طول، وزن و… ویژگی های دوره عملیات صوری یا انتزاعی: انعطاف پذیری، انتزاع، آزمایش زمینه های ذهنی و ملاحظه جایگزین ها در استدلال پیچیده و حل مسأله. برای کسب اطلاعات بیشتر در زمینه رشد عقلی (شناختی) مطالعه کتاب های زیر بسیار مفید است: 1. روان شناسی ژنتیک، ج 1، دکتر منصور 2. روان شناسی رشد با نگرش به منابع اسلامی، ج 2، دفتر همکاری حوزه و دانشگاه، انتشارات سمت