رجعت و اتفاقاتی که زمان ظهور امام زمان می افتد

پاسخ : رجعت به معناى بازگشت است. و مقصود از آن در اصطلاح علماى شیعه، بازگشت عده‏اى از اموات به دنیا، پس از ظهور امام زمان(عج) و قبل از فرا رسیدن روز قیامت است. در این جا توجه به چند مطلب لازم است. الف) امکان رجعت: زنده شدن برخى از اموات، (رجعت) در امتهاى پیشین واقع شده است و آیات قرآن و روایات بر آن دلالت دارد: 1. رجعت عده‏اى از بنى اسرائیل: A}«و اذ قلتم یا موسى لن نؤمن لک حتى نرى الله جهره فاخذتکم الصاعقه و انتم تنظرون * ثم بعثناکم من بعد موتکم لعلّکم تشکرون» {A؛ و [یاد کنید] هنگامى را که گفتید اى موسى هرگز به تو ایمان نمى‏آوریم مگر آنکه خدا را آشکارا ببینیم پس صاعقه شما را فراگرفت در حالى که مى‏نگریستید * سپس شما را پس از مردنتان برانگیختیم، شاید سپاسگزارى کنید»، V}(بقره / 55 و 56).{V 2. رجعت هزاران نفرى که از شهر خود بیرون آمدند: A}«الم ‏تر الى الذین خرجوا من دیارهم و هم الوف حذر الموت فقال لهم الله موتوا ثم احیاهم ان الله لذو فضل على الناس و لکن اکثر الناس لا یشکرون»{A؛ آیا به کسانى که براى گریز از مرگ از شهر خود بیرون آمدند در حالى که هزاران نفر بودند، ننگریستى. پس خدا به آنان گفت بمیرید سپس آنها را زنده ساخت. بى‏تردید خداوند بر مردم بخشش فراوانى دارد و لکن بیشتر آنان سپاسگزارى نمى‏کنند»، V}(بقره / 243).{V 3. رجعت و زنده شدن مردگان به دست عیسى(ع): A}«و رسولا الى بنى اسرائیل أنّى قد جنتکم بآیه من ربکم… و احى الموتى باذن الله»{A؛ و [او را] فرستاده‏اى به سوى بنى اسرائیل [قرار داد که مى‏گفت] من از طرف پروردگارتان نشانه‏اى براى شما آورده‏ام… و مردگان را به اذن خدا زنده مى‏کنم»، V}(آل عمران / 49).{V آیات بسیارى که حاکى از رجعت در امت‏هاى گذشته است، (رجوع کنید به کتاب شیعه و رجعت، سید محمد میرشاه ولد، و رجعت علامه مجلسى). ب) اصل رجعت به این معنى، مطلبى مسلّم و ضرورى نزد شیعه است، هر چند جزو اصول عقاید شمرده نمى‏شود و آیات و روایات بر آن صحه می گذارند. برای نمونه به این آیات توجه کنید: 1- «و یوم نحشر من کل امه فوجا؛ روزی که از هر امتی گروهی را محشور کنیم» V}(نمل، آیه 83) {V واضح است که در قیامت همه مردم مبعوث می شوند اما آیه دلالت دارد که پیش از قیامت، روزی است که از هر امتی، گروهی محشور می شوند و این همان رجعت است. 2- «و حرام علی قریه اهلکنها انهم لا یرجعون؛ و بر هر قریه ای که آنها را نابود ساختیم، حرام است و آنها باز نمی گردند» V} (انبیاء، آیه 95){V این آیه نیز به رجعت بر می گردد، زیرا روشن است که در قیامت همه مردم باز می گردند. پس در رجعت است که این گروه درمانده می شوند و بازگشتی ندراند. مرحوم علامه طباطبایی در ذیل آیه 210 سوره مبارکه بقره، (المیزان، ج 2، ص 106) به تفصیل درباره رجعت بحث کرده اند. همچنین آقای علی سعادت پرور در کتاب ظهور نور، ترجمه: سید محمدجواد وزیری فرد، روایات باب را به تفصیل آروده اند، صص 257 – 219. ج) مباحث مربوط به کیفیات رجعت امرى مسلم و ضرورى نیست لکن برخى مطالب از روایات رجعت استفاده مى‏شود مثل این که کسانى که در زمان حضرت مهدى رجعت مى‏کنند دو دسته‏اند یک دسته مؤمنان بسیار خالص به تعبیر روایات ممحّض در ایمانند، (بحارالانوار، ج 53، ص 39، حدیث 1) و یک دسته بدکاران بسیار بد به تعبیر روایات ممحّض در شرک، (همان مصدر). مؤمنان خالص براى دیدن دولت کریمه اهل بیت و رسیدن به ثواب نصرت و یارى امام زمان و طاغیان بسیار شرور براى عقوبت و انتقام گرفتن از آنان. در برخى روایات، اصحاب کهف و سلمان و ابوذر و مقداد و مالک اشتر جزو یاران رجعت یافته حضرت مهدى(عج) شمرده شده است، (رجعت، علامه مجلسى، کانون پژوهش اصفهان، چاپ اول، ص 45) و در برخى روایات از رجعت پیامبران الهی به ویژه پیامبر اکرم(ص) و حضرت على(ع) و امام حسین(ع) سخن به میان آمده است، (بحارالانوار، ج 53، ص 39، باب الرجعه احادیث 2 و 12 و 13 و 14 و 19 و 20 و 23 و 30). در روایات، رجعت ائمه اطهار(ع) از مسلمات است؛ اما چگونگی و جزئیات آن ذکر نشده است. در مورد امام زمان (عج) به مطالب زیر توجه کنید : حضرت ولى عصر(عج) روز پانزدهم ماه شعبان سال 255 هجرى قمرى به دنیا آمد، V}(اصول کافى، چاپ آخوندى، عربى، ج اول، ص 514، باب مولد الصاحب(ع«{V. پدرش ابا محمد حضرت امام حسن عسکرى(ع)است که در سال 260 هجرى قمرى به شهادت رسید، V}(همان، ص 503){V. مادر حضرت ولى عصر(ع) بانوئى است بنام ریحانه که به او «نرگس»، «سوسن» و «صیقل» گفته مى‏شود، V}(جامع الرواه، ج 2، ص 464، فائده ثالثه به نقل از خلاصه علاّمه){V. حضرت ولى عصر(ع)، تا سال 260 هجرى قمرى تحت تربیت و سرپرستى پدر بزرگوارش مى‏زیست و در همان زمان از مردم پنهان نگه‏داشته مى‏شد و جز خواصّى از شیعیان امام حسن عسکرى(ع)، کسى با آن حضرت ملاقات نداشت. حتى امثال ابو هاشم جعفرى که از خواصّ امام حسن عسکرى است از وجود آن حضرت بى خبر بودند. ابو هاشم مى‏گوید: به ابا محمد حضرت امام حسن عسکرى(ع) گفتم: جلالت تو مانع پرسش من است. آیا مى‏توانم سؤالى بکنم؟ امام فرمود: بپرس. گفتم: سرورم! آیا شمافرزندى دارید؟ فرمود: دارم. گفتم: اگر حادثه‏اى پیش آمد، او را در کجا ببینم؟ فرمود: در مدینه، V}(کافى، ج 1، ص 328، ح 2، باب الاشاره و النص الى صاحب الدار(ع«{V. یکى از کسانى که حضرت ولى عصر را دیده است، ابو عمرو عثمان بن سعید است. عبدالله بن جعفر حمیرى مى‏گوید: من و ابو عمرو نزد احمدبن اسحاق رفتیم. وقتى همه اجتماع کردیم، احمد بن اسحاق به من اشاره کرد که درباره جانشین حضرت ابا محمد امام حسن عسکرى(ع) از ابو عمرو بپرسم. به ابو عمرو گفتم: اى ابا عمرو! مى‏خواهم از چیزى سؤال بکنم که در آن شکى ندارم چون اعتقاد من و دین من این است که کره زمین از حجت خدا خالى نمى‏ماند مگر چهل روز مانده به روز قیامت و چون آن روز برسد حجت برداشته مى‏شود و راه توبه بسته مى‏شود و اگر کسى پیش از آن ایمان نیاورده باشد، دیگر ایمانش به او سودى نخواهد بخشید و آن افراد بدترین خلق خواهند بود. گرچه ایمان به این دارم ولى مى‏خواهم اطمینان خاطر پیدا کنم و یقینم بیشتر گردد همانطورى که حضرت ابراهیم از خداوند خواست که به او کیفیت زنده کردن مرده‏ها را نشان بدهد و خداوند به او گفت: مگر ایمان نیاوردى و او جواب داد: چرا، مى‏خواهم قلبم مطمئن شود و احمد بن اسحاق به من گفته است که روزى از حضرت اباالحسن امام هادى(ع) پرسیدم: با چه کسى رفت و آمد کنم و دینم را از او بگیرم و حضرت امام هادى(ع) گفته است ابو عمرو مورد اعتماد من است و هر چه او گفته من گفته‏ام و همچنین احمد بن اسحاق گفت: از حضرت امام حسن عسکرى پرسیدم: از چه کسى احکام دین خود را بگیرم و آن حضرت فرمود: ابو عمرو و پسرش مورد اعتماد من است. آنان از من هر چه براى شماگفتند، درست گفته‏اند. تو پیرو آنان باش و هر چه مى‏گویند اطاعت کن که هر دو مورد اعتماد من هستند. این، گفتار دو امام درباره توست. وقتى ابوعمرو حرفهاى مرا شنید به سجده افتاد و گریست. پس از آن گفت: سؤالت را بگو. گفتم: آیا شما جانشین حضرت امام حسن عسکرى(ع)را دیده‏اى؟ فرمود: به خدا قسم دیده‏ام گفتم: یک سؤال دیگر مانده است. گفت: بگو. گفتم: نامش چیست؟ گفت: سؤال از نام او بر شما تحریم شده است و این دستور خود حضرت است نه دستور من زیرا خلیفه چنین مى‏پندارد که حضرت امام حسن عسکرى وفات یافته و فرزندى ازخود به جاى نگذاشته است و میراثش تقسیم شده است. او مى‏پندارد خانواده امام حسن عسکرى(ع) در بدر شده‏اند و کسى را ندارند. اگر اسم حضرت به زبانها بیفتد، تعقیبش مى‏کنند. پس از خدا بترسید و از این موضوع دست بردارید، V}(کافى، ج 1، ص 329باب فى تسمیه من رآه(ع)، ح 1){V. این ابو عمرو و پسرش هر دو از جانشین‏هاى مخصوص حضرت ولى عصر(ع) هستند. حضرت ولى عصر(ع) پس از شهادت پدرش، دیگر جز نواب خاصه کسى با او ملاقات نمى‏کرد مگر در موارد استثنائى. و از آن زمان که حضرت امام حسن عسکرى(ع) به شهادت رسیدند، غیبت امام زمان(ع) شروع شد. حضرت امام جعفر صادق(ع) فرمود: براى قائم آل محمد(ص) دو غیبت در پیش است. یکى از آن دو کوتاه است و دیگرى طولانى است. در غیبت کوتاه مدت، فقط خواص شیعه از جاى آن حضرت آگاهند و در غیبت طولانى خواصّ موالى از جاى آن حضرت باخبر هستند،V}(کافى، ج 1، ص 340، ح 19){V. آن حضرت در غیبت صغرى چهار نفر جانشین داشتند که به «نواب اربعه» معروفند: عثمان بن سعید عمرى، محمد بن عثمان، حسین بن روح نوبختى و على بن محمد سمرى. غیبت صغرى از سال 260 هجرى قمرى شروع و در سال 329 خاتمه یافت. و غیبت کبرى از 329 شروع و تا وقتى که خداوند بخواهد ادامه خواهد یافت، V}(شیعه در اسلام، علامه طباطبایى، ص 148، چاپ اول){V در غیبت کبرى، حضرت ولى عصر نایب خاصّ ندارد و هر کس ادعاى نیابت خاص کند، در ادعاى خود کاذب است. در روایات زیادى آمده است که حضرت ولى عصر(ع) پس از پایان غیبت کبرى ظهور و جهان را پر از عدل خواهد کرد. براى ملاحظه روایات مربوط به این موضوع به کتاب «منتخب الاثر» نوشته آیه‏الله صافى مراجعه کنید. در ص 247 باب 25 از مآخذ گوناگون روایات راآورده است. هم پیامبر اسلام(ص)، هم فاطمه زهرا(س) و هم امامان معصوم(ع) به وجود حضرت مهدى بشارت داده‏اند. به علاوه شیعه و اهل سنّت هم به وجود حضرت مهدى(ع) معتقد هستند. برخى از روایات اهل سنت به این صورت است: پیامبر اکرم(ص) فرمود: H}لا تذهب الدنیا حتى یملک العرب رجل من اهل بیتى یواطى‏ء اسمه اسمى{H؛M} جهان به پایان نمى‏رسد تا مردىاز اهلبیتم که همنام من است بر عرب حکومت کند{M»، V}(سنن ترمذى، ج 3، ص 343، چاپ مدنیه، مسند احمد، ج 1، ص 376){V. پیامبر اکرم فرمود: H}المهدى منّا اهل البیت یصلحه الله فى لیله{H؛ M}مهدى از خاندان ما است و خداوند کار او را یک شبه روبراه مى‏کند{M»، V}(سنن ابن ماجه، ج 2، ص 928){V. ام سلمه گفت: از رسول خدا شنیدم که فرمود: H}المهدى من ولد فاطمه{H؛ M}مهدى از فرزندان فاطمه است{M»، V}(همان، ص 1368){V. پیامبر خدا فرمود: H}یخرج فى آخر امتى المهدى{H؛ M}در پایان امت من، مهدى خروج مى‏کند{M»، V}(المستدرک على الصحیحین، ج 4، ص558){V. در حدیثى آمده است که پیامبر اسلام فرمود: H}یکون فى امتى المهدى{H؛ M}مهدى، در امت من است{M»، V}(همان){V. ام سلمه مى‏گوید: از پیامبر شنیدم که فرمود: H}المهدى من عترتى، من فاطمه{H؛M} مهدى از خاندان من و از نسل فاطمه است{M»، V}(سنن ابى داود، ج 4،ص 107){V. رسول خدا فرمود: H}افضل العباده انتظار الفرج{H، V}(فرائد السمطین، ج 2، ص 334، چاپ جدید){V.{J وظیفه منتظر امام زمان(ع) این است که مانند یک منتظر واقعى زندگى کند. وقتى انسان حقیقتا منتظر کسى باشد تمام رفتار و سکناتش نشان از منتظر بودن او دارد. به عنوان مثال اگر منتظر میهمان باشد حتما خانه را تمیز و مرتب مى‏کند، وسایل پذیرایى را آماده مى‏کند و با لباس مرتب و چهره‏اى شاداب در انتظار مى‏ماند. چنین کسى مى‏تواند ادعا کند که منتظر میهمان بوده است. اما کسى که نه خانه را مرتب کرده است و نه وسایل پذیرایى را آماده نموده است و نه لباس مرتب و تمیزى پوشیده است و نه اصلاً به فکر میهمان است اگر ادعا کند که در انتظارمیهمان بوده همه او را ریشخند خواهند کرد و بر گزافه‏گویى او خواهند خندید. P}لاف عشق و گله از یار زهى لاف دروغ{E}عشق بازان چنین مستحق هجرانند{P بنابراین انتظار قبل از آنکه از ادعاى انسان فهمیده شود از رفتار و کردار او فهمیده مى‏شود. نمى‏توان هر کسى را که ادعاى دوستى و ولایت امام زمان را دارد در شمار دوستان و منتظران او قلمداد نمود. آرى «مشک آن است که خود ببوید نه آنکه عطاربگوید». با چنین توضیحى روشن است که یک منتظر واقعى امام زمان باید رفتارش به گونه‏اى باشد که هر لحظه منتظر ظهور امام زمان(ع) باشد. یعنى در هر لحظه که این خبر را به او بدهند خوشحال شود و آماده باشد براى یارى امام زمان با مال و جان خویش جهاد نماید و خود را درراه آن حضرت فدا نماید. بنابراین یک منتظر واقعى اهل گناه و دلبستگى به دنیا نیست چرا که چنین کسى نمى‏تواند از وابستگى‏ها و دلبستگى‏ها و آلودگى‏ها دست بردارد و آماده به خدمت در جهت اهداف مقدس امام زمان(ع) باشد. با توجه به نکات ذکر شده مى‏توان برخى وظایف منتظر امام زمان(ع) را چنین ذکر کرد: T}1. اولین شرط انتظار؛{T معرفت است تا انسان میهمان خود را نشناسد و از خصوصیات خوب او مطلع نباشد منتظر او نخواهد شد. تنها هنگامى انسان در انتظار کسى مى‏نشیند که او را خوب بشناسد اما اگر انسان کسى را نشناسد و بداند که آن شخص خواهد آمد برایش اهمیتى نخواهد داشت و منتظر او نخواهد ماند. در مورد انتظار امام زمان هم چنین است. کسانى که آن حضرت را نمى‏شناسند مانند کفار و یا اهل ادیان دیگر، هرگز انتظار او را نمى‏کشند اما کسانى که او را مى‏شناسند و ارزش او را مى‏شناسند و مقام او رامى‏دانند منتظر او مى‏مانند. کسانى که امام زمان را نمى‏شناسند اگر چه به ظاهر مسلمان باشند چنانچه در این حال بمیرند در حال جاهلیت از دنیا رفته‏اند. چنانکه پیامبر اکرم(ص) فرمود: H}«من مات و لم یعرف امام زمانه مات میته الجاهلیه؛{H هر کس بمیرد و امام زمانش را نشناسد به مردن جاهلیت از دنیا رفته است» V}(بحارالانوار، ج 32، ص 331){V. بنابراین اولین شرط انتظار، ایجاد معرفت در مورد امام زمان است و طبیعى است که هر مقدار معرفت انسان نسبت به امام زمان بیشتر باشد انسان ارزش او را بیشتر درک خواهد کرد و به عظمت او بیشتر پى خواهد برد و بیشتر تشنه وجود آن حضرت خواهد شد. در حالى که افراد جاهل و ناآگاه به ارزش آن حضرت هرگز احساس تشنگى و عطش نسبت به وجود مقدس آن حضرت نخواهند داشت و بدین جهت از زمره منتظران بیرون هستند. آرى P}وصل خورشید به شب بره اعمى نرسد {E}که در این آینه صاحب‏نظران حیرانند{P البته شناخت امام زمان دو گونه است. گونه اول شناخت تاریخى وجود آن حضرت است مانند اینکه امام دوازدهم است و تاریخ ولادتش در چه سالى است و مانند آن. اما گونه دیگر شناخت امام زمان(ع)، شناخت مقام نورانیت آن حضرت است که این شناخت کار هر کسىنیست و ظرفیت و لیاقت زیادى مى‏خواهد. و در حقیقت اصحاب خاص امام زمان(ع) کسانى هستند که آن حضرت را به مقام نورانیت شناخته‏اند براى آگاهى از مقام عظیم امامت رجوع به زیارت جامعه کبیره و تأمل در معانى عمیق و عجیب آن توصیه مى‏شود. همچنین خواندن کتب معتبرى که در مورد امام زمان(ع) نوشته شده است مى‏تواند انسان را تا حدى به مقام و عظمت امام زمان(ع) آشنا سازد. T}2. محبت به امام زمان(ع)؛{T وظیفه دیگرى است که منتظران آن حضرت باید در خود ایجاد کنند و آن را افزایش دهند. بدیهى است که تا انسان از میهمان خویش خوشش نیاید و نسبت به او محبت نداشته باشد هر چند هم که او رابشناسد نمى‏تواند واقعا منتظر آمدن او باشد اگر انسان از میهمان خود بدش بیاید چگونه مى‏تواند منتظر قدم او باشد و خود را براى پذیرایى از او آماده کند. پس تا محبت به امام زمان در وجود انسان شکل نگرفته و شعله‏ور نشده باشد نمى‏تواند به وظایف منتظران واقعى عمل نماید.محبت به امام زمان وظیفه‏اى است که پیامبر اکرم(ص) نیز به دستور خدا از ما خواسته است. آنجا که در قرآن کریم مى‏فرماید: A}«قل لا اسئلکم علیه اجرا الا الموده فى القربى»{A ؛ V}(شورى، آیه23).{V T}3. ایجاد سنخیت با امام زمان(ع)؛{T منتظران واقعى وضعیت روحى و فکرى و عملى خود با به گونه‏اى سامان مى‏دهند که سنخیت کاملى با امام زمان(ع) داشته باشند. آیا مى‏توان منتظر قدوم کسى بود و با او مشابهت و سنخیت نداشت؟ آیا مى‏توان محبت کسى را داشت اما با او هیچ سنخیت و مشابهتى نداشت؟ ایجاد سنخیت با امام زمان از طریق تقویت ایمان و تقوا و فضایل اخلاقى و درجات معنوى حاصل مى‏شود. و تنها در این صورت است که مى‏توان ادعاى محبت به امام زمان را داشت. در صورتى که انسان رفتارش مطابق میل امام زمان باشد شعله محبت او در دلش زبانه خواهد کشید و عشق آن حضرت او را به فریاد خواهد آورد و دورى‏اش را بر او سخت و ناگوار خواهد ساخت. طبیعى است که هر چقدر سنخیت با امام زمان بیشتر باشد محبت آن حضرت به انسان بیشتر خواهد شد و محبت انسان نیز به آن حضرت افزون‏تر خواهد گشت. T}4. ارتباط با منتظران دیگر؛{T منتظر امام زمان مى‏داند که برنامه آن حضرت یک برنامه جهانى است و باید یاوران زیادى داشته باشد تا حرکتش پیروز شود. بنابراین به فکر گسترش یاران و منتظران آن حضرت خواهد افتاد و باارتباط با آنها به تقویت روحیات ایمانى خود و دیگران خواهد پرداخت تا بر اساس A}تعاونوا على البرّ و التقوى{A به کمک مؤمنان منتظر دیگر خود را آماده ظهور حضرت بنماید. T}5. دعا براى تسریع در ظهور امام زمان(ع)؛{T منتظر واقعى هر لحظه انتظار محبوب را مى‏کشد و از خدا مى‏خواهد که هر چه زودتر او را برساند بنابراین دعاى فراوان براى فرج آن حضرت از وظایف همیشگى منتظرآن حضرتش مى‏باشد. دعاى براى تسریع در فرج امام زمان مورد توصیه آن حضرت نیز مى‏باشد. T}6. ارتباط با امام زمان(ع) به شکل‏هاى مختلف؛{T اگر انسان منتظر، محبوب خویش را نیابد، سعى مى‏کند عدم ورود محبوب خویش را از طرق دیگر مانند تلفن و نامه جبران نماید تا اگر به ملاقات او موفق نشده است لا اقل ارتباط ضعیفى با او داشته باشد. همچنین منتظر امام زمان وقتى موفق به زیارت آن حضرت نمى‏شود از طریق خواندن دعاى ندبه، زیارت آل یاسین، دعاى عهد که از طرف بزرگان بسیار توصیه شده است، و نیز از طریق رفتن به مسجد جمکران ارتباط خود را با آن حضرت حفظ مى‏کند. T}7. یاد فراوان حضرت؛{T یاد کردن از محبوب عادت دیرینه منتظران عاشق است که چندى منتظر محبوب خویش هستند اما نتوانسته‏اند پس از مدتها انتظار او را ببینند و حال خود را لا اقل با یاد او و نام او آرام مى‏کنند. به یاد آوردن امام عصر و عنایت او به شیعیان با ذکر احادیث، کرامات، مقام امام و عنایت امام به شیعیان وظیفه دیگرى است که منتظران واقعى احساس مى‏کنند و بدین طریق همواره نام و یاد آن حضرت را زنده نگه مى‏دارند. T}8.{T دادن صدقه براى سلامتى آن عزیز و یا حواله نمودن ثواب‏هایى براى آن حضرت T}9.{T رفع شبهه و مبارزه با شبهه‏افکنان درباره وجود، طول عمر و آثار وجودى آن حضرت در بین منتظران. T}10.{T امیدوارى بر قیام و انقلاب آن یوسف زهرا(س) و امید دادن به دیگران T}11.{T ایجاد آمادگى دائم رزمى براى ظهور حضرت چنانکه در روایت آمده است: H}«لیعدن احدکم لخروج القائم و لو سهما؛{H هر یک از شما براى قیام قائم(عج)باید آماده گردد هر چند با تهیه یک تیر باشد» V}(بحارالانوار، ج 52، ص 366، ح 146).{V از اینرو شرکت در بسیج یکى از وظایف منتظران مى‏باشد. در این زمینه به کتابهاى زیر مراجعه کنید: 1- کتابنامه امام زمان محمدپور 2- یکصد پرسش و پاسخ پیرامون امام زمان رجالى تهرانى 3- ترجمه منتخب الاثر آیت اللّه‏ صافى 4- مهدى موعود ترجمه على دوانى 5- وابستگى جهان به امام زمان لطف اللّه‏ صافى 6- امام زمان در گفتار دیگران على دوانى 7- علائم ظهور محمد على علمى