عوامل نداشتن جرات و اعتماد به نفس
پرسش : لطفاً روشی به من یاد بدهید تا جرأتم زیاد شود و بتوانم حرف بزنم.
پاسخ : نداشتن جرأت در انجام کارها و عدم اعتماد به نفس ممکن است ناشی از حالات زیر باشد: الف) خود کمبینى؛ انسان با آنکه داراى ارزشها و لیاقتهاى خاص خود است ولى خود را ناچیزتر از آنچه هست، مىانگارد؛ به عبارت دیگر خود و ارزشهاى خویش را باور ندارد. ب ) دیگر بزرگبینى؛ منظور این است که گاهى انسان براى دیگران هیبتى را تصوّر مىکند و آن چنان آنها را در خیال خود بزرگ جلوه مىدهد، که گویى خودش را در برابر آنان مورى به درگاه سلیمان مىبیند و یا ذرهاى در برابر خورشید و همین امرباعث مىشود وقتى در برابر آنها قرار گرفت، دست و پاى خودش را گم کند. ج ) گاهى عدم اعتماد به نفس به خاطر عدم تسلّط است؛ چون بر چیزى که باید بازگو کند، کاملاً مسلّط نیست و دچار تزلزل مىشود. د ) گاهى اضطراب بدون دلیل است؛ انسان خودش هم نمىداند به چه دلیل دچار اضطراب شده است. ه ) گاهى بخاطر عدم ارتباط با اجتماع است؛ یعنى، در اجتماع کمتر با کسى روبه رو شده و کمتر رفت و آمد داشته است. و ) گاهى عدم اعتماد به نفس ترس از مورد استهزا قرار گرفتن است. براى درمان این پدیده مىتوان به راهکارهاى عملى زیر توجه کرد. البته ضرورى است این راهکارها به طور جدى و پىگیر دنبال شود. در برخى موارد با مشاهده حضورى و مستمر همراه گردد. الف) قبل از هر چیز، شناخت خود را از توانمندىها و نقاط قوت و خصوصیات مثبت خویش اصلاح کرده، گسترش دهید و در نتیجه خود را مثبت ارزیابى کنید. ب) به تجارت تلخ و شکستهاى گذشته و نیز احساسات و تخیلات منفى درباره خود نیندیشید و بکوشید آنها را از فضاى ذهنتان بیرون بریزید. ج) در انتخاب دوستان همدرسىها و هم اتاقىهاى خود دقت کنید. بکوشید با افراد بانشاط و اجتماعى بیشتر رفت و آمد کرده، و از نحوه برخورد و روابط اجتماعى آنها الگو بگیرید. د) اگر در ابتدا دچار اضطراب شدید، نباید نگران شوید. تا به زمین نخورید راه رفتن را نمىآموزید. جهت آگاهى بیشتر مىتوانید به پیش شماره 5 پرسمان(صفحه 12و13) و نیز پیش شماره7 (صفحه16و17) یا کتاب روانشناسى کمرویى و روشهاى درمان نوشته دکتر غلامعلى افروز از انتشارات دفتر نشر فرهنگ اسلامى مراجعه کنید. ه ) در محیط های دوستانه بیشتر صحبت کنید و در سلام کردن پیش قدم باشید. و ) اگر وارد محیط جدیدی شدید، سعی نید به آداب آن آشنا شوید ولی محکوم آن نشوید. ز ) اگر به هنگام صحبت از نگاه کردن در چهره دیگران هراس دارید و موجب اضطراب شما می شود سر خود را پایین بیاندازید و به آنها توجه نکنید. ج ) مسؤولیت پذیری در اجتماع را در کارهای کوچک و کوتاه مدت آغاز و تمرین کنید تا ابهت خیالی این محیط برای شما از بین برود.