چکار کنم در مقابل افراد بدنم نلرزد؟
پرسش : من همیشه در مقابل افراد دستهایم و همه اعضای بدنم می لرزد چه کنم؟
پاسخ : در این باره باید گفت این مشکلاتی که شما مطرح کردید, گرچه آزاردهنده و گاهی اوقات مشکل آفرین است, اما تقریبا” همه آنها قابل حل است و شما می توانید بر همه این مشکلات غلبه پیدا کنید, منتها برای حل آنها اولا” نیاز به شناسایی عامل یا عوامل آن دارید; یعنی اول باید عوامل آن را بشناسید بعد با پشتکار, جدیت و حوصله به تدریج آنها را برطرف کنید. به نظر می آید بسیاری از این مشکلاتی که شما مطرح کردید ناشی از اضطراب اجتماعی است; یعنی , شما علیرغم این که توانایی هایی دارید اما در اجتماع و در حضور دیگران جرائت ارائه آنها را ندارید و معمولا” به قول خودتان هول می شوید, برای روشن تر شدن مطلب کمی بیشتر در مورد اضطراب توضیح می دهیم. اضطراب در واقع جزء ساختار شخصیت انسان است و اگر در حد اعتدال آمیز باشد نه تنها هیچ مشکلی برای انسان ایجاد نمی کند بلکه بسیاری از خطرات را نیز دفع می کند و موجب انجام کارها در زمان خودش می شود مثلا” این اضطراب است که باعث می شود ما برای درمان به پزشک مراجعه کنیم . این اضطراب است که باعث می شود راننده با دقت رانندگی کند یا کتابی را که ما از کتابخانه به امانت گرفته ایم به موقع آن را برگردانیم یا خودمان را برای امتحانی که در پیش داریم آماده کنیم . اگر اضطراب جزء ساختار شخصیت انسان نبوده مشکلات جدی و خطرناکی , زندگی انسان را تهدید می کرد پس اضطراب اعتدال آمیز موجب استمرار و دوام زندگی انسان می شود. اما گاهی اوقات به هر دلیلی ممکن است سطح اضطراب افزایش پیدا کند و از حد اعتدال خارج شود. در این صورت نه تنها اضطراب مفید نیست بلکه موجب اختلال در نظام کاری و فعالیت های انسان می شود. از جمله این اضطراب ها که جنبه مرضی دارد, اضطراب اجتماعی است که نتیجه آن کم رویی است و موجب می شود انسان نتواند در حضور جمع و در برخورد با افراد جدید کار خودش را درست انجام دهد و یا ارتباط مناسب با دیگران برقرار کند. منشائ این اضطراب عدم یادگیری مهارت های اجتماعی است . یکی از جنبه ها و ابعاد وجودی انسان که باید از همان اوایل کودکی مورد توجه خانواده و مدرسه قرار گیرد تا رشد کند بعد اجتماعی است و اگر این رشد خوب تحقق پیدا نکند در نوجوانی و جوانی فرد دچار اضطراب اجتماعی می شود و با مشکلاتی مواجه می گردد. گاهی اوقات اعضائ خانواده به دلایل گوناگونی از این امر غفلت می کنند یا این که کودک افراد تائثیرگذار را از دست می دهد یا به خاطر شلوغی خانواده بعضی از برنامه ریزی های تربیتی مورد کم توجهی قرار می گیرد. یا این که خود والدین نیز دچار این مشکل هستند و کم کم به فرزندان آنها نیز سرایت می کند و آنها نیز دچار این مشکل می شوند. ولی خوشبختانه انسان تا پایان عمر می تواند در موئلفه های شخصیتی خود تغییر ایجاد کند رفتار خود را اصلاح کند یا رفتارهای مطلوبی را که یاد نگرفته است یاد بگیرید. یکی از رفتارهایی که انسان باید یاد بگیرد, مهارت های ارتباطی است ; یعنی , نحوه ارتباط مناسب با دیگران , صحبت کردن در جمع , توانایی در بیان خواسته های خود. اگر به هر دلیلی این یادگیری در زمان کودکی محقق نشد, در نوجوانی و جوانی وحتی بزرگسالی می توان جبران کرد; یعنی , مثل رانندگی که اگر انسان در نوجوانی امکان یادگیری آن برایش فراهم نبود در جوانی و بزرگسالی نیز می توان یاد گرفت , بنابراین هیچ جای نگرانی نیست . برای یادگیری روابط اجتماعی توجه و عمل به راه کارهای زیر مناسب است : 1- اجتناب از زندگی فردی و حضور پیدا کردن در جمع . 2- پیش قدم شدن در سلام و احوال پرسی کردن . 3- به عهده گرفتن مسئولیت در خانه , کلاس و محل کار و… . 4- یادداشت کردن اصطلاحات متعارفی که در برخورد با دیگران باید به کار برد و تمرین کردن آن در روابط با دیگران. 5- اجتناب از منفی بافی و شکسته نفسی. 6- یادآوری کردن جنبه های مثبت و نقاط قوت خود (یعنی انسان به خودش تلقین کند که دارای توانایی هایی است . مثلا” همین که در دانشگاه قبول شده این جنبه مثبت و حاکی از توانمندی اوست). 7- شرکت در گردش های دسته جمعی و مسئولیتی را در جمع به عهده گرفتن. 8- تمرین صحبت در تنهایی و در مقابل آینه. 9- ایجاد ارتباط و دوستی با افراد خوش مشرب و با نشاط. 10- اگر در بعضی موارد با شکست مواجه شدید نهراسید و دوباره با جدیت و پشتکار آن کار را شروع کنید. 11- مطالعه کتابهای داستان , جک و قصه های کوتاه و جالب و نقل آن برای دیگران در موقعیت های مناسب. 12- هنگام انجام دادن کاری در حضور دیگران سعی کنید به خود توجه نکنید و این که شما را دیگران چگونه ارزیابی می کنند بلکه همه توجه خود را بر صحیح انجام دادن آن کار متمرکز کنید. 13- موارد فوق را خیلی باید تمرین کنید و خیلی زود و با عجله و شتاب زده نخواهید به نتیجه برسد بلکه به تدریج و با حوصله کار را دنبال کنید حتما” موفق خواهید شد. 14- سعی کنید کاری که می خواهید در مقابل دیگران انجام دهید قبلا” با تمرین زیاد بر آن کار مسلط باشید. 15- به خود تلقین کنید که می توانم فلان کار را انجام دهم و با تلقین به خود آرامش بدهید.