حد و مرز معنویت

پاسخ : سیر صعودى انسان، سیر بى‏حد و بى‏مرز است. چون او در مسیر حرکت به سوى خداوند است. خداوندى که بى‏منتها و بى‏کران است و ابتدا و انتهایى براى او تصور نمى‏شود. در این مسیر انسان به اندازه ظرفیت وجودى و عمق معرفت و ادراکش مى‏تواند پیش رود. بنابر این تعیین سقفى براى انسان میسور و ممکن نمى‏باشد. ولى به طور اجمال مى‏توان گفت آن مقدار از حرکت و سیر کمالى که براى انسان در عالم دنیا تصور مى‏شود از آن پیامبر(ص) و اولیاى الهى(ع) یعنى ائمه(ع) مى‏باشد و هیچ کس دیگر حتى انبیاى بزرگ الهى(ع) نیز به درجه و و مرتبه آنان نمى‏رسند. چنان چه در زیارت جامعه کبیره مى‏خوانیم: H}فبلغ الله بکم اشرف محل المکرمین و اعلى منازل المقرّبین و ارفع درجات المرسلین حیث لایحلقه لاحق و لایفوقه فائق ولایسبقه سابق و لایطمع فى ادراکه طامع{H؛ خداوند شما را به شریف‏ترین جایگاه تعظیم شدگان و برترین منزل قرب‏پیشگان و رفیع‏ترین درجه‏هاى پیامبران رسانید، به گونه‏اى که هیچ کس به پایه آنان نمى‏رسد و کسى بر آنان برترى نمى‏یابد و کسى اندیشه رسیدن به آن درجه را در سر نمى پروراند‏ . (V}مفاتیح‏الجنان، زیارت جامعه کبیره{V).