حبط شدن اعمال انسان

پاسخ : «احباط» یعنى باطل کردن و از بین بردن. اعمال بد و ناشایست، تنها منجر به سقوط و لغزش شخصیت معنوى انسان نمى‏شود، بلکه اعمال نیک او را نیز از بین مى‏برند. مثلاً اگر کسى که با کفر و شرک از دنیا برود، اگر در تمام طول عمر خودش کارهاى خوبى هم داشته است، همه آن‏ها را ضایع و تباه نموده است و پاداش و اثر مثبتى از رفتار خوب خود دریافت نخواهد کرد. چون پذیرش هر عملى در درگاه خداوند مشروط به ایمان و تقوا است. گذشته از مرگ، در حالت بى‏ایمانى سایر اعمال بد نیز در اعمال نیک انسان اثرگذار است. مثلاً کسى که عاق والدین است، اعمال نیک او قبول نیست و یا کسى که مسلمانى را غیبت کند، تا مدّتى اعمال واجب او قبول نخواهد شد. همچنین اعمال نیک او ضایع و تباه خواهد گردید (البته نه تمامى بلکه به نسبت بزرگى گناه، اعمالش ضایع مى‏شود) بعضى از گناهان مثل تهمت سبب بى‏ایمانى مى‏گردد و همچنین «حسد» اگر بروز کند و به آزار رساندن دیگران برسد، ایمان را از بین مى‏برد. ایمانى که هیچ عزّت و حسنه‏اى به آن نمى‏رسد در اثر بعضى گناهان تباه مى‏شود. لذا باید با مراقبه و محاسبه از چنین فاجعه‏اى جلوگیرى کرد. از آیات(V}اعراف، آیه‏ى 147{V). و اخبارى که در باره «حبط عمل» است به دست مى‏آید که سنّت و قوانین الهى حاکى از آن است که عملکرد بد و ناشایست انسان، اثرات مخرّبى بر وجود او مى‏گذارد. به طورى که از کرده‏هاى خود توبه نکند، نه تنها حسنات و نیکى‏هایش تباه خواهد شد، بلکه رفته رفته میزان کارهاى ناشایست او زیاد شده و امکان جبران محال خواهد شد. برعکس انسانى که کارهاى خوب مى‏کند نه تنها آثار گناهان خود را از بین مى‏برد بلکه آن‏ها را به حسنات و نیکى‏ها مبدّل مى‏سازد(V}فرقان، آیه‏ى 70 «فَاولئک یبدل الله سیئاتهم حسناتٍ{V). براى مثال استغفار بعد از هر خطا، منجر به آمرزش گناه و از بین بردن اثر تخریبى آن مى‏شود یا نمازهاى پنجگانه، خواندن بعضى دعاها و… سبب «تکفیر گناهان»( یعنى پوشیده شدن آن‏ها مى‏گرددV}تکفیر یعنى از بین بردن و پوشانیدن اعمال ناشایست به وسیله‏ى انجام کارهاى شایسته{V.