احساس شرمندگی و خجالت در برابر خدا

پاسخ : احساس خجلت و شرمندگی در برابر خداوند نسبت به پیشینه های سوئ خود از بهترین حالات روحی و معنوی و زمینه ساز توبه و جلب رحمت و عنایت پروردگار است . البته ضمن آن که انسان همواره باید از گذشته های سوء نگران و نسبت به آینده خود نیز بیمناک باشد در عین حال این خوف و اندوه هرگز نباید به گونه ای باشد که انسان را مایوس و ناامید سازد. چه این خود گناهی کبیره و دامی ابلیسی است . خداوند منان رحمتی بی پایان دارد و از همه بندگان گنهکار خود دعوت نموده است که به او التجا نموده و به سوی رحمت بیکرانش دست نیاز بگشایند و وعده داده است که اگر توبه نموده و دست از زشتی ها بشویند همه گناهان را خواهد بخشید و آنان را مشمول لطف و کرم بی منتهای خود خواهد کرد. از امام باقر(ع ) روایت است : H}»لیس من عبد مومن الا و فی قلبه نوران ; نور خیفه و نور رجا, لو وزن هذا لم یزد علی هذا ولو وزن هذا لم یزد علی هذا{H؛ M} هیچ بنده مومنی نیست جز آنکه در ضمیرش دو نور تابان است :»نور خوف « نسبت به کرده های پیشین و فرجام پسین و »نور امید« به فضل و رحمت پروردگار. که اگر هر یک با دیگری سنجیده شود هیچ یک فزونی نخواهد یافت «{M؛ V}(وسائل الشیعه , ج 2, ص 488). {V»بنابراین باید با حفظ حالت التجا و تضرع دائمی در برابر خداوند امید و رجا به عنایات واسعه خدای رحمان و بنده نواز را نیز در دل بالا برید و رجا را همسان در دل جای دهید. زیرا غلبه خوف موجب یائس و غلبه رجا موجب جرئت بر گناه است ولی تساوی آن دو بهترین عامل بازدارنده از گناه وتشویق کننده به توبه و انجام عمل صالح می باشد. پشیمانی اساسی ترین رکن بازگشت و جبران گناه است ولی نباید در آن متوقف ماند بلکه خداوند منان آن را پلی قرار داده است تا بندگان مومن با گذر از آن از جهنم سیئات بیرون جسته و به بهشت صالحات فرود آیند. بنابراین گام بعدی تغییر مسیر و ترک گناه است .در این زمینه توصیه هایی تقدیم می گردد لیکن آنچه مهم است خود شمایید که با اراده ای قاطع به انجام آنها پرداخته و در این صورت خداوند یار و یاورتان خواهد بود. برای مبارزه با گناه و هواهای نفسانی رعایت چند نکته لازم است : الف ) کوچک نشمردن هیچ گناهی هر چند به نظر صغیره باشد, ب ) عزم جدی و آهنین برترک معصیت و مراقبت جدی و دائمی نسبت به تمام افعال خود, ج ) شرط نمودن با خدا مبنی بر ترک معصیت و هم از او استعانت جستن , د ) هرگاه فکر گناه و وسوسه آن به ذهن آمد بلافاصله آن را از لوح ذهن خارج کردن و توجه خود را به خدا و امور شریفه مشغول داشتن . جدیت و موفقیت در این امر پیروزی بزرگی است و در واقع دفع دشمن شیطان نفس از همان خاکریز اول است . قرآن مجید در وصف پارسایان می فرماید: A}»ان الذین اتقوا اذا مسهم طائف من الشیطان تذکروا مبصرون {A; پرهیزگاران چون گرفتار وسوسه شیطان شوند همان دم متذکر (یاد خدا) شده و بصیرت یابند«, V}(اعراف , آیه 201).{V مطالعه و تفکر پیرامون عواقب سوئ و وخیم گناه . در این رابطه مطالعه کتابهایی پیرامون معاد بسیار نافع است . و ) خود را همواره در محضر حق تعالی دانستن و او را به یقین در همه حال مراقب و بینای به افعال خود نگریستن. ز ) توجه به چهره کریه زشت و واقعی سیئات. ح ) برای ترک معاصی لازم است در بسیاری از موارد انسان از مکروهات و چه بسا از برخی مباحات نیز چشم بپوشد تا او را به انجام زشتی ها نزدیک نسازد. ط ) درحد ممکن دوری جستن از مکان ها و شرایطی که آدمی را به گناه ترغیب می نماید. ی ) تقویت اراده. ک ) محاسبه نفس همه روزه و در صورت رخداد خطا خود را محاکمه و توبیخ نمودن و بلافاصله استغفار کردن. ل ) مطالعه پیرامون زندگی پارسایان و زاهدان و مطالعه کتابهای اخلاقی و… . توصیه های زیر نیز می تواند شما را در کنترل بیشتر نفس یاری نماید: – سعی و کوشش در انجام وظایف و واجبات دینی. – خواندن نماز با حضور قلب و در اول وقت. – گرفتن روزه مستحبی به ویژه دوشنبه و پنجشنبه هر هفته. – تلاوت قرآن به ویژه بعد از نماز صبح. – سوره یوسف را زیاد بخوانید و در آن تدبر کنید. – تأمل و اندیشه در آیات قرآن. – حتی المقدور سعی در خواندن نماز شب. – سحر خیزی. – شرکت در ورزش های فردی و دسته جمعی. – عدم معاشرت و دوستی با افراد منحرف و فاسد. – انتخاب دوستان مؤمن و سالم. – به یاد خدا بودن در همه اوقات. – کنترل افکار و نیندیشیدن به صحنه های شهوت انگیز. – شرکت در فعالیت های مذهبی و اجتماعی. – تنظیم برنامه برای تمام شبانه روز و پر کردن اوقات فراغت با برنامه های صحیح و سودمند. – برنامه منظم مطالعاتی برای خود قرار دهید و سعی کنید فرصت های خود را با تفکر و مطالعه مناسب پر کنید. – پرهیز از نگاه نامشروع. امام صادق (ع ) فرمود: »نگاه پس ازنگاه , در دل بیننده شهوت را می انگیزاند«, V}(وسائل الشیعه , ج 14 , ص 138).{V و باز فرمود: »نگاه , تیری از تیرهای شیطان است , چه بسا نگاهی که اندوه های دراز در پی دارد«, V}(وسائل الشیعه , ج 14 , ص 139).{V برای تقویت ایمان در دو زمینه باید خود را رشد دهید: 1) رشد علمی و فکری : در این زمینه باید به جهادی علمی بپردازید و با برنامه ریزی دقیق برای خود سیر مطالعاتی منظمی ترتیب داده و از هر فرصت ممکن در این راستا بهره جویید. در مرحله اول به ویژه در تعطیلات تابستان – سری 7 جلدی »مقدمه ای بر جهان بینی اسلامی « استاد مطهری راتوصیه می نماییم . آنها را دوبار مطالعه نموده و خلاصه برداری نمایید. پس از اتمام این برنامه نتیجه را گزارش نمایید تا مراحل بعدی اعلام گردد. 2) در بعد عملی : اولین گام انجام واجبات و ترک محرمات است. در جدولی همه روزه برنامه های انجام شده و خدای نخواسته خلاف هایی که مرتکب شده اید را ثبت کنید و بلافاصله تصمیم به از بین بردن آنها بگیرید. نتیجه و میزان موفقیت هر یک از آنها را ثبت کنید و در پایان نتیجه را محاسبه کنید برای تخلفات خود را ملامت کرده و برای موفقیت ها خدا را شاکر باشید.