چکار کنیم اعتماد به نفس بالای داشته باشیم؟

پاسخ : بهتر است قبل از هر چیز روشن شود که اعتماد به نفس واقعی چیست. آن گاه بفهمیم چه چیزی به ما اعتماد به نفس می دهد. اکثر ما فکر می کنیم اعتماد داشتن به خود یعنی اطمینان به توانایی خود در انجام دادن کارهایی خاص مثلا اگر یک هنرمند شوم آن گاه اعتماد به نفس پیدا می کنم. حال آن که ما نباید اعتماد به خود را صرفا بر پایه کارهایی قرار دهیم که می توانیم انجام دهیم چه این که در این صورت فقط وقتی اعتماد به نفس پیدا می کنیم که آن کار به خصوص را می توانیم انجام دهیم. حال آن که اعتماد به نفس احساسی است که باید از آنچه می دانیم یا انجام می دهیم فراتر رود. بنابراین اعتماد به نفس واقعی وقتی در انسان به وجود می آید که باور کنیم به توانایی ها در درون خود که ما را قادر می سازد تا آنچه را که می خواهیم انجام دهیم. به عبارت دیگر اعتماد به نفس باور به قابلیت انسانی خویش است در این صورت اعتماد به خود را براساس وجود خود بنا می نهیم نه بر اساس آنچه انجام داده ایم در این صورت اعتمادی را به وجود می آورید که هیچ کس و هیچ شرایطی نمی تواند آن را از شما بگیرد و این نوع اعتماد به نفس معنایش این نیست که ما در کارهایمان هیچ گاه شکست نمی خوریم. چه این که هر شکستی می تواند درسی باشد برای ما و خود این درس گرفتن از شکست ها یک نحوه احساس رضایت در ما ایجاد می کند. توجه به نکات زیر و عملی ساختن آن در صحنه زندگی موجب تقویت اعتماد به نفس می شود: 1- از تضعیف خود و صرفا توجه به جنبه های منفی باید اجتناب شود، هیچ گاه شکست هایی که در کارهای خود با آن مواجه می شوید شما را از تلاش برای دستیابی به هدفی که دارید نباید باز بدارد چه این که برای موفقیت در کارها باید شکست هایی را تجربه کرد و این شکست ها می تواند نردبان ترقی و پیشرفت انسان در کارهای بعدی شود. 2- هیچ گاه خود را به صورت مشروط دوست ندارید بلکه خود را بدون شرط دوست بدارید و هیچ گاه نگویید که اگر من فلان کار را انجام دادم فقط احساس خوبی از خودم دارم و الا خودم را دوست ندارم. سعی کنید این فکر را: «وقتی واقعا احساس خوبی نسبت به خود دارم که…» را با این فکر: «همین حالا نسبت به خود احساس خوبی دارم زیرا…» عوض کنید. می توانید فهرستی با این مثال ها تهیه کنید: همین حالا نسبت به خود احساس خوبی دارم، چون … با خود صادق هستم. «امروز صبح احساس خود را به دوستم ابراز کردم»، «علاقه به خود را در حال حاضر و همان گونه که هستیم فرا می گیرم». آیا این چیزها احساس بهترین به شما نمی دهد تا این که قدردانی از خود را به زمانی در آینده دور به تعویق بیاندازید؟ استحقاق آن را دارید که همین حالا احساس خوبی نسبت به خود داشته باشید و هر لحظه که به خاطر موقعیتتان به خود می بالید، به خود قدرت خواهید دارد که قدم بعدی به سوی موفقیت بردارید (البته اعتماد به خود به معنی یک نفس انباشته از خودبینی نیست. اعتماد به خود یعنی خود را باور داشتن، حال آن که خود بینی یعنی لزوم اثبات برتری خود نسبت به دیگران). 3- همین حالا قدم اول را بردارید به عبارت دیگر سعی کنید کارهایی که می خواهید انجام دهید و اهدافی را که برای خود ترسیم کرده اید به تعویق نیندازید. اگر همین الان کاری که شما را به هدفتان یک قدم نزدیک می کند شروع کنید یک گام شما به اعتماد به نفس قوی تر به پیش برده است. راه کارهای عملی زیر می تواند در حل مشکل به شما کمک کند: 1. معاشرت با افراد متدین و اشخاصى که به زندگى امید دارند و اجتناب از افراد منفى باف و نا امید و کسانی که هر وقت کنار آنها قرار مى‏گیرى از زندگى ابراز نارضایتى مى‏کنند. 2. توجه به این نکته که سعادت واقعى انسان بر اساس افعال اختیارى انسان رقم مى‏خورد و آنچه که به صورت غیر اکتسابى انسان دارد خودبخود سعادت آفرین نیستند خداوند ما را بر اساس قیافه ظاهرى و وضعیت اقتصادى به بهشت یا جهنم نمى‏برد بلکه ملاک ارزش انسان تقوا و معنویت است یعنى داشتن صیرتى زیبا نه صورت زیبا به قول شاعر (سعدى): P}صورت ظاهر برادر هیچ نیست{E}اى برادر سیرت زیبا بیار{P اگر انسان با تقویت ایمان خود سعى کند درون خود را از زشتى‏ها و پلیدیها پاک کند رستگار خواهد شد و راه دستیابى به این مهم عمل به واجبات الهى و ترک گناه است. 3. توکل به خداوند و توسل به معصوم(ع) تأثیر بسیار زیادى در زندگى انسان دارد. 4. اجتناب از خودسرزنشى. سعى کنید با مطالعه و تدبیر، خداشناسى خود را تقویت کنید؛ زیرا براى آرامش روح هیچ چیز مانند یاد خدا و معرفت او کارساز نیست: «الا بذکرِ اللّه‏ تطمئِنّ القلوب». 5. به نمازهاى خود و اوقات آن اهمیت داده و حتى الامکان سحرخیزى را در برنامه کار خود قرار دهید. 6. با خداوند راز و نیاز فراوان داشته باشید، خصوصا پس از نماز و نیز در دل شب. و سعى کنید عقده‏هاى خود را در پیشگاه او عرضه نمایید. 7. براى مشکل خود از خداوند مدد بجویید، او حتما به شما کمک خواهد کرد. 8. نشاط روحى خود را حفظ کنید و هرگز در زندگى مأیوس نباشید و با امیدوارى به خداوند به پیش بروید. 9. اهداف بزرگ و متعالى براى زندگى خود در نظر بگیرید و با سعى تمام در طلب آن باشید. 10. براى اوقات شبانه‏روزى خود برنامه‏ریزى کنید و هر کارى را درموقع خودش انجام دهید. در خاتمه توجه داشته باشید که بسیارى از این حالات که ذکر کرده‏اید، زودگذر و مربوط به یک مقطع سنى خاص است و با مرور زمان برطرف خواهد شد و جاى نگرانى وجود ندارد. فقط همان‏گونه که خود شما به اهمیت مسائل جوانان واقف هستید، باید به توصیه‏هایى کهخدمتتان عرض شد توجه و عمل نمایید. در زندگى نه خیلى سخت‏گیر باشید و نه خیلى سهل‏انگار و بى‏تفاوت. مشکلات را بزرگ نکنید و مطمئن باشید که خداوند سخت‏تر از اینها را حل کرده و مى‏کند. باور داشته باشید که خیر و شر و منفعت و ضرر ما به دست خداى کریم قادرمهربان است و بسیارى از نگرانى‏هاى ما بى‏مورد است. همان‏گونه که بزرگ‏ترها بیشتر مسائل ما را داشته و با موفقیت از آن مراحل گذشته‏اند، ما نیز خواهیم گذشت. سعى کنید با افرادى متعادل معاشرت و رفاقت داشته باشید و با مردم و دوستان خود مدارا کنید. بدانید که هیچ وقت همهچیزها بر وفق مراد انسان جمع و محقق نخواهد شد و این ما هستیم که باید با صبر و حوصله و سیاست قدم به قدم، به طرف آینده‏اى هر چه مطلوب‏تر پیش رویم. دل خود را با این فکر مشغول دارید که خداوند خیرخواه ما است و همواره با عنایات خود، ما را فراموش نمى‏کند و… . هرگز اندیشه شکست را به خود راه ندهید بلکه همیشه امیدوار باشید امید انسان را زنده نگه مى‏دارد و در مقابل مشکلات و سختى‏ها به انسان توان مى‏دهد سعى کنید از زندگیتان لذت ببرید. از فرصت‏ها و موقعیت‏هاى خود استفاده بهینه کنید. سعى کنید استعدادهاى خود راشکوفا کنید. در مرحله اول خود را بشناسید و بعد هم استعدادها و علایق و توانایى‏هایتان را ظاهر سازید. همین امر موجب عزت نفس و مورد احترام واقع شدن شما خواهد شد و این تا اندازه‏اى امیدوارى شما را بیشتر خواهد کرد. فراموش نکنید همه ما انسان‏ها داراى محاسنى هستیم که تا آنها را از دست ندهیم قدر آنها را نمى‏دانیم بنابراین سعى کنید شکرگزار باشید تا گله‏مند.