چگونه از توانایی هایم استفاده کنم؟

پاسخ : موفقیت در زندگى زمانى براى انسان میسر مى‏شود که براى رسیدن به اهدافش تلاش کند. گر چه تلاش به تنهایى کافى نیست و باید برنامه‏ریزى دقیق و حساب‏شده را هم در نظر گرفت. از مطالعه‏ى زندگى انسان‏هاى موفق این مطلب به خوبى روشن مى‏شود که بدون علم و عمل امکان رسیدن به قله‏هاى سعادت و خوشبختى امکان‏پذیر نیست. در واقع شکست و ناکامى را باید در کمبود همین دو عامل یعنى علم و تلاش جستجو کرد. یعنى عدم موفقیت افراد یا به خاطر تلاش نکردن آن هاست، یا به خاطر ناآگاهى و بى‏راهه رفتن آن‏هاست. مشکلى که شما در این نامه مطرح کرده‏اید ممکن است به خاطر همین مطلب باشد. ما در این جا علل مختلفى که مى‏تواند چنین مسئله‏اى را به وجود آورد بررسى مى‏کنیم و سعى مى‏کینم راه حل مناسب آن را ارائه دهیم. علل ناموفق بودن شما ممکن است یکى از موضوعات زیر باشد: 1ـ دوراندیش نبودن: یکى از شروط موفقیت انسان این است که قبل از دچار مشکل شدن به فکر چاره بیفتد. مثلاً دانشجویى که مى‏خواهد در امتحانات پایان ترم نمره بالایى کسب کند، باید قبل از رسیدن زمان آن، آماده شود. اما اگر غفلت کند و کار را جدى نگیرد قطعاً نمى‏تواند موفق شود. در سایر کارها هم همین طور است. 2ـ نداشتن اعتماد به نفس: کسى که استعدادها و توانائى‏هاى خود را باور ندارد و همیشه خود را ناچیز و ناتوان مى‏پندارد، هرگز جرأت اقدام به کار پیدا نمى‏کند و از این روى دچار شکست و ناامیدى مى‏شود. زیرا همیشه مى‏ترسد از عهده کارهایش برنیابد. هر چند در ظاهر هم خود را توانا ببیند. اما اگر به جاى خودکم‏بینى و ناامیدى، بر خدا توکل کند و اعتماد به نفس خود را تقویت نماید، بى‏شک موفق مى‏شود. 3ـ نداشتن انگیزه: گاهى انسان براى رسیدن به این هدف انگیزه‏ى کافى ندارد و به همین جهت تلاش زیادى براى به دست آوردن آن نمى‏کند و در نتیجه ناکام مى‏ماند. تنها راه حل آن تقویت انگیزه است که با توجه و تفکر در منافع و فوائد آن کار میسر مى‏شود. به طور مثال دانش‏آموزى را در نظر بگیرید که به دلیل عدم آگاهى از فواید تحصیل، انگیزه کافى براى درس خواندن ندارد. مسلم است که او در فراگیرى درس‏ها دچار مشکل مى‏شود. 4ـ امید کاذب: گاهى عامل ناموفق بودن انسان، خوش‏خیالى و امید بى‏جهت داشتن است. بعضى افراد تصور مى‏کنند کارها خود به خود درست مى‏شود و نیازى به تلاش نیست. بلکه باید منتظر بود که معجزه‏اى شود و یک مرتبه همه چیز درست شود. حتى گاهى این خوش‏خیالى را به معناى توکل مى‏گیرند. این افراد نه تنها هیچ وقت موفق نمى‏شوند، بلکه در اثر این طرز تفکر، به سرعت دچار ناامیدى مى‏شوند و اعتماد به نفس خود را از دست مى‏دهند و حتى نسبت به خدا هم بدبین مى‏شوند. در حالى که هرگز معناى توکل این نیست. قرآن به ما یاد مى‏دهد که جز با تلاش به جایى نخواهیم رسید (لیس للانسان الا ما سعى). همچنین امام على(ع) مى‏فرمایند: از کسانى نباشید که امید به رحمت خدا دارند، ولى هیچ تلاشى نمى‏کنند(V}نهج‏البلاغه{V). 5ـ عدم آگاهى از راه درست: براى رسیدن به هدف باید از راهى رفت که به آن منتهى مى‏شود. بى‏راهه رفتن جز خستگى و ملالت چیز دیگرى عاید انسان نمى‏کند. چه بسا علت شکست‏ها و ناکامى‏هاى ما در رفع مشکلات روزمره همین مطلب باشد. پس لازم است قبل از حرکت، کاملاً بررسى کنیم که از چه راهى به هدف برسیم. بنابر این انسان باید براى هر کارى برنامه‏ریزى دقیق داشته باشد و اگر هم نسبت به آن آگاهى ندارد، سعى کند با مطالعه و تفکر و نیز با مشورت با افراد ذى‏صلاح، راه درست را بیابد. 6ـ نداشتن صبر و استقامت: رسیدن به بعضى از اهداف نه تنها نیاز به کار و تلاش فراوان دارد، بلکه باید ناملایمات و سختى‏هاى آن را تحمل کرد. به طور مثال یک کشاورز اگر بخواهد داراى باغ زیبا و پر از درختان پرثمر گردد چاره‏اى ندارد که سال‏ها تلاش کند و از نهال‏هاى درختانش مواظبت نماید. مسلماً کم‏حوصلگى و بى‏صبرى، او را از رسیدن به هدف باز مى‏دارد. بنابر این اگر انسان در کارها صبر و استقامت نداشته باشد، هنگام روبرو شدن با اولین مشکل و سختى، دچار سستى مى‏گردد و آن را رها مى‏کند. این‏ها بعضى از مواردى است که مى‏تواند براى کسب موفقیت ما ایجاد مانع کند. چه بسا علت ناموفق بودن شما در تصمیماتتان بعضى از این موارد باشد و اگر چنین است باید بدانید که تا تصمیم جدى در رفع آن نداشته باشید مشکلاتتان را نمى‏توانید حل کنید. البته باید توجه داشته باشید که قطعاً خداى مهربان چنین توانى را به شما داده است، زیرا در تمام این سال‏ها که به تحصیل مشغول بوده‏اید و نیز الان که در سنگر دانشگاه به درس اشتغال دارید، دلیل بر توانایى و لیاقت شما در پیشرفت است. پس معلوم مى‏شود نگرانى شما در عدم توانایى، بى‏مورد است و باید با امید به فضل و رحمت خدا حرکت کنید و براى موفقیت خود تلاش کنید. امیدواریم در همه کارهایتان پیروز و سربلند باشید.