آیا اگر کسی از ظهور امام زمان ناامید باشد گناه کرده است؟
پرسش : اگر کسی به دلیل دوری زمان ظهور امیدی به آن نداشته باشد، گناه کرده است؟
پاسخ : زمان ظهور امام زمان(عج) براى هیچ کس حتى شخص امام(ع) نیز معلوم نیست و جزء مواردى است که فقط علمش نزد خداوند متعال است و در این معنا روایات متعددى داریم، در روایات ما زمان ظهور حضرت با زمان وقوع قیامت مقایسه شده است؛ یعنى، همان گونه که علم زمان وقوع قیامت منحصرا در اختیار حضرت حق – جل و علا – است، علم زمان ظهور حضرت نیز منحصرا در نزد خداوند متعال است، V}(تفسیر نورالثقلین، ج 2، ص 107 به نقل از پیامبر گرامى اسلام(ص) مشابه این روایت را از امام صادق(ع) در تفسیر شریف لاهیجى، ج 2، ص 137 ملاحظه فرمایید).{V بنابراین کسى حق ندارد، زمانى براى حضور حضرت تعیین کند، اما متأسفانه هر از گاهى شایعاتى از این دست با استناد دروغ به برخى افراد موجه درست مىشود. مهم شناخت وظیفه است؛ ما چه بکنیم که بتوانیم به وظیفه خود در زمان غیبت عمل کنیم؟ و چه بکنیم به نزدیکتر شدن زمان ظهور امام کمک کرده باشیم؟ و چه بکنیم که اگر امام در زمان ما ظهور کرد، ما نیز جزء یاران و یاوران آن حضرت باشیم؟ روایات ما وظیفه در زمان غیبت را معین فرمودهاند، انتظار فرج و انتظار منجى. این انتظار حتما باید با ورع و عفت و صلاح همراه باشد. در روایات از انتظار فرج به عنوان برترین عبادت مؤمن در زمان غیبت نام برده شده است، V}(کمالالدین و تمام النعمه، شیخ صدوق، صص 647 – 644، والشیعه والرجعه، محمدرضا الطیسى النجفى، ج 1، صص 200 و 201، دارالکتب الاسلامیه).{V روشن است که تا زمینه قیام و ظهور آماده نشود، ظهور حضرت نیز میسر نیست و روایات ما به این نکته نیز اشاره دارند. این زمینه اولاً با کردارهاى درست و به جا و خداپسندانه شیعیان و همپیمانى آنها در ایفاى وظیفه الهى خود و ثانیا با دعاى فراوان – از ته قلب و با خلوص نیت – حاصل مىشود،V} (صحیفه المهدى، جواد قیدى اصفهانى، دفتر انتشارات اسلامى، ص 350 و 351).{V ترسیم تفصیلى عصر ظهور امکانپذیر نیست اما به صورت فشرده به سیماى کلى آن اشاره مىکنیم: روایات حاکى از این است که انقلاب و حرکت ظهور حضرت مهدى(عج) بعد از فراهم شدن مقدمات و آمادگىهاى منطقهاى و جهانى از مکه آغاز مىگردد. آنگاه در سطح جهان نبردى سخت میان غربىها و ترکان و یا هواداران آنها به وجود مىآید تا جایى که منجر به جنگ جهانى مىگردد. اما در سطح منطقه دو حکومت هوادار حضرت مهدى(عج) در ایران و یمن تشکیل خواهد شد… که یاران ایرانى آن حضرت مدتى قبل از ظهور، حکومت خویش را تأسیس نموده و درگیر جنگى طولانى مىشوند که سرانجام در آن پیروز مىگردند. اندک زمانى پیش از ظهور آن بزرگوار در بین ایرانیان دو شخصیت با عنوان سید خراسانى، رهبر سیاسى و شعیب بن صالح رهبر نظامى ظاهر شده و ایرانیان تحت رهبرى این دو تن نقش مهمى را در حرکت ظهور آن حضرت ایفا خواهند کرد. اما یاران یمنى وى، قیام و انقلاب آنان چند ماه پیش از ظهور حضرت بوده و ظاهرا ایشان در سامان بخشیدن به خلاء سیاسى که در حجاز به وجود مىآید همکارى مىنماید. از جمله نشانههاى ظهور حادثهاى است که میان دو حرم مکه و مدینه رخ مىدهد. در این هنگام نشانههاى ظهور حضرت مهدى(عج) آشکار شده و شاید بزرگترین نشانه آن، نداى آسمانى است که به نام او در 23 ماه رمضان شنیده مىشود پس از این نداى آسمانى حضرت مهدى(عج) به طور سرى با برخى از یاران خود ارتباط برقرار مىنماید. درباره آن بزرگوار در سراسر گیتى سخن بسیار به میان آمده و نام وى زبانزد همگان گشته و محبتش در دلها جاى مىگیرد. دشمنان از حضور آن حضرت بیمناک شده و مىکوشند تا وى را یافته و از میان بردارند ازاینرو سپاهى وارد مدینه گشته و به هر مرد هاشمى که دست یافته او را دستگیر و یا کشته و یا به زندان مىاندازند آن حضرت با برخى از یاران خود در مکه تماس گرفته تا این که قیام خویش را در شب دهم محرم بعد از نماز مغرب و عشاء از حرم شریف مکى آغاز مىکند و پس از درگیرى بر مکه تسلط مىیابد. در صبح روز دهم محرم حضرت مهدى(عج) پیام خود را به زبانهاى مختلف به تمام جهان ابلاغ مىکند و ملل دنیا را به یارى خویش دعوت کرده، اعلام مىدارد که در مکه باقى خواهد ماند تا معجزهاى که جد گرامىاش حضرت رسول(ص) وعده فرموده محقق شود و آن فرو رفتن لشکریان سفیانى به زمین است که براى درهم شکستن حرکت آن حضرت راهى مکه مىشوند به وقوع بپیوندد. آن حضرت پس از این معجزه با سپاه خود که متشکل از ده و اندى هزار تن است از مکه رهسپار مدینه مىشود و پس از نبردى با نیروهاى دشمن مستقر در آنجا، مدینه را آزاد ساخته آنگاه با آزادسازى دو حرم مکه و مدینه فتح حجاز و تسلط بر منطقه خاتمه مىیابد. وى پس از پیروزى بر حجاز راهى جنوب ایران مىشود و در آنجا با سپاه ایران و تودههاى مردم آن سامان به رهبرى خراسانى و شعیب بن صالح برمىخورد. آنان با او بیعت کرده و با همرزمى یکدیگر با قواى دشمن در بصره به پیکار مىپردازند که سرانجام به پیروزى بزرگ و آشکارى دست مىیابند. سپس امام(عج) وارد عراق گردیده واوضاع داخلى آنجا را پاکسازى مىکند و با درگیرى با بقایاى نیروهاى سفیانى و گروههاى متعدد شورش آنها را شکست داده و به قتل مىرساند. آنگاه عراق را مرکز حکومت و کوفه را پایتخت خود قرار مىدهد و بدینسان یمن، حجاز، ایران، عراق و کشورهاى خلیجفارس یکپارچه تحت فرمانروایى آن حضرت درمىآید. بعد از آن جنگهایى با ترکان و یهودیان صورت مىپذیرد که در هر دو پیروزى از آن حضرت(عج) است. غربیان مسیحى از این وقایع سخت نگران شده و با حضرت اعلان جنگ مىکنند ولى ناگاه حضرت عیسى مسیح(ع) از آسمان به قدس شریف فرود آمده و با سخنان خویش جهان و به ویژه مسیحیان را مورد خطاب قرار مىدهد. فرود آمدن حضرت عیسى(ع) براى جهان علامت و نشانهاى است که موجب شادى مسلمانان و ملتهاى مسیحى خواهد گردید. به نظر مىرسد که حضرت مسیح(ع) میان حضرت مهدى(ع) و غربىها وساطت نموده و قرارداد صلحى به مدت هفت سال میان دو طرف بسته مىشود. اما غربىها بعد از دو سال پیمان صلح را مىشکنند، لذا رومیان در یک هجوم ناگهانى با نزدیک به یک میلیون سرباز به سرزمین شام و فلسطین یورش مىآورند. نیروهاى اسلام رویاروى آنها قرار گرفته و حضرت مسیح(ع) موضع خود را هماهنگ با حضرت مهدى(عج) اعلام داشته و پشت سر وى در قدس نماز مىگذارد. دراین جنگ مسلمانان پیروز مىشوند. سپس غرب توسط امام فتح مىگردد. پس از فتح و اسلام آوردن بیشتر مردم آن سامان، حضرت مسیح(ع) رحلت نموده و حضرت مهدى(عج) و مسلمانان بر پیکر او نماز مىگذارند. سپس پیکر پاک او را با پارچهاى که دستبافت مادرش مریم صدیقه(ع) است کفن نموده و در جوار مزار شریف مادرش در قدس به خاک مىسپارد. پس از این فتوحات حضرت مهدى(عج) براى تحقق بخشیدن به اهداف الهى در ابعاد گوناگون و در میان ملل جهان اقدام مىکند و براى تعالى بخشیدن و شکوفایى زندگى مادى و تحقق توانگرى و رفاه همگان قیام نموده و جهت گسترش فرهنگ و دانش و بالا بردن سطح آگاهى دینى و دنیایى مردم مىکوشد. به نظر میرسد که جنبش دجال ملعون و فتنه و آشوب او یک حرکت انحرافى بهرهگیرى از پیشرفت علوم و حالت رفاهى باشد که در زمان امام(عج) جامعه بشرى به آن دست مىیابد. دجال از روشهاى پیشرفته چشمبندى، براى فریب جوانان پسر و دختر و زنان که بیشتر پیروان او را تشکیل مىدهند استفاده مىکند. ازاینرو در جهان موجى از فتنه و آشوب به وجود مىآورد که فریبکارىهاى او را باور مىکنند اما حضرت مهدى(عج) نیرنگهاى وى را آشکار ساخته و به زندگى او و هوادارانش خاتمه مىبخشد. این دورنمایى کلى از حرکت و انقلاب جهانى حضرت مهدى(عج) بود، (براى آگاهى بیشتر ر.ک: عصر ظهور، على کورانى، ترجمه عباس جلالى، انتشارات سازمان تبلیغات اسلامى). اما علائم و نشانههاى ظهور که هر یک نویدى از نزدیک شدن ظهور آن حضرت(عج) است فراوان است که به ذکر مهمترین آنها اکتفا مىکنیم: 1- خروج سفیانى: سفیانى مردى از نسل ابوسفیان است که پیش از ظهور حضرت خروج مىکند و پس از ظهور با امام مىجنگد. امام صادق(ع) فرمود: «ما و خاندان ابوسفیان دو خاندانى هستیم که بر سر دین خدا با هم دشمنى داریم. ما سخن خداوند را تصدیق کردیم و آنان تکذیب کردند. ابوسفیان با پیامبر(ص) مبارزه کرد و معاویه با على(ع) و یزید با حسین بن على(ع) به مخالفت برخاستند و سفیانى نیز با قائم(عج) خواهد جنگید، V}(بحارالانوار، ج 52، ص 182).{V 2- خسف در بیداء: خسف ؛ یعنى، فرو رفتن و بیداء سرزمین بین مکه و مدینه است و مراد از آن فرو رفتن لشکر سفیانى در زمین است. على(ع) فرمود: در آستانه ظهور قائم ما، مهدى(عج) سفیانى خروج مىکند. سپاه وى به سوى مدینه حرکت مىکند و چون به سرزمین بیداء مىرسند خداوند آنها را در کام زمین فرو مىبرد، V}(ینابیع الموده، قندوزى، چاپ بصیرتى، ص 427).{V 3- خروج یمانى: سردارى است از یمن که قیام کرده و مردم را به حق و عدل دعوت مىکند. امام صادق(ع) فرمود: قیام خراسانى و سفیانى و یمانى در یک سال و یک روز خواهد بود و در این میان هیچ پرچمى به اندازه پرچم یمانى دعوت به حق و هدایت نمىکند،V} (کتابالغیبه، نعمانى، ص 252).{V ظاهرا خراسانى نیز دعوت به حق مىکند. 4- قتل نفس زکیه: نفس زکیه؛ یعنى، انسان پاک. امام باقر(ع) فرمود: «بین ظهور مهدى(عج) و کشته شدن نفس زکیه بیش از پانزده شبانهروز فاصله نیست»، V}(الارشاد، ج 2، ص 374).{V 5- صیحه آسمانى: ظاهرا صدایى است که در آستانه ظهور از آسمان شنیده مىشود. امام باقر(ع) فرمود: «ندا کنندهاى از آسمان نام قائم را ندا مىکند پس هر که در شرق و غرب است آن را مىشنود، V}(کتاب الغیبه، نعمانى، ص 252).{V درباره تعداد یاران خاص آن حضرت کلیاتى وارد شده است مانند این که: امام باقر(ع) فرمود: سوگند به خدا، سیصد واندى نفر بدون وعده پیشین گرد مىآیند در میان آنان پنجاه زن است، V}(بحارالانوار، ج 52، ص 223){V. درباره ویژگىهاى یاران حضرت نیز طبق برخى از روایات خداشناسى، عبادت و بندگى، شجاعت، فرمانبرى، ایثار، زهد و سادهزیستى و نظم و انضباط از صفات آنان شمرده شده است. به بعضى از خصوصیات امام زمان(ع) اشاره مىشود: 1- زمین را پر از عدل و قسط مىکند. 2- همانند جدش پیامبر(ص) با شمشیر قیام مىکند (البته شمشیر ممکن است جنبه سمبلیک داشته باشد). 3- هنگام ظهور چهره جوان خواهند داشت. 4- حکومت جباران و ظالمان را از بین برده و امر خدا و دین حق را آشکار مىکند. 5- مردم را به قرآن و سنت رسول خدا و هدایت برمىگردند. نشانههاى دیگرى نیز وجود دارد که براى مطالعه آن ر.ک: 1- ظهور نور، على سعادتپرور، نشر تشیع 2- علائم ظهور امام زمان(عج)، محمد حسین همدانى، انتشارات صحفى 3- نشانههاى ظهور، سادات مدنى، نشر منیر 4- از ولادت تا ظهور، کاظم قزوینى، ترجمه: فریدونى، نشر آفاق 5- از ولادت تا ظهور، کربى، انتشارات الهادى 6- چشم به راه مهدى، جمعى از نویسندگان دفتر تبلیغات اسلامى قم، چاپ اول زمستان 1375، صص 316 – 245 7- مقاله بررسى نشانههاى ظهور، اسماعیل اسماعیلى 8- منتخبالاثر، فىالاسلام الثانى عشر، لطف الله صافى گلپایگانى، ص 357 و 373 9- مهدى موعود، ترجمه جلد سیزدهم بحارالانوار، على دوانى، باب بیستم 10- امامت و مهدویت، لطف الله صافى گلپایگانى، ج 3، قسمت پایانى (به سوى دولت کریمه). البته با همه مسائل فوقالذکر عدم انتظار شاید گناه مسلم نباشد لکن تمام توصیهها به اصل انتظار است. و براى انتظار آثار فردى و اجتماعى فراوانى است که براى کسب آن فوائد توصیه بر اصل انتظار شده است.