آیا فکر کردن به نامحرم گناه است؟

پاسخ : عفت در اندیشه: اصل «فکر کردن» یک فعل و کار اختیارى است و مشمول بحث اخلاق مى‏شود. هر کس آن گونه زندگى مى‏کند که مى‏اندیشد گفتار و رفتار انسان، میوه‏هاى تلخ و شیرین باغ اندیشه او هستند. مولوى چنین مى‏فرماید: P}اى برادر! تو همان اندیشه‏اى{E}مابقى، خود استخوان و ریشه‏اى{P P}گر بود اندیشه ات گل، گلشنى{E}ور بود خارى، تو هیمه گلخنى{P بیرون تنها جایگاه نمودِ نهان انسان است. لذا باید نخست درون خویش را بکاویم و به اندیشه خود برگردیم و آن را چون کتابى پیش رویمان باز کنیم و به خواندن آن بپردازیم. در آن چه مى‏بینیم؟ جوانمردى؟ عزت‏مدارى؟ پاکى؟ درستى؟ و در یک کلام زیبایى. اگر چنین است ما عفت اندیشه داریم و به تبع آن رفتار و کردار ما هم، عفیف خواهد بود. در جامعه از پى زشتى نخواهیم رفت، ولى اگر در صفحه‏هاى اندیشه و ورق‏هاى جان ما سیاهى و خیانت بود، نباید رفتارى شایسته را از خود انتظار داشته باشیم. پیامبر مکرّم اسلام(ص) مى‏فرماید: H}الاعمال بالنیّات و لکلّ امرى‏ءِ مانَوىM}؛{Hارزش رفتارها به نیت‏ها و تصمیم‏هاست و هر شخص را آن است که نیت کرده است{M؛ V}دعائم‏الاسلام، ج 1، ص 4{V. اگر زندگى شخصیت‏هاى مؤثر تاریخ را بخوانیم، مى‏بینیم، براى نمونه پیامبر اسلام سال‏هاى پیش از بعثت از غوغاى شهر مکه خود را کنار مى‏کشید و در درون غارى به اندیشه و تأمل مى‏پرداخت و حضرت «بسیار اندیش» بود و در خبرى دیگر مى‏خوانیم: پیامبر(ص) با هیچ کس به اندازه خودش سخن نگفت، یعنى پیوسته خود را موعظه و انذار مى‏نمود. نتیجه این که آیا جز این است که عفّت درون، عفت برون را مى‏سازد؟ و اندیشه پاک، رفتار و کردار پاک را به وجود مى‏آورد؟ على(ع) مى‏فرماید: H}الفکر فى الخیر یَدعُو الَى العَمل بهM}{Hاندیشه در خوبى‏ها، انسان را به انجام دادن خوبى‏ها مى‏کشاند{M؛(V}غرر الحکم، ج 1، ص 346{V). پس بکوشیم تا اندیشه مان را بیاراییم، بپالاییم و لباس عفت بر اندام سیمین آن بپوشانیم. در مقابل، اندیشه ناپاک و آلوده انسان را به ورطه سقوط مى‏کشاند. على(ع) در سخن دیگر مى‏فرمایند: H}من کَثُرَ فکرُه فى المعاصى دَعَتهُ الیهاM}{Hکسى که بسیار درباره گناهان بیندیشد، بزهکارى‏ها او را به خویش فرا مى‏خوانند{M؛(V}غرر الحکم، ج 5، ص 321{V). به قول حافظ: P}گر مرید راه عشقى فکر بدنامى مکن{E}شیخ صنعان خرقه رهن خانه خمّار داشت{P در انتها نتیجه مى‏گیریم صرف فکر کردن در مورد نامحرم اشکال ندارد، ولى باید از وسوسه‏هاى شیطانى ـ که معمولاً با همین افکار شروع مى‏شود ـ پرهیز کنیم.