چرا در اسلام نماز از اهمیت بیشتری برخوردار است؟
پرسش : علت اهمیت ویژه نماز در اسلام در مقایسه با اموری چون جهاد و امر به معروف چیست ؟
پاسخ : انسان در زندگى این جهان با توجه به «عوامل غافل کننده» نیاز به تذکر و یادآورى دارد با وسیلهاى که در فاصلههاى مختلف زمانى او را به مبدأ هستى توجه دهد و هدف آفرینش را به یاد او آورد و وى را از غرق شدن در گرداب غفلت و بىخبرى حفظ کند این وظیفه مهم بر عهده نماز است. به عبارتى دیگر همان طور که مىدانیم انسان موجودى دو بعدى است که خداوند هستىبخش او را مرکب از جسم و روح آفریده است و همانگونه که وى از ابتداى خلقت جسم و ماده خویش تا پایان زندگانى در این دنیا و مرگ محتاج افاضه از ناحیه خالق خویش است و بدون آن لحظهاى درنگ نخواهد کرد، همچنین در زندگانى روحانى خویش از هنگامى که درک و شعورش کامل شد تا پایان زندگانى محتاج و نیازمند به فیضبخشى از سوى مبدأ پیدایش خویش است تا قلب او نمیرد و به زندگانى روحانى خویش نیز علاوه بر زندگانى جسمانى ادامه دهد و این مقصود به جز از راه ارتباط با آفریدگار متعال حاصل نخواهد شد و چنان که خود فرمود و در آیات بسیارى از قرآن بر آن تأکید نمود بهترین راه ارتباطى با او نماز است. لذا در نخستین دستورات به موسى(ع) در آغاز وحى آمده است «نماز را برپادار تا به یاد من باشى». یکى از مفسران مىگوید: این که در این آیه «ذکر» و یاد خدا را مخصوص نماز کرده به سبب آن است که نماز برترین عملى است که فروتنى و بندگى در آن نمودار مىشود و به عبارتى در نماز «یاد خداوند» تجسم پیدا مىکند. در چندین آیه قرآن مهمترین مسأله پس از شناخت خداوند و ایمان به او برپا داشتن نماز یاد شده است. و در حدیثى نیز هنگامى که از امام صادق(ع) مىپرسند که پس از شناخت خداوند مهمترین کار چیست ایشان پاسخ دادند پس از شناخت خداوند هیچ عملى نیست که با نماز برابرى کند. چنین است که برخى از احادیث بر این نکته تأکید شده که نماز اساس و پایه اصلى دین و ایمان است و آن را به پایه مرکزى که در وسط خیمه قرار مىگیرد تشبیه کردهاند که اگر برداشته شود خیمه فرو مىریزد. نتیجه آن که اگر چه برخى از اعمال به جهت آثار بخشى فراوان همچون امر به معروف و نهى از منکر و یا جهاد در راه خدا بر آنها تأکید فراوان شده است اما اگر نیک بنگریم در مىیابیم که همه آنها بسان طنابها و یا چوبکهاى اطراف خیمهاند که به همه آنها نیاز است. اما آنچه انگیزه کارهاى نیک را تقویت مىکند و کارهاى امر به معروف و جهاد و… جهت مىدهد یاد خداست که بهترین قالب آن نماز است. جالب است بدانیم که قرآن کریم در دو سوره مؤمنون (آیات 1 تا 11) و معارج (آیات 22 تا 34) به ترتیب 6 و 8 ویژگى انسانهاى شایسته را برشمرده است که در آغاز و انجام آنها نماز را مطرح نموده است. از نماز شروع و به نماز ختم مىگردد. این آغاز و پایان نشان مىدهد که در میان تمام این اوصاف توجه به نماز برترین و مهمترین آنهاست، چرا که نماز مهمترین رابطه مخلوق با خالق است و برترین مکتب عالى تربیت است