شرایط دوستی چیست؟

پاسخ : دوستی قبل از هر شرطی سه شرط اساسی است که بدون رعایت سن و گروه طبقاتی و سطح تحصیلات که خود از جمله شرایط لازمه است باید بی کم و کاست رعایت گردد اگر این سه شرط فراهم بود آنگاه نوبت به بررسی دیگر شرایط می رسد. اما آن سه شرط اساسی از این قرار می باشد که شخصی سزاوار دوستی است که -دیدار او خدا را به یاد شما آورده یعنی زیارت وی سبب ذکر خدا باشد – سخن گفتن او به دانش و معلومات شما بیافزاید و از هر کلام او شما ثمره ای علمی بردارید. – عمل و کردار او آخرت را به یاد شما آورد بگونه ای که به اعمال و رفتار شما نیز رنگ آخرتی بزند. اگر کسی را با 3 شرط فوق یافتید و در هر سن و سالی که بود دوست او باشید و وجود ذی جود و برکت وی را مغتنم شمارید و الا درصدد یافتن چنین دوستانی باشید. و تا کسی را با چنین ویژگی های نیافتید هرگز دوستی برقرار نکنید. چه فضای دوستی فضای استفاده از کمالات معنوی است و دوستی باید زمینه ساز دینداری , بندگی , رشد علمی و اخلاقی گردد و دوستی که موجب انحطاط اخلاقی و زمینه ساز مفاسد دینی و دنیوی شود دوستی نیست بلکه دشمنی و عداوت است و از این دوستیها باید سخت اجتناب نمود. اما نسبت به شرایط سنی و طبقه اجتماعی و تحصیلی اگر دقت کنیم این شرایط در واقع زمینه ساز شرایط قبلی است یعنی دو انسانی که اختلاف سنی داشته باشند نمی توانند دوست خوبی برای یکدیگر باشند چرا که این دوستی نمی تواند موجب افزایش دانش و معرفت و تقوی گردد و یا اگر از نظر سطح تحصیلات نزدیک یکدیگر و یا همتراز نباشند نمی توانند از حضور یکدیگر بهره علمی و شناختی ببرند و زمینه ارتباط روحی و رشد معنوی را برای هم فراهم آورند. پس شرایط دیگر در واقع زمینه ساز سه شرط اساسی اول هستند و باید رعایت گردند و به هیچ وجه نمی توان از آن چشم پوشی نمود اگر اختلاف سنی زیاد باشد – آنگونه که خود بیان نموده اید – در واقع موجب از بین رفتن شرایط اساسی می شود و لذا دوستی با این سطح اختلاف سنی قابل قبول نیست . اگر چه در برخی موارد بصورت تصادفی امکان دارد علی رغم اختلاف سنی زمینه شرایط اساسی فراهم گردد ولی این مورد خیلی نادر و کمیاب است لذا بصورت عمومی باید شرایط سنی و طبقه اجتماعی و سطح شناختی و تحصیلی و… رعایت گردد تا موجب خسران علمی و شناختی و انحراف و ابتلا به صفات خلاف ادب و اخلاق نگردد و حتی زمینه ساز افت و تنزل علمی و معنوی و اخلاقی نشود. امیدواریم با رعایت اصول بیان شده دوستیهای الهی و مفید رقم خورده و زمینه رشد و ترقی فراهم گردد. انشائ الله . برای مطالعه بیشتر از کتب زیرا بهره بگیرید: – آئین دوستی در اسلام نوشته آقای بابازاده – دوستی و دوستان نوشته آقای سید هادی مدرسی , ترجمه آقای شیخی و آژیر – دوستی در قرآن و حدیث نوشته آقای محمدی ری شهری .