دلت پاک باشه

پرسش : آنچه مهم است دل پاک است، چگونه عبادت در حال خستگى با (لا اکراه فى‏الدین) سازگار است؟
پاسخ : در پاسخ باید گفت، اگر چه دین اسلام، دین سهله و سمحه (آسانى و چشم‏پوشى) مى‏باشد، اما دین نظم و انضباط و هدف‏مندى نیز مى‏باشد. منظور از «آسانى» آن است که وظیفه‏اى خارج از طاقت بشر و یا سخت غیرقابل تحمل، براى آدمى تعیین نفرموده است. چنان که در قرآن مجید مى‏خوانیم: {A{/Bلا یُکَلِّفُ اَللَّهُ نَفْساً إِلاَّ وُسْعَها{w1-6w}{I2:286I}/}A} {V(سوره‏ى بقره (2) ، آیه‏ى 286)V}؛ {Mخداوند هیچ‏کس را جز به قدر توانایى‏اش تکلیف نمى‏کندM}». و در آیه‏ى دیگر مى‏خوانیم: {A{/Bوَ ما جَعَلَ عَلَیْکُمْ فِی اَلدِّینِ مِنْ حَرَجٍ‏{w9-16w}{I22:78I}/}A} {V(سوره‏ى حج (22)، آیه‏ى 78)V} {Mو در دین بر شما سختى قرار نداده است‏M}». و منظور از سمحه و چشم‏پوشى آن است که خداوند، غفلت‏هاى ناخواسته و لغزش‏هاى کوچک آدمى را نادیده مى‏گیرد، نه گناهان بزرگ و زشتى‏هاى آشکار او را. در قرآن مجید مى‏خوانیم: {A{/Bاَلَّذِینَ یَجْتَنِبُونَ کَبائِرَ اَلْإِثْمِ وَ اَلْفَواحِشَ إِلاَّ اَللَّمَمَ إِنَّ رَبَّکَ واسِعُ اَلْمَغْفِرَهِ{w1-12w}{I53:32I}/}A} {V(سوره‏ى نجم (53)، آیه‏ى 32)V}؛ «{Mآنان که از گناهان بزرگ و زشت‏کارى‏ها -جز لغزش‏هاى کوچک خوددارى مى‏ورزند، پروردگارت [نسبت به آن‏ها] فراخ آمرزش است‏M}». بنابراین، عمل به واجبات و ترک محرمات، حداقل وظایفى است که براى همگان قابل تحمل و لازم الاجراء است؛ اگر چه گاهى با خستگى و سختى توأم باشد. البته نکته‏ى مهم در پاسخ به سؤال فوق آن است که؛ براى کسى که به آثار عبادت براى رشد در دنیا و ثواب در آخرت، آگاهى یافته، اکراه حقیقى و عدم میل کامل، مصداق ندارد. در آیه‏ى شریفه‏ى مورد بحث، علت اساسى عدم اکراه و اجبار در دین را، آشکار شدن راه حق و هدایت از راه باطل و گم‏راهى براى آدمى دانسته است. {V(ر.ک: المیزان، ذیل آیه‏ى 256 بقره و تفسیر روح‏المعانى، ذیل آیه)V}. {A{/Bقَدْ تَبَیَّنَ اَلرُّشْدُ مِنَ اَلْغَیِ‏{w5-9w}{I2:256I}/}A} {V(سوره‏ى بقره (2) ، آیه‏ى 256)V}؛{M «همانا راه از بى‏راهه به خوبى آشکار شده است‏M}». البته عبادت در حال خستگى و بدون نشاط، آثار و فواید کامل را ندارد؛ امّا ترک آن، آدمى را به رهایى از دین و بى‏برنامگى در زندگى گرفتار مى‏سازد.

دکمه بازگشت به بالا