راهکارهای عملی برای مقابله با افسردگی
پرسش : راه عملى براى برخورد با حالاتى که در آن افسرده هستیم چیست؟
پاسخ : انسان از نظر خلقى و عاطفى معمولاً یک حالت یکنواخت ندارد. همه انسانها کم و بیش دورههایى از غمگینى و افسردگى را تجربه مىکنند و این امر طبیعى است. و علت آن هم گاهى معلوم و شناخته شده است؛ مثل وقتى از دست دادن عزیزى، شکست در بعضى از امورات زندگى، مورد تمسخر و استهزا قرار گرفتن، زندگى کردن در غربت و دور از خانواده و… و گاهى اوقات علت غمگینى و افسردگى و بى نشاطى معلوم و شناخته شده نیست. چه بسا علت فیزیکو شیمیایى یا جنبه ارثى و یا عواملى محیطى مبهم دارد. در هر حال افسردگى از اختلالات خلقى شایع است و معمولاً شیوع آن در میان خانمها، بیشتر از مردان است؛ زیرا براى مردان زمینه برونریزى نارحتىها فراهمتر است؛ امّا زنها معمولاً خود خورى مىکنند و زمینه بروز ناراحتىها براى آنها کمتر فراهم مىشود. البته خداوند مکانیزمهاى جالبى، در وجود انسان قرار داده که تا حدّ قابل توجّهى، در تنظیم حالت خُلقى و عاطفى وى مؤثر است؛ از جمله این مکانیزمها خنده و گریه است. گریه و خنده، فواید زیادى دارد که از جمله آنها تنظیم حالات عاطفى و خلقى انسان است. گاهى با چند دقیقه گریه کردن، کاملاً انسان از ناراحتىها تخلیه مىشود و گاهى نیز با شرکت در یک مجلس شادى آفرین (مثل جشن و عروسى) و یا با قرار گرفتن در جمع دوستان و شنیدن چند مطلب طنزآمیز و شوخىهاى خندهدار، انسان تخلیه هیجانى مىشود و نشاط پیدا مىکند. بنابراین تجربه کردن حالات غمگینى و افسردگى، تا حدود زیادى طبیعى است امّا اگر حالت غمگینى بیش از شش ماه طول بکشد و علایمى از قبیل کم خوابى (یا پرُ خوابى در بعضى افراد)، بى اشتهایى، کاهش عملکرد افراد، عدم تمرکز حواس، حالات پرخاشگرانه و… را به دنبال داشته باشد؛ روشن مىشود که مشکل کمى بیشتر از حالت طبیعى است و باید به روانشناس، مشاور روان شناختى یا روان پزشک مراجعه کرد. به کارگیرى راهکارهاى زیر، براى مقابله با افسردگى و درمان آن بسیار مفید است: 1. اجتناب از قرار گرفتن در تنهایى مگر در مواقع ضرورى؛ 2. شرکت در مجالس نشاط آور و حضور فعال پیدا کردن در آن جلسه؛ 3. شرکت در مجالس سخنرانى و دعا؛ 4. ورزش مستمر روزانه (نیم ساعت حداقل)، ترجیحاً ورزش شنا و در صورت عدم دسترسى به استخر، روزى یک بار با آب ولرم دوش گرفتن؛ 5. جلوگیرى از افکار منفى به ذهن؛ 6. فکر کردن به جنبههاى مثبت زندگى؛ 7. همنشینى با افراد خوش اخلاق، با نشاط؛ 8. مسافرت کردن؛ خصوصاً اگر غربت هستید، حتماً به دید و بازدید خویشاوندان بروید؛ 9. سفرهاى تفریحى و زیارتى؛ 10. برنامهریزى اوقات شبانهروزى و انجام به موقع کارها؛ 11. کم کردن از فشار کارى یا سایر فشارهایى که مىتواند در خستگى روحى مؤثر باشد.