دلیل ذکر شهادت به ولایت امام علی در اذان و اقامه نماز

پاسخ : اولا”: از دیدگاه قرآن همان گونه که رسول اکرم ولی از سوی خداوند است , حضرت علی (علیه السلام ) نیز ولی است : »انما ولیکم الله و رسوله والذین آمنوا الذین یقیمون الصلوه و یوتون الزکاه و هم راکعون ; تنها سرپرست شما خدا و رسول او و کسانی هستند که ایمان آورده اند. کسانی که نماز را به پای می دارند و در حال رکوع زکات می دهند«, (مائده , آیه 55) که به تصریح شیعه و سنی بر امام علی (ع ) تطبیق شده است , (ر.ک : تفسیر طبری , ج 6, ص 186; احکام القرآن (تفسیر جصاص ), ج 2, ص 542; تفسیر بیضاوی , ج 1, ص 345; الدرالمنثور, ج 2, ص 292). ثانیا”: در برخی از روایات آمده است که هر کس »لااله الا الله محمد رسول الله « می گوید: علی امیرالمومنین نیز بگوید, (بحارالانوار, موئسسه الوفائ, ج 81, ص 112, به نقل از احتجاج طبرسی , ص 83). این روایت دلالت بر استحباب شهادت به ولایت پس از شهادت به توحید و رسالت در همه مواضع دارد چه در اذان باشد چه در غیر اذان . بله , از آنجا که اجزائ اذان و اقامه معین است و شهادت به ولایت در آن نیست , کسی حق ندارد شهادت به ولایت را به عنوان جزئ اذان و اقامه بگوید ولی اگر بدون قصد جزئیت بگوید, نه تنها حرام و بدعت نیست بنا بر روایت مذکور, مستحب هم خواهد بود. البته هر مقلدی باید در این مسائله به فتوای مرجع تقلید خود عمل کند. مثلا” حضرت امام : »اشهد ان علیا” ولی الله « جزئ اذان نیست ولی خوب است بعد از »اشهد ان محمدا” رسول الله « به قصد قربت گفته شود. آیت الله شبیری زنجانی :… و خوب است که پس از »اشهد ان محمدا” رسول الله « به قصد تیمن و تبرک , شهادت به ولایت و امامت بلافصل حضرت امیرالمومنین و سایر معصومین (علیهم السلام ) به نحوی که شبیه جملات اذان و اقامه نگردد, ذکر گردد. آیت الله مکارم شیرازی : به قصد تبرک گفته شود, لکن به صورتی که معلوم شود جزئ اذان نیست . آیت الله بهجت : بعید نیست مستحب بودن اقرار به ولایت امیرالموئمنین علی بن ابیطالب در اذان مستحبی , در صورتی که به نیت مطلوب بودن گفته شود. سایر مراجع مانند حضرت امام خمینی فتوا داده اند. ثالثا”: از آنجا که شیعه هرگز جمله ای را که داخل اذان نیست به قصد اذان نمیگوید بدعت گزار نیست و هرگز چیزی را نیز از اذان کم نکرده است . برخلاف برخی از اهل سنت که »حی علی خیرالعمل « را حذف به جای آن در اذان صبح »الصلاه خیر من النوم « آوردند, (متقی هندی در کنزالعمال , ج 4, ص 266 از طبرانی نقل می کند که بلال در صبح اذان می گفت و حی علی خیرالعمل را می گفت و نیز رجوع شود به : موطا” مالک , ج 1, ص 93).