شرایط توبه از گناهان کبیره چگونه است؟

پرسش: بنده گناه کبیره زیادی مرتکب شده ام، می خواستم بدانم شرایط توبه از گناهان کبیره چگونه است؟

شرایط توبه از گناهان کبیره

توبه پشیمانی قلبی از گناهان گذشته است و اینکه دیگر قصد انجام تکرار گناه را نداشته باشیم و گفتن استغفراللّه ربى و أتوب الیه و تکرار این لفظ همراه با ندامت قلبی بسیار مطلوب است. و توبه واقعی علاوه بر پشیمانی باید به دنبال جبران گذشته نیز باشیم.
قرآن می فرماید : پروردگارت نسبت به آنان که از روی جهل اعمال بد انجام داده اند ، سپس توبه کردند و در مقام جبران بر آمدند ، آمرزنده و مهربان است. طبق این آیه توبه به توبه قلبی و ندامت درونی محدود نمی شود ، بلکه روی اثر عملی آن تأکید شده و اصلاح و جبران ، مکمّل توبه شمرده شده ،تا این فکر غلط را از مغز خود بیرون کنیم که هزاران گناه را با جمله « استغفرالله » می توان جبران کرد.
بنابراین باید عملاً خطاها جبران گردد . قسمت هایی که از روح انسان و یا جامعه بر اثر گناه آسیب یافته، اصلاح و مرمّت شود.
البته توبه کردن از گناهان , بستگی به گناهی دارد که انجام شده است.

گناهان انسان به دو دسته تقسیم می شوند:
1. دسته اول گناهان حق الله است، مانند ترک عبادات مثل نماز و روزه ، که راه جبران آن این است که قضای آن را به جا آورید. اگر از عهده قضای همه آن برنمی‌آیید، هر مقداری که می‌توانید، انجام بدهید.
2. دسته دوم گناهان حق الناس است. جبران حق الناس آن است که در صورت امکان باید رضایت طرف مقابل را جلب کنیم. مانند اینکه اگر مالی را از مردم تصرّف کرده یا ضایع نموده یا اینکه به کسی آسیب زده باشیم  باید یا رضایت آنان را جلب کنید و یا مال و دیه را به آنان بدهید.
اگر با زبان یا عمل تان، روح آنان را آزرده‌اید و آبرو و حیثیت آنان را برده‌اید، در صورت امکان از آنان رضایت بگیرید اما اگر ممکن نیست، برای آنان دعا کنید.
اگر برخی افراد را نمی‌شناسید یا مرده‌اند یا دسترسی به آنان ندارید، در امور مالی، مال را به فرزندان یا وارثان آنان بپردازید. اگر دسترسی به آنان هم ممکن نباشد، در راه خدا برای شان صدقه بدهید.
در غیر امول مالی، در حق آنان دعا و استغفار کنید و صدقه و خیراتی هدیه نمایید.

مهمترین شرایط توبه واقعی

1ـ دیگر هیچ گناهی را انجام ندهید. اگر به دلیل ندانستن مسئله و جهل یا غفلت و فراموشی یا هر دلیل دیگر، دوباره گناهی را مرتکب شدید، بلا فاصله توبه کنید و با اشک و گریه، از خداوند بخواهید که شما را بیمارزد.
۲ـ خود را به احکام و دستورهای دین مقید و پایبند کنید و گناهان گذشته خود را جبران نمایید.
گناه انسان هر قدر هم بزرگ باشد با رعایت شرایط فوق (پشیمانی از گناه  و جبران گذشته و امید به رحمت خدا و بشارت به بخشش توبه کنندگان) مطئمنا مورد قبول خدا قرار خواهد گرفت.

آداب توبه

توبه آداب خاصی دارد که باید آن را از مستحبات توبه دانست که عبارتند از:
۱- سه روز روزه گرفتن
۲- غسل توبه
۳- خواندن دو یا چهار رکعت نماز
۴- دعاهای توبه
۵- خود را مقید به نماز اوّل وقت کند
۶- تا حد امکان نمازها در مسجد خوانده شود
۷- با دوستان مؤمن رفت و آمد کنید و از رفاقت با افراد بدنام و فاسد پرهیز نمایید.
۸-دعاهای توبه‏ای را که از ائمه معصومین وارد شده‏است، به ویژه دعاهای صحیفه سجادیه، مخصوصاً دعای ۳۱ و یا مناجات خمسْ عشر، به‏ خصوص مناجات تائبین را بخوانید.
۹- هر روز صبح بعد از نماز و هر شب هنگام خوابیدن، پس از خواندن دو رکعت نماز از خدا بخواهید که شما را در پیمان توبه موفق بدارد،
۱۰- از توسل به چهارده معصوم علیهم السلام به خصوص توسل به امام زمان علیه السلام غافل نشوید.
۱۱- از فرصت استثنایی ماه های رجب و شعبان و رمضان هم چنین ایام سوگواری محرم کمال استفاده را ببرید.
۱۲- گاهی در دل شب ، هنگام سحر ، نزدیکی های صبح ، با خدا خلوت کن . جایی که کسی جز خدا شما را نبیند و صدای درد دل گفتنت با خدا را نشنود.

منبع: شهر سوال