راهکارهای برای پاک کردن بدن از مال و لقمه های حرام

پرسش: کسی که میخواهد خودش را از مال حرام ولقمه‌ی حرام پاک کند چه کار باید بکند؟

پاسخکده: این که به فکر پاک کردن دل و بدن از حرام افتاده اید لطف و توفیقی از جانب خداوند است و قابل ستایش است.
در چند بخش، به جواب شما می پردازم:
1. برای پاک کردن بدن از اموال حرامی که با غذا خوردن وارد بدنتان شده، یک وظیفه اخلاقی و مستحب دارید که خود، نوعی توبه عملی است و آن، همان است که امیر مؤمنان – علیه السلام – در بیان یکی از مراحل توبه واقعی می فرماید: «آنچه گوشت بدنش از حرام روییده، با حزن بر آخرت آبش کند». (1)
یکی از راه هایی که با آن می توان حرام را از بدن خود خارج سازیم، روزه گرفتن است.
2. اما برای این که از عقاب و عذاب روز قیامت که به سبب ظلم یا اجحاف شما به فردی یا تضییع مال آن فرد برای شما کنار گذاشته شده رها شوید، حتماً باید بروید و جبران کنید. اگر با مال جبران می شود، آن را با مال جبران کنید. اگر با حلالیت طلبیدن درست می شود، حلالیت بطلبید؛ همان طوری که حضرت علی – علیه السلام – در یکی دیگر از مراحل توبه می فرماید: «أَنْ تُؤَدِّیَ إِلَى الْمَخْلُوقِینَ حُقُوقَهُمْ حَتَّى تَلْقَى اللَّهَ عَزَّ وَ جَلَّ أَمْلَسَ لَیْسَ عَلَیْکَ تَبِعَه»؛ (2) «هر واجبى که ضایع کرده، جبران نماید تا این که خدا را در حالی ملاقات کند که هیچ گناهی بر او نباشد».
حفظ آبرو، واجب است. بنابراین، به جای حلالیت طلبیدن، باید برای او دعا و استغفار کنید و هر گونه که می توانید مال را به او برسانید. ضمن این که لازم نیست فرد بداند مال مذکور از طرف شما فرستاده شده است.
3. برای توبه، پشیمانی قلبی و بازگشت به سوی خدا، کافی است؛ ولی توبه کامل را از همان حدیثی که فرازهایی از آن را نقل کردیم، باید یاد گرفت. متن کامل حدیث و فرمایش حضرت علی – علیه السلام – از این قرار است:
شخصى در حضور حضرت على (ع) گفت: «استغفر للّه». حضرت فرمود: «مادرت به عزایت بنشیند! آیا مى دانى استغفار چیست؟ (چون استغفارش به زبان تنها بود و دلش از حقیقت آن خالى بود.) استغفار، درجه بلند مقامان و صدرنشینان عالم اعلا است. در معناى استغفار، شش چیز لازم است:
1. پشیمانى و حسرت از کردار گذشته؛
2. عزم بر ترک آن براى همیشه؛
3. ادا کردن حقوق مردم، به طورى که هنگام مردن پاک باشد؛
4. هر واجبى که ضایع کرده، جبران نماید؛
5. آنچه را از گوشت بدنش که از حرام روییده، با حزن بر آخرت آبش کند؛
6. زحمت عبادت را به بدن خود بچشاند؛ همچنان که خوشى و شیرینى گناه را چشانیده است.
هرگاه این شش چیز در تو پیدا شود، آن گاه بگو: «استغفر للّه». (3)

خلاصه :
* توبه و ندامت قلبی و استغفار به همراه جبران عملی گذشته
* تضرع و گریه و خلوت با خدا و چشیدن طعم عبادت
* روزه گرفتن و پاک کردن بدن و ذوب نمودن گوشت هایی که از غیر حلال روئیده
*  دادن صدقه و رد مظالم در مواردی که صاحب حق را نمی شناسیم
* کسب حلالیت و پرداخت حق الناسی که به گردن داریم
* پرداخت حق الله ای که از ما فوت شده مانند خمس وزکات
در این باره می توانید به بخش حدیث مراجعه کنید و با تمرکزبر روایات از  موارد بیشتری در این باره مطلع گردید.

پی نوشت ها:
1. ابن ابى الحدید معتزلى، شرح نهج البلاغه، انتشارات کتابخانه آیت الله مرعشى، قم، چاپ 1404 هجرى قمری، ج 20، ص 56.
2. همان.
3. همان.