تاریخچه روزه | آیا روزه گرفتن در ادیان قبل از اسلام بوده؟
امروز میخواهیم به این سوال که آیا روزه گرفتن و ماه رمضان در ادیان دیگر قبل از اسلام بوده است یا خیر؟ و تاریخچه روزه به چه زمانی برمی گردد پاسخ دهیم با ما همراه شوید:
روزه گرفتن در میان ادیان الهی، تاریخی بس طولانی دارد و از جمله عبادات دیرینی است که پیدایش آن را می توان با رانده شدن حضرت آدم و حوا از بهشت مقارن دانست. بعضی مفسران می گویند که خداوند روزه روزهای سیزدهم، چهاردهم و پانزدهم هر ماه را بر حضرت آدم واجب کرد، علت آن بود هنگامی که آدم به زمین آمد از گرمی و تابش آفتاب سوخت و سیاه شد ولی پس از روزه بدنش سفید شد و به این جهت آن سه روز را ایام البیض خواندند.
خداوند در قرآن می فرماید: ای کسانی که ایمان آورده‌اید بر شما روزه نوشته شد همان گونه که بر اممی که پیش از شما بودند، نوشته شد. این آیه نشان می‌دهد که روزه بر مسلمانان و بر امت های پیش از آنان نیز واجب بوده است.
در روایات اسلامی آمده که کتاب های بزرگ آسمانی همچون تورات، انجیل، زبور، صحف و قرآن در رمضان نازل شده اند. امام صادق علیه‌السلام می‌فرماید: تورات در ششم ماه رمضان، انجیل در دوازدهم ماه رمضان، زبور داود در هجدهم ماه رمضان و قرآن در شب قدر نازل شده است.
تفاوت روزه در ادیان از جهت تعداد روزها و چگونگی روزه‌هاست، هرچند در ادیان مختلف جزئیات و کیفیت روزه تفاوت دارد اما اصل حکم روزه وجود دارد و هدف آن بطور کلی تهذیب نفس و ایجاد طهارت و پاکی معنوی و رفع رنج و بلاست . از تورات و انجیل فعلى بر مى آید که روزه، در میان یهود و نصارا وجود داشته و اقوام و ملل دیگر هنگام مواجه شدن با غم و اندوه، روزه مى گرفته اند. در قاموس «کتاب مقدس» آمده است: «روزه در تمام اوقات در میان هر طایفه و هر ملت و مذهب در موقع اندوه و زحمت غیر مترقبه، معمول بوده است»، از تورات نیز برمى آید که موسى(ع) چهل روز روزه داشته است: «هنگام بر آمدنم به کوه لوح هاى سنگى، یعنى، لوح هاى عهدى که خداوند با شما بست؛ بگیرم. آن گاه در کوه چهل روز و چهل شب ماندم؛ نه نان خوردم و نه آب نوشیدم». هم چنین از انجیل لوقا نیز برمى آید که حواریون مسیح نیز روزه مى گرفتند.
از جملۀ «الَّذِینَ مِنْ قَبْلِکُمْ» -در آیۀ شریفۀ: «کُتِبَ عَلَیْکُمُ الصِّیامُ کَما کُتِبَ عَلَى الَّذِینَ مِنْ قَبْلِکُمْ»(بقره 183)؛ اى افرادى که ایمان آورده‌اید! روزه بر شما نوشته شده، همانگونه که بر کسانى که قبل از شما بودند نوشته شد تا پرهیزکار شوید- استفاده می شود که امّت هاى گذشته داراى آئین و دین بوده اند. البته نه همه آنها، و قرآن کریم معین نکرده که این امّت ها کدام هستند، چیزى که هست از ظاهر جمله: «کَما کُتِبَ … » بر مىآید که امّت هاى نامبرده اهل ملّت و دین بودهاند که روزه داشتهاند، و از تورات و انجیل موجود در دست یهود و نصارا هیچ دلیلى که دلالت کند بر وجوب روزه بر این دو ملت دیده نمىشود، تنها در این دو کتاب فرازهایى است که روزه را مدح مىکند، و آن را عظیم مىشمارد. اما خود یهود و نصارا را مىبینیم که تا عصر حاضر در سال چند روز به اشکالى مختلف روزه مىگیرند، یا از خوردن گوشت و یا از شیر و یا از مطلق خوردن و نوشیدن خوددارى مىکنند.
بر اساس روایات نیز، روزه‌ی ماه رمضان بر امت‌های گذشته واجب نبوده و فقط انبیاء آنان در ماه رمضان روزه می‌گرفته‌اند. حفص از حضرت امام صادق(ع) روایت نموده که آن‌حضرت فرمود: «آفریدگار روزه‌ی ماه رمضان را بر امت‌هاى گذشته واجب ننموده بود». راوى عرضه داشت پس مفاد آیه‌ی شریفه‌ی «یا أَیُّهَا الَّذِینَ آمَنُوا کُتِبَ عَلَیْکُمُ الصِّیامُ کَما کُتِبَ عَلَى الَّذِینَ مِنْ قَبْلِکُمْ» چیست؟ حضرت فرمود: «روزه‌ی ماه مبارک رمضان فقط بر پیامبران واجب بوده و تنها امت اسلام است که بر همه‌ی پیروان توحید برترى یافته و در انجام این فریضه با پیامبران دیگر در یک تراز قرار گرفته است».
همچنین در قرآن کریم داستان روزه زکریا و قصه روزه مریم از سخن گفتن آمده است. و در غیر قرآن مسئله روزه از اقوام بى دین نیز نقل شده است، همچنان که از مصریان قدیم و یونانیان و رومیان قدیم و حتى وثنىهاى هندى تا به امروز نقل شده است که هر یک براى خود روزهاى داشته و دارند، بلکه مىتوان گفت عبادت و وسیله تقرب بودن روزه از امورى است که فطرت آدمى به آن حکم مىکند