جریان آقای شریعتمداری و علت پیش آمدن آن جریانات را به وضوح بیان کنید؟

جریان آقای شریعتمداری و علت پیش آمدن آن جریانات را به وضوح ب…

سوال

جریان آقای شریعتمداری و علت پیش آمدن آن جریانات را به وضوح بیان کنید؟

پاسخ

در مسیر خیزش اسلامی و انقلابی مردم، پرده از چهره کسانی کنار زده شد که به فرموده امام راحل (ره): « تا سنگر مرجعیت رخنه کرده بودند» داستان شریعتمداری از این دست قضایاست البته این موضوع برای آنان که در بطن مسایل انقلاب و جریانات بودند روشن بود به قول مرحوم آیت الله مشکینی (ره) «بخدا از روز اول وجود این مرد چوب لای چرخ این انقلاب بود» شریعتمداری که در تبریز در مسجد طالبیه به استقبال موکب همایونی شاه رفته و او را به گرمی پذیرفته بود نمی توانست سنخیت و نسبتی با انقلاب داشته باشد ایشان با عناوین مختلف و به بهانه حفظ خون مردم، مانع حرکت های انقلابی علیه شاه بودند که می توان از جمله این موارد واقعه پانزده خرداد چهل و دو را یادآور شد که منجر به دستگیری امام(ره) گردید، وی در پاسخ به فضلای تبریز که از ایشان کسب تکلیف کرده بود، می گوید: «مردم را به آرامش دعوت کنید و از تظاهرات جدا خودداری کنید آخر گوشت با گلوله مناسبت ندارد! سعی کنید به اعلیحضرت توهین و بی احترامی ننمائید! من به (امام) خمینی (ره) گفتم که با شاه این طور نکن اما او گوش نداد و به این روز افتاد!».[1]
البته با لرزان شدن پایه های نظام شاهنشاهی و نزدیک شدن سرنگونی شاه و اخراج او از کشور شریعتمداری با در اختیار داشتن امکانات با دادن اعلامیه و انجام مصاحبه و طرح اجرای کامل قانون اساسی شاهنشاهی، سعی نمود تا با انقلابی جلوه دادن خود در مسیر انقلاب انحراف ایجاد نماید.
با پیروزی انقلاب، شریعتمداری شروع به مخالفت با اصول بنیادین انقلاب کرد وی در اولین اقدام خود به قانون اساسی که شیرازه آن را «ولایت فقیه» تشکیل می داد، رأی نداد و از آنجا که مخالفت موثر با نظام به تشکیلات و برنامه نیاز داشت اقدام به تشکیل حزب جمهوری خلق مسلمان نمود، این حزب در تبریز تحرکات ضد انقلابی را موجب گردید و صدا و سیمای این شهر را سه روز در اشغال خود درآورد و در تاریخ 14/10/1359 به پشتیبانی از شریعتمداری، در قم، مردم و کسبه و زوار حرم معصومه ـ سلام الله علیها ـ را مورد حمله قرار دادند. این غائله آفرینی موجب واکنش امت حزب الله گردید و امام راحل (ره) مردم را طی اطلاعیه ای به حفظ آرامش و خودداری از درگیری دعوت نمود.[2] اما بعد از مدتی یعنی در سال 1361 هجری شمسی در پی افشای توطئه براندازی و کودتای صادق قطب زاده که قرار بود با کودتا امام خمینی (ره) را به شهادت برساند و شریعتمداری باید نقش موید و مشروعیت دهی به این حرکت را می داشت شریعتمداری دیگر جایی برای حفظ شأن مرجعیت و آبروی خود باقی نگذاشت یعنی با کشف این توطئه و اعتراف قطب زاده به مقاصد شوم و هولناک خود و همدستانش بار دیگر قضایا چنان بدون ابهام روشن گردید که شریعتمداری شخصا طی یک مصاحبه تلویزیونی با اقرار و اعتراف به در جریان بودن آن، از حضرت امام راحل (ره) درخواست می نماید که جان او را در مقابل هجوم مردم خشمگین حفظ نماید. به دنبال این رسوایی،علمای اعلام و خبرگان و بزرگان بلاد به خصوص جامعه مدرسین حوزه علمیه قم اعلام نمودند که نامبرده فاقد عدالت بوده و شایستگی مقام مرجعیت را نداشته و از آن خلع می گردد.[3]
و این بود که شریعتمداری تا هنگام مرگ خانه نشین گردید و پس از درگذشت او با این که عده ای کوشیدند تحرکاتی را انجام دهند اما چون گذشته از مرگ او به مثابه حیاتش طرفی نبستند.[4] و این بود که پرونده شریعتمداری بدین شکل در این دنبا بسته شد تا عبرتی باشد برای کسانی که نفس خود را مهار نکرده مدعی هستند و درسی بود برای مردم که هرگز نباید شخصیت ظاهری و عناوین و القاب و حتی سوابق افراد ملاک قضاوت حق و باطل گیرد «فاعتبروا یا اولی الابصار».

معرفی منبع جهت مطالعه بیشتر:
1ـ شریعتمداری در دادگاه تاریخ، اثر سید حمید روحانی.
2ـ همچنین به کتاب «درس هایی که از توطئه آمریکایی شریعتمداری و قطب زاده می توان گرفت» اثر محمد تقی برومند، نشر آینده می توانید مراجعه نمائید.

پی نوشت ها:
[1]. ر.ک: نگاهی کوتاه بر اهم رویداد های انقلاب، سازمان تبلیغات اسلامی، ص31.
[2]. همان، ص33.
[3]. ر.ک به: «انقلاب اسلامی، زمینه ها و پیامدها، دکتر منوچهر محمدی، نشر معارف، ص199.
[4]. نگاهی کوتاه بر اهم رویداد های انقلاب،ص 34 ـ 35.

جریان آقای شریعتمداری و علت پیش آمدن آن جریانات را به وضوح بیان کنید؟ / مرکز مطالعات و پاسخگویی به شبهات حوزه علمیه قم

دکمه بازگشت به بالا