زمین لرزه مراکش
زمین‌لرزه شدید و کم سابقه در مراکش؛ بیش از دو هزار نفر کشته و صدها نفر هم مجروح شدند
زلزله‌ای نادر و قدرتمند اواخر روز جمعه مراکش را لرزاند و باعث مرگ صدها نفر شد و به ساختمان‌های بسیار آسیب رساند.
وزارت کشور مراکش در تازه‌ترین اطلاع‌رسانی از وضعیت قربانیان و مسدومان زمین‌لرزه این کشور مرگ ۱۰۳۷ نفر و مجروح شدن دست‌کم ۱۲۰۰نفر را تائید کرده است. بیشتر قربانیان در مراکش پایتخت و پنج استان نزدیک به مرکز زمین‌لرزه ساکن بوده‌اند. با توجه به ادامه فعالیت تیم‌های جستجو و امدادرسانی و همچنین وضعیت وخیم برخی از مسدومان این حادثه، احتمال افزایش قربانیان بالاست.
این وزارتخانه پیش تر اعلام کرده بود که ۶۳۲ نفر جان خود را از دست داده‌اند و ۳۲۹ نفر هم مجروح شده‌اند. این درحالیست که در نخستین گزارش رسمی ساعات اولیه بامداد شنبه تعداد قربانیان را ۲۹۶ نفر اعلام شده بود.
مرکز ملی تحقیقات علمی و فنی مراکش مستقر در رباط اعلام کرد که طبق ارزیابی‌های اولیه این زمین لرزه در استان‌های حوز، مراکش، ورززات، شیشاوه و تارودانت خسارت ایجاد کرده و قربانی گرفته است.
رسانه‌های مراکش می‌گویند که این قوی‌ترین زمین لرزه‌ای است که تا به امروز در این کشور رخ داده است.
تلویزیون مراکش تصاویر بعد از زلزله را نشان داد که بسیاری از مردم از ترس پس‌لرزه‌ها بیرون از خانه‌های خود حضور دارند.
نیروهای اورژانس همچنان به‌دنبال بازماندگان در زیر آوارهای ساختمانی می‌گردند.
تصاویر دیگری که به‌صورت آنلاین به اشتراک گذاشته شده است، مردمی را نشان می‌دهد که در نزدیک مسجد الکتبیه متعلق به قرن دوازدهم و یکی از مشهورترین مکان‌های دیدنی شهر در حال دویدن و فریاد زدن هستند. رسانه‌های مراکشی گزارش داده‌اند که مسجد آسیب دیده است اما وسعت آسیب هنوز مشخص نشده است. مناره ۶۹ متری این مسجد با نام «بام مراکش» شناخته می‌شود.
مراکشی‌ها همچنین ویدئوهایی را منتشر کردند که نشان می‌دهد بخش‌هایی از دیوارهای قرمز معروف اطراف شهر قدیمی مراکش که یک سایت میراث جهانی یونسکو به حساب می‌آید آسیب دیده است.
رسانه‌های محلی گزارش دادند که جاده‌های منتهی به منطقه کوهستانی در اطراف مرکز زمین لرزه به دلیل ریزش سنگ مسدود شده است و تلاش‌های امداد و نجات را کند کرده است.
سازمان زمین شناسی ایالات متحده اعلام کرد که شدت اولیه این زمین لرزه در ساعت ۱۱:۱۱ دقیقه شب به وقت محلی ۶.۸ ریشتر بوده که چند ثانیه به طول انجامید. این نهاد همچنین گزارش داد که پس لرزه‌ای به بزرگی ۴.۹ ریشتر ۱۹ دقیقه بعد رخ داد.
مرکز زمین لرزه روز جمعه در نزدیکی شهر اغیل در استان حوز تقریبا در ۷۰ کیلومتری جنوب مراکش بوده است.
سازمان زمین شناسی ایالات متحده اعلام کرد که مرکز زمین لرزه ۱۸ کیلومتری زیر سطح زمین بوده است در حالی که آژانس لرزه‌نگاری مراکش آن را در ۱۱ کیلومتری زیر سطح زمین عنوان کرد. طبق گزارش‌ها، زمین لرزه‌های کم عمق خطرناک‌تر هستند.
زلزله در شمال آفریقا تقریبا نادر است. زمین‌لرزه‌ای در سال ۱۹۶۰ به بزرگی ۵.۸ ریشتر در نزدیکی شهر اگادیر مراکش رخ داد و هزاران کشته برجای گذاشت.
زلزله اگادیر باعث تغییراتی در قوانین ساخت و ساز در مراکش شد اما بسیاری از ساختمان‌ها به‌ویژه خانه‌های روستایی برای مقاومت در برابر چنین لرزشی ساخته نشده‌اند.
شدت زمین لرزه مراکش برابر با قدرت 25 بمب هسته ای بوده است
وی تاکید کرد: زمین لرزه با شدت 7 ریشتر بسیار قوی و قادر به تشدید شتاب زمین در کانون آن در حدود از 200 تا 300 سانتیمتر در ثانیه می باشد که می تواند مراکزی را تخریب نماید که بویژه به شکل خاص به عنوان سازه های مقاوم در برابر زلزله طراحی نشده اند، یعنی زمانی که پی آنها به شکل لازم از دیدگاه زمین شناسی و توپوگرافی آماده نگردیده اند.
این کارشناس در مورد امکان پیش بینی چنین زلزله ای تا پیش از بروز آن توضیح داد که اینها معمولا غیر قابل پیش بینی هستند، زیرا دلایل زیادی وجود دارد که به خاطر آنها دانشمندان نمی توانند این را بدانند که زمین لرزه چه زمانی رخ می دهد، اما گهگاه – که چنین مواردی نادر می باشند- زمین لرزه می تواند با افزایش فعالیت پوسته زمین همراه باشد و قبل از زلزله اصلی چند زمین لرزه با شدت کم، حدود 3 یا 4 ریشتر، رخ می دهد. همچنین ممکن است برخی تغییرات در میدان مغناطیسی کانون زلزله، میدان الکتریکی یا سایر سطوح زمین رخ دهند، اما این تغییرات دائمی هستند و به این دلیل دانشمندان نمی توانند به آنها اتکا کنند تا برای پیش بینی چنین زمین لرزه هایی تلاش کنند.
این کارشناس لرزه شناس افزود: مراکش از مرزهای برخورد صفحات تکتونیکی آفریقایی و اوراسیایی به اندازه کافی دور است و فاصله آن با این مراکز حدود 400 کیلومتر است و به این دلیل دانشمندان قبلا امکان بروز زمین لرزه با چنین قدرتی را در این منطقه کاملا رد می کردند.
وی تصریح کرد: این زلزله برخی نسخ علمی مربوط به کانون های لرزه شناسی، مرزهای مناطق پر لرزه و فعالیت های لرزه ای زمین را تغییر خواهد داد.
وی تصریح کرد: زمین لرزه قبلی با چنین قدرتی توسط ناظران قبلی به ثبت نرسیده بود، از جمله زمین لرزه در الحسیم که در سال 2004 رخ داد و 6.4 ریشتر قدرت داشت و زمین لرزه در اگادیر که در سال 1960 رخ داده بود و ویرانگر ترین زلزله بود – زیرا در آن زمان 15 هزار قربانی گرفت- حدود 6 ریشتر قدرت داشت.
وی با توضیح اینکه پس لرزه ها هنوز ممکن می باشند، اما قدرت کمتری داند و ممکن است احساس نشوند، تاکید کرد که زلزله در نتیجه حرکت جدید شکاف ها در رشته کوه اطلس رخ داده است، اما انتظار نمی رفت که به مرز 7 ریشتر برسد.
سه روز عزای عمومی در مراکش زلزله‌زده؛ «خانه‌های گلی برخی روستاها کاملا پودر شده است»
بسیاری از خانواده‌ها در مراکش تا ساعات اولیه یکشنبه دور هم جمع شدند و دومین شب را در خیابان‌ها گذراندند چراکه مرگبارترین زمین‌لرزه مراکش در بیش از نیم قرن گذشته باعث شد بسیاری این ترس را داشته باشند که خانه‌هایشان دیگر امن نیست.
بسیاری از کسانی که در نزدیکی مرکز زمین لرزه‌ای که بیش از ۲ هزار قربانی برجای گذاشته است زندگی می‌کنند به دلیل اینکه مطمئن نبودند زلزله به خانه‌های آنها آسیب رسانده باشد یا اینکه پس لرزه‌ای می‌تواند این خانه‌ها را ویران کند تصمیم گرفتند شب را در خیابان‌ها به صبح برسانند.
از زمان زلزله سحرگاه شنبه که بدترین زلزله در این کشور شمال آفریقا از سال ۱۹۶۰ بوده است، محمد آیت الحج، ۵۱ ساله پس از مشاهده نشانه‌هایی از آسیب به خانه خود به همراه خانواده‌اش در خیابان خوابیده است.
وی به رویترز گفت: «نمی‌توانم آنجا بخوابم. از مسئولان می‌خواهم به من کمک کنند و کارشناس بیاورند تا بررسی کنند که آیا امکان بازگشت من به خانه وجود دارد یا خیر. اگر خطری وجود داشته باشد به خانه بر نمی‌گردم.»
طبق گزارش مرکز تحقیقات علمی و فنی مراکش زمین‌لرزه سحرگاه شنبه ۷ ریشتر بود و قوی‌ترین زلزله‌ای است که تاکنون در مراکش اندازه‌گیری شده است.
وزارت کشور مراکش شامگاه شنبه اعلام کرد که این حادثه دست کم ۲۰۱۲ کشته و ۲۰۵۹ زخمی برجای گذاشته است که وضعیت ۱۴۰۴ نفر وخیم است.
استان حوز که کانون زلزله در آن واقع شده است با ۱۲۹۳ کشته بیشترین آسیب‌دیدگان را دارد و پس از آن استان تارودانت با ۴۵۲ کشته قرار دارد. در این دو منطقه واقع در جنوب غربی شهر توریستی مراکش، کل روستاها بر اثر زلزله تخریب شده‌اند.
مراکش سه روز عزای عمومی اعلام کرده و رهبران جهان پیام‌های تسلیت خود را ارسال کرده‌اند.
چندین کشور از جمله اسرائیل، فرانسه، اسپانیا، ایتالیا و ایالات متحده پیشنهاد کمک کرده‌اند. حتی الجزایر کشور همسایه که روابط خوبی با مراکش ندارد و دو سال است که حریم هوایی خود را بسته بود اما از روز گذشته اجازه پرواز برای کمک‌های بشردوستانه و انتقال مجروحان را صادر کرده است.
شماری از ساکنان روستاهای استان حوز روز شنبه به گورستان‌ها رفتند تا اجساد کشته شده‌ها را دفن کنند.
تلویزیون مراکش تصاویر هوایی از مناطق آسیب دیده را پخش کردند به‌طوریکه خانه‌های گلی برخی از روستاهای استان حوز کاملا پودر شده است.
این زمین لرزه مرگبارترین زمین‌لرزه مراکش از زمان زلزله‌ای است که در ۲۹ فوریه ۱۹۶۰ آگادیر در سواحل غربی این کشور را ویران کرد. نزدیک به ۱۵ هزار نفر یا یک سوم جمعیت شهر در آن زلزله جان خود را از دست دادند.