کوسه سفید بزرگ
کوسه سفید بزرگ را چه جانوری گاز گرفته بود؟
کوسه‌های سفید بزرگ جانورانی مدام مهاجرند و جای ثابتی در دریا ندارند
اخیرا تصویر یک کوسه سفید بزرگ ماده غول‌پیکر در آب‌های مکزیک که جای زخم دندان بزرگی روی پهلویش بود که تا قفسه سینه‌اش امتداد پیدا کرده بود، توجه زیادی در شبکه‌های اجتماعی به خود جلب کرد.
کوسه‌های سفید بزرگ می‌توانند در ابعادی غول‌آسا رشد کنند. در اکتبر 2020، یک کوسه سفید بزرگ ماده 1500 کیلوگرمی به نام نوکومی به معنی «ملکه اقیانوس» که به اعتقاد پژوهش‌گران بیش از 50 سال سن داشت، علامت‌گذاری شد.
این کوسه‌ها که در آب‌های خنک و ساحلی سراسر جهان یافت می‌شوند، بزرگترین ماهی‌های شکارچی روی زمین هستند. روی بدن آنها به منظور استتار از طریق همرنگی با کف دریا خاکستری است، اما آنها نام خود را از زیر شکم سفیدشان می‌گیرند.
کوسه‌های سفید بزرگ شناگرانی اژدری‌شکل با دمی قدرتمند هستند که می‌تواند آنها را با سرعت 15 مایل در ساعت در آب به حرکت درآورد. آنها حتی می‌توانند به طور کامل از آب بیرون بپرند، و مثل نهنگ‌ها از زیر به طعمه خود حمله کرده و آن را شکار کنند.
در موارد نادر، در طول فصل جفت‌گیری در میان کوسه‌ها، «زخم‌های جفت‌گیری» روی بدن کوسه‌های ماده ظاهر می‌شود که در اثر قفل شدن دندان‌های موجود نر، که به دنبال جفت‌گیری اجباری است، روی بدن موجود ماده می‌افتد.
با این وجود، دانشمندان معتقدند جای گاز بزرگ روی بدن این کوسه پنج متری جای زخم جفت‌گیری نبوده است. آنها می‌گویند زخم‌های جفت‌گیری گرچه می‌توانند بد باشند، اما معمولا سطحی‌تر از این زخم هستند. به نظر آنها، این زخم می‌تواند در اثر حمله یک کوسه بزرگ‌تر به دلیلی نامعلوم ایجاد شده باشد.
دانشمندان می‌گویند این درگیری‌ها، بر خلاف تصور عمومی، نمی‌تواند بر سر «دفاع از قلمرو» باشد، چرا که کوسه‌های سفید بزرگ جانورانی مدام مهاجرند، و جای ثابتی در دریا ندارند. بدین ترتیب، برای کشف راز گاز بزرگ روی بدن کوسه سفید غول‌آسا باید کماکان صبر کرد.
کوسه سفید بزرگ؛ حقایقی شگفت انگیز درباره بزرگ ترین ماهی شکارچی دنیا
کوسه ها انواع مختلفی دارند اما به لطف مجموعه فیلم «آرواره ها» (Jaws)، کوسه سفید بزرگ به یکی از شناخته شده ترین گونه های کوسه تبدیل شده. بزرگ ترین ماهی شکارچی دنیا پوستی خاکستری و شکمی سفید رنگ دارد، بدن آن فرمی گلوله مانند دارد و ردیفی از ۳۰۰ دندان سه گوش در دهان آن وجود دارد.
در ادامه با این حیوان شگفت انگیز بیشتر آشنا خواهیم شد. با چند حقیقت جالب درباره کوسه سفید بزرگ همراه باشید.
اندازه
بزرگ ترین ماهی شکارچی دنیا حدود ۴۵ تا ۶ متر طول و بیشتر از ۲،۲۶۰ کیلوگرم وزن دارد. کوسه های سفید بزرگ اما، با همه ی عظمت شان، بزرگ ترین نوع کوسه محسوب نمی شوند. بزرگ ترین گونه ی کوسه، کوسه‌نهنگ است که در دسته ی ماهی های شکارچی قرار نمی گیرد.
زیستگاه
این گونه از کوسه بیشتر در نزدیکی سواحل استرالیا، آفریقای جنوبی، کالیفرنیا و شمالی شرقی ایالات متحده آمریکا یافت می شود اما در نقاط دیگری از دنیا، از برزیل گرفته تا ماداگاسکار و فیلیپین هم دیده شده.
کوسه سفید بزرگ دریاهای ساحلی گرم و شور و آب و هوای معتدل را ترجیح می دهد. این کوسه ها نه تنها روی سطح آب، بلکه در عمق بیشتر از ۲۵۰ متری هم می توانند شنا کنند.
عادت ها
کوسه های سفید بزرگ را موجوداتی اجتماعی می دانند که به صورت گروهی که به آن گله ی ماهی ها می گویند سفر می کنند. اگر کوسه سفید بزرگی بخواهد شکار کوسه ی دیگری را تصاحب کند، هر دو کوسه با سیلی زدن به یکدیگر سعی می کنند همدیگر را منصرف کنند. آن ها سعی می کنند از جنگ با یکدیگر خودداری کنند چون تنها یک گاز ممکن است کوسه ی را برای ابد از کار افتاده کند.
گرچه فیلم های سینمایی این تصور را به وجود آورده اند که کوسه های سفید بزرگ آدمخوار هم هستند، اما تنها ۵ تا ۱۰ مورد در سال حمله ی کوسه به انسان رخ می دهد. این اعتقاد وجود دارد که کوسه سفید بزرگ صرفاً برای مزه کردن انسانی را گاز می گیرد اما بعد او را رها می کند.
رژیم غذایی
کوسه های سفید بزرگ گوشتخوار هستند. رژیم غذایی آن ها شامل نهنگ های دندان دار کوچک، شیرهای دریایی، فک ها، لاک پشت های دریایی و مردار (حیوانات مرده) می شود.
تولد
کوسه سفید بزرگ وقتی هنوز در رحم مادر خود است دندان های خود را می بلعد. محققان علت این کار را تلاش این حیوان برای استفاده ی مجدد از کلسیم و دیگر مواد معدنی حدس می زنند.
بچه کوسه ها هنگام تولد بین ۱ تا ۲۵ متر قد دارند و می توانند کاملاً از خود مراقبت کنند. کوسه سفید بزرگ بعد از به دنیا آمدن بلافاصله از مادر خود دور شده و مشغول شکار حیوانات کوچک دریایی می شود. کوسه های سفید بزرگ می توانند تا ۷۰ سال عمر کنند.
وضعیت بقا
طبق اعلام اتحادیه بین المللی حفاظت از طبیعت (IUCN) کوسه سفید بزرگ در وضعیت آسیب پذیر قرار دارد، یعنی احتمال انقراض آن وجود دارد، مگر آنکه شرایط بهبود یابد. این کوسه ها گرچه بسیار شناخته شده هستند، اما از قرار معلوم نسبت به دیگر گونه های پر جمعیت، فراوانی زیادی ندارند. صید تجاری و ورزشی، از بین رفتن زیستگاه ها و کمپین های کشتار کوسه ها که بعد از وقوع حمله از سمت کوسه ها به راه می افتند، از جمله خطراتی هستند که بقای کوسه سفید بزرگ را تهدید می کنند.
تصور نادرست در مورد آنکه غضروفی کوسه ها برای درمان سرطان مؤثر است سبب صید گسترده ی این ماهیان شده. این در حالی است که آزمایشات نشان داده مصرف خوراکی غضروف کوسه ها در درمان هیچ گونه ای از سرطان تأثیر ندارد.
چند حقیقت جالب دیگر
بیشتر بخوانید:
۱۲ حقیقت جالب و خواندنی درباره حمله کوسه ها
راهنمای بقا: چگونه از حمله کوسه جان سالم به در ببریم؟
از کوسه تا عقرب؛ حیوانات خطرناکی که خطرناک نیستند!
چرا کوسه سفید بزرگ انسان را گاز می‌گیرد؟
یک گازِ این موجود قدرتمند هفت متری از انسان کافی است تا زخم‌های عمیق ایجاد کند یا باعث قطع عضو بشود
برخلاف تصور عمومی، کوسه سفید بزرگ، شناگران و غواصان و موج‌سواران را به خاطر اشتباه گرفتن آنها با فک‌ها و شیرهای دریایی گاز نمی‌گیرد.
کوسه سفید بزرگ میلیون‌ها سال است که در حال تکامل بوده، و بینایی و هوش خوبی دارد. این ماهی می‌تواند هفت متر طول و 2270 کیلوگرم وزن پیدا کند. او یکی از قدرتمندترین شکارگران تمام اعصار است، و با این وجود انسان خوراک مورد علاقه‌اش نیست.
به گفته دانشمندان، برای اینکه متوجه بشویم چرا کوسه سفید بزرگ واقعا علاقه‌ای به خوردن آدم ندارد، باید رفتارش را در قبال انسان و دیگر حیواناتی که خوراک اصلی‌اش را تشکیل می‌دهند مقایسه کنیم. رفتار کوسه حین شکار به طرز چشمگیری با رفتارش هنگام برخورد با انسان متفاوت است.
مثلا، کوسه‌های سفید آفریقای جنوبی، وقتی که می‌خواهند فک‌ها را شکار کنند، خودشان را مثل اژدر از زیر آب به سوی آنها پرتاب می‌کنند و طعمه خود را با قدرتی باورنکردنی تکه پاره می‌کنند. در مقابل، در عموم اوقات وقتی کوسه سفید بزرگ با انسان‌ها برخورد می‌کند، خیلی آرام به آنها نزدیک می‌شود. این نشان می‌دهد که کوسه لزوما دنبال شکار انسان نیست.
با این وجود، کوسه سفید آدم‌های زیادی را گاز گرفته است، و در حقیقت گازگیرنده‌ترین نوع کوسه در قبال انسان است. دانشمندان می‌گویند گاز کوسه سفید بیشتر از سر کنجکاوی است. کوسه‌ها از دندان‌های‌شان همان استفاده‌ای را می‌کنند که انسان‌ها از انگشتان‌شان می‌کنند. وقتی چیزی برای‌شان ناآشنا باشد، برای آزمایش کردنش آن را گاز می‌گیرند.
روال کار کوسه سفید این است که وقتی چیزی نظرش را جلب می‌کند، به آرامی به سویش شنا می‌کند، گازی می‌گیرد، و عموما به راه خود می‌رود. مشاهده شده که کوسه‌های سفید بزرگ شناورها، تخته پاروها، کایاک‌های رنگ روشن، و قایق‌های زودیاک را گاز گرفته‌اند. با این وجود، یک گازِ کنجکاوانهٔ این موجود قدرتمند هفت متری از انسان کافی است تا زخم‌های عمیق ایجاد کند یا باعث قطع عضو بشود.
در طول قرن بیستم، 108 مورد حملهٔ بدون تحریک کوسه بزرگ سفید به انسان در امتداد سواحل اقیانوس آرام در ایالات متحده ثبت شد، که هشت موردش مرگبار بود. هنگامی که تعداد افرادی که طی یک سده در آب شنا کردند را در نظر بگیریم و آن را با این اعداد مقایسه کنیم، متوجه می‌شویم که کوسه‌ها به ندرت برای خوردن آدم را گاز می‌گیرند.