پرسش : چرا با این که دین اسلام ، آسان است، در برخی با محدودیت هایی مواجه است، مثلاً در مسافرت نماز شکسته می شود و ذکر و یاد خدا به شکل خاص می باشد؟

پاسخ : دین اسلام، هم در فهم معارف آن و هم در احکام و دستورهای دینی آسان است و این مسئله رامی توان از راه مقایسه بین احکام و معارف دین اسلام و ادیانی که پیش از آن بوده اند، مانند یهودیت و مسیحیت به خوبی دست آورد.اما مثال هایی که در سؤال بیان شده، یکی از معیارهای آن در آیات و روایات همین آسان بودن و سهل گرفتن است.خداوند می فرماید: “… و من کان مریضاً أو علی سفر فحدّه من أیام اخر یرید الله بکم الیسر و لا یریدکم العسر”؛ (1) اگر مریض بودید یا در سفر، پس در روزهای دیگر (روزه بگیرید) خداوند بر شما آسانی را اراده کرده، نه سختی را”.همان گونه از این آیه آشکار است، حکم نگرفتن روزه در سفر به جهت آسان گرفتن است.معلوم است که انسان در سفر با مشقت هایی رو به رو است، حتی امروزه که وسایل سفر راحت و آسان شده است، در هر حال، انسان به جهت مشغله کاری، ترک وطن و محل آسایش (خانه) نموده و بار سفرمی بندد. این مسئله انسان را با دغدغه های خاص روحی و فکری و حتی جسمی رو به رو می کند. حکم شکسته بودن نماز و نگرفتن روزه به همین خاطر بیان شده یا حداقل یکی از حکمت های آن، سهل و آسان گرفتن است. اما در مورد ذکر و یاد خدا که به شکل خاص معیّن شده ، می تواند حکمت های مختلفی وجود داشته باشد، مانند وحدت و یکدلی تمام مسلمانان در راه عبادت خداوند؛ حفظ عبادات خاص مانند نماز و روزه به جهت اهمیت آنها پس از گذشت بیش از هزار سال و برای همیشه در آینده؛ معانی و اهداف بلند و عمیقی که در عبادات، وجود دارد؛ آثار و برکات خاص که از طریق عبادات حاصل می شود؛ آزمودن بندگی و تعبد انسان در مقابل فرمان های پروردگار.اگر چه انسان می تواند غیر از طریق نماز و روزه یا در غیر ساعات خاص و رکعات نماز نیز به ذکر و یاد خدا بپردازد. وجود عبادات خاص و تعیین شده، مانع ذکر و یاد خدا در ایام، و ساعات و حالات دیگر نیست، بلکه می تواند آنها را تقویت کرده و در برقراری ارتباط انسان با خداوند در ساعات و حالات دیگر مانند به جای آوردن نوافل مؤثر باشد.پی نوشت ها : 1 – بقره (2) آیه 185.