نحوه شهادت یا وفات حضرت مهدی (عج) را با ذکر مستندات آن بیان کنید.

نحوه شهادت یا وفات حضرت مهدی (عج) را با ذکر مستندات آن بیان کنید.

درباره نحوه مرگ یا شهادت حضرت مهدی(عج) اختلاف هایی در روایات به چشم می‌‌‌‌خورد. چنانکه برخی از روایات می‌‌گویند، که حضرت مدتی حکومت می‌‌کند، سپس وفات می‌‌نماید1 و از برخی روایات دیگر استفاده می‌‌‌شود، که مرگ حضرت طبیعی نخواهد بود و به دست جنایتکاران به شهادت خواهد رسید.2 بررسی و قضاوت در این امر مبتنی بر دو مسئله است: 1ـ آیا همه امامان معصوم(ع) شهید می‌شوند، یا امکان دارد که به مرگ طبیعی از دنیا بروند؟ 2ـ آیا درباره امام زمان(ع) مدرکی بر شهادت او داریم؟ نظر علماء درباره پرسش اول مختلف است، به طوری که برخی مانند شیخ صدوق بر این باور هستند، که همه معصومان(ع) به اجل غیر طبیعی از دنیا رفته اند.3 اما برخی نیز در این باره تشکیک کرده و شهادت همه آنها را دارای سند نمی دانند، چنانکه شیخ مفید می نویسد: “شهادت امام علی (ع) و امام حسن و امام حسین (ع) به قتل حتمی و قطعی است. پس از ایشان مسمومیت امام موسی بن جعفر (ع) نیز قطعی است. درباره امام رضا(ع) نیز قول قوی به مسمومیّت و شهادت ایشان است، گرچه جای تردید هست. امّا در دیگر ائمه راهی برای اثبات این که آنان به وسیله سمّ یا قتل به شهادت رسیده اند، در دست نیست”.4 روایات نیز در این باره مختلف است، از امام رضا(ع) نقل شده است: ” ما منّا الاّ مقتول؛ هیچ یک از امامان نیست، مگر این که کشته می‌‌‌شود”.5 و یا از امام حسن مجتبی (ع) روایت شده است: “ما منّا إلاّ مسموم او مقتول؛ هر کدام از ما امامان مسموم یا کشته می‌‌شویم”.6 اگر به این روایات تکیه کنیم، باید بگوییم: حضرت مهدی(ع) نیز به دست جنایتکاران به شهادت خواهد رسید. اما درباره پرسش دوم باید گفت، در برخی منابع و روایات از شهادت امام زمان(ع) مطالبی بیان شده است. و مشخصاتی از قاتل امام در برخی روایات آمده است.7 شهید صدر در این باره چنین می نویسد: “زنی به نام سعیده، از طایفه بنی تمیم که هم چون مردان ریش دارد، آن حضرت را که در حال عبور از راهی است، با انداختن هاونی سنگی از بالای پشت بام، به شهادت می‏رساند”.8 البته این روایات دارای اعتبار چندانی نبوده و به نظر می رسد، اظهار نظر قطعی در این باره بسیار مشکل باشد، اما اگر مبنای شیخ صدوق و یا شیخ مفید را بپذیریم می توانیم بر شهادت و یا عدم شهادت حضرت مهدی(عج) پس از ظهور حکم نمایم. 1. اربلی، کشف الغمه، تبریز، بنی هاشمی‏، چ اول، 1381ق، ج2 ، ص 987؛ امین، سید محسن، اعیان الشیعه، بیروت، دار التعارف، 1403ق، ج2، ص 51. (نرم افزار سیره معصومان) 2. شهید سید محمد صدر، تاریخ پس از ظهور، مترجم حسن سجادپور، تهران، موعود عصر، چ اول، 1384ش، ص 530. (نرم افزار سیره معصومان) 3. شیخ صدوق‏، اعتقادات الإمامیه، قم، کنگره شیخ مفید، چ دوم، 1414ق، ص 98. (نرم افزار مجموعه آثار شیخ صدوق) 4. شیخ مفید، تصحیح الاعتقاد، قم، کنگره شیخ مفید، چ دوم، 1413ق، ص 131. (نرم افزار مجموعه آثار شیخ مفید) 5. مجلسی، بحار الأنوار، تهران، اسلامیه، چ دوم، 1363ش، ج 99، ص32و ج49، ص 285. (نرم افزار سیره معصومان) 6. همان، ج 27، ص217. 7. علی الیزدی الحائری،‏ إلزام الناصب فی إثبات الحجه الغائب، بیروت، موسسه الاعلمی‏، چ اول، 1422ق، ج 2، ص 139. (نرم افزار سیره معصومان) 8. شهید صدر، همان.