آیا امام علی(ع) پشت سر خلفای اول و دوم نماز می خواند؟
پرسش:
آیا امام علی(ع) پشت سر خلفای اول و دوم نماز می خواند؟
پاسخ:
در این باره و در سیره و سنّت امامان معصوم به خصوص علی(ع) روایتهای گوناگونی رسیده، که در آنها بیان شده می توان پشت سر مسلمانان دیگر مثل اهل سنت نماز خواند، به چند مورد اشاره می کنیم: 1. سماعه، از ازدواج و نماز خواندن اهل بیت پرسش نمود، در پاسخ وی گفته شد: پیامبر خدا با آنان وصلت نمود و علی(ع) پشت سر آنان نماز خوانده است.1 2. از حضرت موسی بن جعفر(ع) نقل شده: حسن و حسین پشت سر مروان نماز میخواندند و ما نیز با آنان نماز میخوانیم.2 3. یکی از یاران امام صادق(ع) به آن حضرت میگوید: ما، امام جماعتی داریم، که تمام همفکران و یاران ما را دشمن میدارد (آیا به او اقتدا کنم) حضرت میفرماید: دیدگاه او، به تو زیانی نمیرساند. سوگند به خدا، اگر دارای صداقت باشی، تو از او سزاوارتری که به مسجد بروی، پس تو اولین فردی باش که داخل مسجد میشود و آخرین کسی باش که از مسجد خارج میشوی. اخلاقت را با مردم نیک گردان و به سخن نیک بر زبان جاری کن.3 4. اسحاق بن عمار نقل میکند، که امام صادق به من فرمود: آیا با آنان نماز (جماعت) میخوانی، گفتم: بلی، فرمود: با آنان نماز بخوان چون کسی که با آنان در صف اول نماز بخواند، همانند کسی است، که شمشیر را در راه خدا آماده نموده(که با دشمنان اسلام جهاد کند).4 5. عبدالله بن سنان نقل میکند، که امام صادق(ع) فرمود: از بیماران آنان (اهل سنّت) عیادت نمائید. در تشییع جنازه آنان حضور بهم رسانید. به عنوان شاهد، برای آنان شهادت دهید، و در مساجد با آنان نماز بخوانید.5 بعد از رحلت پیامبر که علی(ع) با ابوبکر بیعت نکرد، ابوبکر فردی را به محضر علی فرستاد، که آیا از بیعت با ما کراهت دارید؟ علی پاسخ داد: تا قرآن را جمعآوری نکنم جز برای نماز عبا در بر نمیگیرم. حضرت با توجه به اینکه همسایه مسجد بود و در صدر اسلام، تمام مسلمانانی که مشکلی نداشتند، در مسجد برای جماعت حاضر میشدند، منظور حضرت از برگرفتن عبا برای نماز ـ با توجه به روایات دیگر که ذکر شده ـ حضور در مسجد برای جماعت بود. امامان معصوم(ع) از جمله علی(ع)، هر چند در مسایل زیادی با آنان اختلاف داشتند، اما در جماعت آنان شرکت میکردند و شیعیان خود را نیز تشویق مینمودند، که در نماز جماعت شرکت کنند. چون مصلحت اسلام چنین اقتضا میکرد. علی(ع) و امامان معصوم مصالح اسلام را بر هرچیز مقدم میداشتند. وقتی آن حضرت در مسئله امامت که مهم تر از موضوع نماز بود، به خاطر مصالح اسلام و مسلمانان سکوت اختیار کرده و به خلافت آنان رضایت دادند، در نماز نیز همین امر را رعایت می کردند. همانطور که در عصر حاضر نیز مراجع عالیقدر، به زائرانی که به مدینه و مکه مشرّف میشوند، تأکید میکنند، که در نماز جماعت آنان شرکت نمایند و بدون عذر، از شرکت در نماز جماعت دریغ نورزید، چون هر چند که فرقه های اسلامی، اختلاف نظر هایی دارند، اما مصلحت اسلام در این است، که همه مسلمانان در مقابل دشمن مشترک با هم متحد شوند. 1. شیخ حر عاملی، وسائل الشیعه، قم، موسسه آل البیت، 1409ق، ج 3، ص 383، ح 10. (نرم افزار جامع الاحادیث2) 2. همان، ح 9. 3. همان، ص 382، ح 6. 4. همان. 5. همان.
ما به «آیا امام علی(ع) پشت سر خلفای اول و دوم نماز می خواند؟» پاسخ دادیم.