معرفی منابع مطالعاتی اهل‌بیت(ع)
معرفی منابع مطالعاتی اهل‌بیت(ع)
در اختیار داشتن نرم‌افزارهای مختلف علوم اسلامی به علاوه توانایی استفاده صحیح از آنها، کمک بسیار مهمی، دست کم در سرعت تحقیق خواهد داشت که هیچ پژوهشگر علوم دینی، از آن بی‌نیاز نیست.پیشنهاد ما این است که در مرحله اول، کتابی همانند منتهی الآمال مرحوم شیخ عباس قمی را دقیقا مطالعه نموده و در هر مورد که ایشان، آن را مستند به کتاب های دیگری همانند لهوف یا ارشاد و … نموده، با استفاده از نرم‌افزارهای علوم اسلامی، متن عربی کتاب منبع را با مطالب این کتاب، مقایسه نمایید.کتاب‌های پیشنهادیما در مورد حیات معصومین علیهم السلام
در صورتی که تمایل دارید مروری تقریبا جامع و مختصر بر زندگانی چهارده معصوم داشته باشید میتوانید به کتاب‌های زیر مراجعه فرمایید:
– منتهی‌الآمال از شیخ عباس قمی
– تاریخ اسلام از جاهلیت تا رحلت پیامبر اسلام، مهدی پیشوایی
– سیره پیشوایان، مهدی پیشوایی
– تاریخ تحقیقی اسلام که در واقع ترجمه کتاب موسوعه التاریخ الاسلامی، اثر استاد محمد هادی یوسفی غروی است که آقای حسینعلی عربی، ترجمه کرده است. این کتاب در نوع خود جامع است و به نوعی تخصصی هم هست، مطالب این کتاب از: عصر رسول خدا صلی الله علیه و آله آغاز شده و نویسنده آن موفق شده در حال حاضر تا عصر امام صادق علیه السلام را پیش برود.
– حیات فکری و سیاسی امامان شیعه، رسول جعفریان.
– تاریخ خلفا، رسول جعفریان.
– در مورد امام حسین و واقعه عاشورا نیز مطالعه کتاب: تاریخ قیام و مقتل جامع سید الشهدا علیه‌السلام، نوشته گروهی از تاریخ پژوهان زیر نظر استاد مهدی پیشوایی، پیشنهاد می‌گردد. این کتاب در زمینه خود یعنی زندگانی امام حسین علیه السلام کم نظیر است.
اما در صورتی که تمایل به مطالعات بیشتری دارید میتوانید به منابع زیر مراجعه فرمایید:
1. رسول خدا صلی‌الله علیه و آله:
1-1. کتابی که به صورت مختصر و جامع و با قلمی روان به بیان دوران زندگی پیامبر پرداخته باشد: تاریخ اسلام از جاهلیت تا رحلت پیامبر اسلام، مهدی پیشوایی، قم، دفتر نشر معارف.
1-2. در صورت تمایل به مطالعه مفصل‌تر ر.ک: سیره رسول خدا صلی‌الله علیه و آله، رسول جعفریان، قم، انصاریان.
2. امیرالمؤمنین علی علیه‌السلام و صدیقه طاهره سلام الله علیها:
1-2. علی از زبان علی یا زندگی نامه امیرمؤمنان علی علیه‌السلام، سید جعفر شهیدی، تهران، دفتر نشر فرهنگ اسلامی.
2-2. زندگانی فاطمه زهرا سلام الله علیها، سید جعفر شهیدی، تهران، دفتر نشر فرهنگ اسلامی.
3-2. در صورت تمایل به مطالعات بیشتر در این زمینه ر.ک: رنج‌های حضرت زهرا سلام الله علیها، جعفر مرتضی عاملی، ترجمه: سپهری؛ دانشنامه امام علی علیه‌السلام، پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه؛ موسوعه الامام علی بن ابی‌طالب، ری‌شهری.
3. امام حسن تا امام سجاد علیهم‌السلام:
1-3. زندگانی امام حسن علیه السلام، شریف قرشی؛ صلح امام حسن، آل یاسین، ترجمه سید علی خامنه‌ای.
2-3. تاریخ قیام و مقتل جامع سید الشهدا علیه‌السلام، جمعی از تاریخ پژوهان زیر نظر مهدی پیشوایی.
3-3. زندگانی علی بن الحسین، سید جعفر شهیدی؛ نقش امام سجاد در رهبری شیعه، محسن رنجبر.
4. امام باقر تا امام کاظم علیهم السلام:
1-4. شرح زندگانی امام محمدباقر(ع)، تهران، دانشگاه آزاد اسلامی، مرکز فعالیت‌ها و پژوهشهای قرآن و عترت.
2-4. زندگانی امام صادق علیه‌السلام، سید جعفر شهیدی؛ شرح مختصری از زندگانی امام جعفر صادق علیه‌السلام، تهران، دانشگاه آزاد اسلامی، مرکز فعالیت‌ها و پژوهشهای قرآن و عترت.
3-4. تحلیلی از زندگانی امام کاظم علیه‌السلام، باقر شریف قرشی؛ شرح زندگانی امام موسی کاظم علیه السلام، تهران، دانشگاه آزاد اسلامی، مرکز فعالیت‌ها و پژوهشهای قرآن و عترت.
5. امام رضا تا امام زمان علیهم السلام:
1-5. الحیات السیاسیه للامام الرضا علیه‌السلام، جعفر مرتضی عاملی؛ حیات الامام علی بن موسی الرضا علیه‌السلام، باقر شریف قرشی.
2-5. الامام الجواد علیه السلام، محمد کاظم قزوینی؛ زندگانی سیاسی امام جواد علیه‌السلام، جعفر مرتضی عاملی.
3-5. الامام الهادی علیه‌السلام، محمد کاظم قزوینی.
4-5. امام حسن عسکری علیه‌السلام، باقر شریف قرشی.
گاهی برای جبران فقر منابع تاریخی، باید از روش جدید هم استفاده کرد و آن بررسی روایاتی است که از پیشوایان‌مان برجای مانده است؛ هر چند که مستقیما با تاریخ و سیره در ارتباط نیست؛ زیرا هرچند که دانستن تاریخ ائمه (ع) هم لازم و هم مفید برای فهم سخنانشان است، اما باید بدانیم که تنها آشنایی با تاریخ ولادت و وفات و نام همسران و فرزندان و… ائمه نمیتواند ما را در فهم سیره امامان معصوم (ع) یاری دهد، بلکه دقت و بررسی در تعالیم آنان، روش بهتری برای درک سیره آن بزرگواران خواهد بود. به عنوان نمونه، شما میتوانید مجموعه وقایع تاریخی مرتبط با امام باقر (ع) و امام صادق (ع) را که در دسترس ما است، در مدت زمان اندکی فراگیرید، اما برای بررسی مجموعه سخنان باقی مانده از آن دو بزرگوار، سالیان سال تلاش نموده و هر روز به نکته‌ای جدید برخورد نمایید.