برای رهایی از معصیتی مثل حسد و کنیه چه باید کرد که نفس سرکوب شود و چه ریاضتی را پیشنهاد می کنید؟
[ad_1]
قبل از بیان راهکارهاى عملى براى حلّ مشکل شما به ذکر چند نکته مىپردازیم:
نکته اول: از این که موفق شدهاید با اندکى تأمّل و دقّت، منشأ عادت بدى را که در شما است کشف کنید، خرسندیم زیرا شناخت موضوع و کشف سرچشمه مشکل، گام نخست در حل آن است. بنابراین، اکنون که شما به مشکل خود آگاهى یافتهاید، مىتوان گفت نیمى از راه را پیمودهاید، دومین گام شما در همین رابطه، تصمیم و اراده قاطع براى مبارزه با این صفات منفى نهفته است.
نکته دوم: براى بیرون راندن صفات رذیلهاى همچون کینه و نظایر آن، به خصوص وقتى در وجود فرد ریشه دوانده است، علاوه بر شناخت و اراده جدّى، صبر و مقاومت در برابر مشکلات و سختىهاى درمان نیز ضرورت دارد. انتظار نداشته باشید در یک مدّت کوتاه به موفقیت نایل آیید. پیروزى نیازمند گذر زمان است و به تدریج به دست مىآید. نباید در راه مبارزه با این صفت به سستى و خستگى و ناامیدى دچار شوید.
نکته سوم: ریشه اصلى مشکلات شما ضعف شناخت و عدم تجزیه و تحلیل درست از مسائلى است که در پیرامون شما مىگذرد که باید در این زمینه به جبران ضعف شناختى خود بپردازید.
امّا در زمینه حِقْد و کینه توزى در کلمات گهربار معصومین(علیهم السلام گفتههاى فراوانى درباره نکوهش کینهتوزى و آثار زیان بار آن بیان شده است مثلاً امام حسن عسکرى(علیهم السلام فرمودهاند: «رنجورترین و کم آسایشترین انسان هاان، فرد کینهتوز است»، (تحف العقول حرّانى، ص 263).
امّا راهکارهاى عملى مبارزه با حِقْد و کینهتوزى عبارتند از:
1ـ تصمیم قاطع بر اینکه کینه کسى را به دل نگیرید.
2ـ به دیدن کسانى که نسبت به آنها کینه دارد، بروید.
3ـ بر خلاف حقد و کینه، با همه رفاقت و محبّت کنید.
4ـ بدىهاى دیگران را فراموش کند و از آنها در گذرید.
5ـ توجه داشته باشید که کینه داشتن نسبت به دیگران، معصیت است و آثار سخت اُخروى در پى دارد، به همین دلیل از کینه دست بردارید.
6ـ هدیه دادن روایتى؛ از پیامبر اکرم(ص) است که ایشان فرمودهاند: «هدیه دادن کینهها و کدورتها را از سینهها مىزداید»، (عیون اخبار الرضا(علیهم السلام، مرحوم صدوق، ج 2، ص 73، ح 343).
7- از سوء ظن به افراد به ویژه فرد مورد نظر اجتناب کنید قرآن خطاب به مؤمنین می فرماید «ای کسانی که ایمان آورده اید از ظن بد به دیگران اجتناب کنید زیرا بسیاری از آنها واقعیت ندارد و معصیت است علاوه بر این سوء ظن زمینه معصیتان دیگری همچون تجسس در امور دیگران و سپس معصیت کبیره غیبت را فراهم می کند.
8- اعمال دیگران به ویژه فرد مورد نظر را حمل به صحت کنید.
9- از منفی بافی نسبت به خود و دیگران دوری کنید و هرگاه افکار منفی و سوء ظن نسبت به دیگران به ذهنت آمد خود را به کار دیگری مشغول کنید و کانال فکری خود را به سرعت تغییر دهید.
10ـ مهمانى و ضیافت دادن نیز موجب از بین رفتن کینه مىشود ـ امام صادق(علیهم السلام مىفرمایند: «آتش کینهها را با مهمانى دادن خاموش کنید»، (کافى مرحوم کلینى، ج 6، ص 318، ح 10).
11ـ توجه داشته باشد که کینه باعث مىشود که فرد در جامعه تنها شود، به همین دلیل از کینه دست بردارید.
12ـ به خود تلقین کنید که هیچگاه و در هیچ شرایطى نسبت به کسى کینهاى به دل نگیرید و در غیر این صورت خود را با صدقه دادن و روزه گرفتن، جریمه کنید.
امید است با شناخت بیشتر نسبت به حِقد و کینه توزى و آثار زیان بار آن و نیز با اجراى دقیق راهکارها، این رذیلت زشت اخلاقى را از خود دور سازید.
راه حل معالجه و از بین بردن حسادت مانند سایر بیماری های درونی و قلبی از دو راه علم و عمل ممکن است. از نظر علم و آگاهی باید فرد حسود به چند نکته توجه داشته باشد:
1- دنیا محل گذر و سرای فنا است و در این چند روز که در دنیا مهمان هستیم، حسد بر بندگان خدا بردن کاری عاقلانه نمی باشد. تا چشم بر هم زنیم نه از حاسد اثری مانده و نه از حسود:
آخر همه کدورت گلچین و باغبانگردد بدل به صلح چون فصل خزان شود
2- حسد باعث ضرر دین و دنیای حاسد است و به محسود نه تنها ضرری نمی رسد، بلکه نفع دنیا و آخرت نصیب او می گردد.
3- حسادت در واقع اظهار ناخشنودی از قضای پروردگار و ناخرسندی از بخشش و عطای اوست و حاسد بر این باور است که کار خدا درست نبوده و خداوند متعال به عدالت رفتار نکرده است و در نتیجه اصل توحید و ایمان حاسد فاسد و تباه می گردد.
4- حسادت باعث کینه و دشمنی و فاصله گرفتن از محبت و مهربانی می گردد و حسود شریک و هم فکر و دنباله رو شیطان است.
5- آدم حسود پیوسته غمگین و تنگدل و پریشان خاطر است، چنانچه در حدیث آمده است: «الحسود مغموم» (بحار الانوار، ج 73، ص 256، ح 29) یعنی؛ آدم حسود غمگین و افسرده است و در زندگی طعم گوارای نعمت هایی را که خداوند متعال به او عنایت کرده نمی چشد.
در حدیث دیگری می خوانیم: «اقل الناس لذه الحسود؛ حسود در زندگی از همه کمتر لذت می برد» (همان، ص 250، ح 8).
6- خداوند متعالی که فیاض و عطابخش مطلق است هر عزت و نعمت را که به بندگانش عنایت کرده، برای آن مدت معینی قرار داده و هیچ کس نمی تواند این مدت را تغییر دهد و اگر با حسادت کسی، نعمت خداوند متعالی از کسی گرفته می شد، نعمتی در عالم برای هیچ کس باقی نمی ماند چون کسی نیست که مورد حسادت نباشد.
7- حسود در واقع کمر به دشمنی خود بسته و قصد نابودی خود را نموده و هر لحظه با غصه و غم خود را ذوب می کند و از عمر و جسم خود می کاهد و به جای بهره مندی از عمر و جوانی و نعمت های الهی در فکر نابودی و زوال نعمت های دیگران است.
راه حل های عملی برای ریشه کنی حسادت:
باید برخلاف اقتضای حسادت خود را موظف به خیرخواهی و احسان به فرد مورد حسادت کرد، مثلا اگر به خاطر حسادت بر کسی تکبر ورزیده ایم باید خود را وادار به تواضع در برابر او نموده و اگر از او بدگویی و یا غیبت او را کرده ایم باید در برابر انسان ها و در مجالس از خوبی و امتیازات او بگوییم و زبان به مدح و ثنا و تعریف و تمجید او بگشاییم و اگر از دیدن او مکدر و ناراحت شده ایم و به او جسارتی کرده و یا زخم زبانی زده ایم باید خود را به شکفته رویی و خوش برخوردی و گفتار خوش با او وادار نماییم و اگر حسادت مانع احسان و هدیه دادن به او شده با عطا و بخشش و دادن هدایایی او را خرسند نماییم.
تکیه و اصرار و مداومت بر این اعمال باعث می شود که این کارها ملکه آدم گردد و حسد از درون آدم ریشه کن گردد و علاوه بر این دل محسود را با آدم صاف و مهربان می کند و محبت حاسد را در قلبش جا می دهد و کدورت تبدیل به دوستی و صفا می گردد.
[ad_2]