در آیه 155 سوره بقره « و لنبلونکم بشیء …»، 5 مواردی وجود دارد – گرسنگی، نقص و ترس، خشکی، کمی مال، که می گویند نشانه های ظهور است آیا این صحت دارد یا خیر؟

یکی از سنت های انکار ناپذیر الهی سنت آزمایش و ابتلا است زیرا اگر آزمایش الهی نباشد استعداد های نهفته انسان آشکار نمی گردد و در این صورت استحقاق ثواب و عقاب را پیدا نمی کند زیرا تنها براساس صفات درونی و استعدادها نمی توان به انسان ها پاداش داد، بلکه باید این صفات و کیفیات و استعداد ها ظهور پیدا کند تا واجدین این صفات مستحق ثواب و عقاب شوند.
بنابراین پاداش ها و کیفر ها بر اساس همان استعداد ها که بروز نموده و ظاهر گردیده داده می شود چنان که امیر مومنان–علیه السلام- فرموده است: «امتحان خدا برای آن است که کارهای خوب و بدی که از انسان سر می زند و معرّف روحیات و کمالات اوست و برطبق آن ها پاداش داده می شود؛ ظاهر شود».[1]
روایاتی که در ذیل این آیه آمده اند، و اشاره به سنت امتحان الهی دارند و بیان می دارند که این امور اسباب امتحان الهی اند بسیارند امّا برخی روایات نیز اشاره دارند بر این که  این امتحانات از نشانه های ظهور هستند.
1. از امام صادق ـ علیه السلام ـ درباره آیه: « ولنبلونکم بشی ء …» سوال شد، آن حضرت در پاسخ فرمود: خوف و ترس که در این آیه آمده است، راجع به هنگام قیام حضرت قائم ـ عجّل الله تعالی فرجه ـ، و «جوع» (گرسنگی) مربوط به پیش از قیام قائم ـ عجّل الله تعالی فرجه ـ می باشد. زیرا قبل از آن که قائم قیام کند، گرسنگی های زیاد پیش می آیند.[2]
2. امام صادق ـ علیه السلام ـ در جایی دیگر فرمودند: ترس از سلاطین بنی امیه، گرسنگی، نقص جان ‘کمبود اموال، و محصولات زراعت از علامات ظهور قائم ـ عجّل الله تعالی فرجه ـ می باشند، و هر که در این جهت صبر کند خداوند بشارت تعجیل خروج قائم را به او می دهند. و بعد فرمودند: این همان تأویلی است که خداوند فرمود« این تأویل را جز خدا و راسخون در علم کسی نمی دانند.[3]
3. همچنین امام صادق فرمودند: پیش از ظهور قائم ـ عجّل الله تعالی فرجه ـ علاماتی است که خداوند آن را برای مؤمنین قرار می دهند. به حضرت عرض کردم، فدایت گردم آن علامات کدام است؟ فرمود: سخن خداوند که فرموده است: «و لنبلونکم بشیء ….» یعنی مؤمنین، پیش از قیام قائم به چند چیز مبتلا می گردند:«ترس، گرسنگی، کمبود مال، جان و ثمرات و زراعت، و هر که در این گونه موارد صبر پیشه کند، خداوند تعجیل ظهور قائم را به او بشارت می دهد». سپس حضرت فرمود: امتحان می کند آن ها را با ترس در برابر ملوک و سلاطین جور و با گرسنگی به سبب کمبود غلّات و خوراکی ها، نقض اموال به سبب کساد تجارت و به دست نیاوردن سود و نقص جان، به دلیل مرگ های گوناگون و جهاد در راه خداوند.[4]
بنابراین، روایات که در ذیل آیه شریفه 155 سوره بقره آمده اند، علاوه بر اینکه جنبه های عمومی امتحان مؤمنین را بیان می کنند، بیان گر بخشی از علائم حضرت قائم ـ عجّل الله تعالی فرجه ـ نیز می باشد. و خداوند بندگانش را پیش از ظهور حضرت با مسائلی این چنین مورد آزمایش قرار می دهد. و هر که از امتحان الهی به خوبی بیرون آید، جزء بشارت داده شده گان به ظهورامام زمانش خواهد بود.

معرفی منابع جهت مطالعه بیشتر:
1. تفسیر نمونه جلد 1، آیه الله مکارم شیرازی.
2. ترجمه المیزان، جلد 2، علامه طباطبائی.
3. کمال الدین، شیخ صدوق، ترجمه کمره ای.

پی نوشت ها:
[1] . تفسیر نمونه، انتشارات دارالکتب اسلامیه، تهران، 1353ه‍ ش، ج1، ص385.
[2] . حویزی، عبدالعلی، تفسیر نور الثقلین، قم، چاپ حکمت، ج1، ص120.
[3] . جنابذی، محمدعلی شاه، تفسیر بیان السعاده، بیروت، اعلمی، ج1، ص165.
[4] . صدوق، کمال الدین، نشر جامعه مدرسین حوزه علمیه قم، 1363ه‍ ش، ج1، ص649.