اهمیت مطالعه و کتابخوانی از نگاه قرآن چگونه است؟
اهمیت مطالعه و کتابخوانی از نگاه قرآن چگونه است؟
کتاب و مطالعه[1] آن به خودی خود شاید ارزشی نداشته، بلکه تنها به عنوان یک وسیله از وسائل اطلاعرسانی عمل میکند؛ زیرا اگر بتوان از راه شنیدن و دیدن به دانشی دست یافت، نیازی نیست که حتماً کتابی را نیز مطالعه کرد. با این وجود، در قرآن آیاتی وجود دارد که مردم را تشویق به بررسی خلقت خدا و نیز آثار گذشتگان کرده است که مطالعه کتاب، یکی از راههای عمل به این توصیهها است. به برخی از این آیات[2] اشاره میشود:
1. پیامبر اسلام(ص) از خداى خویش میخواهد: «ربّ زِدْنِی عِلْماً»؛[3] پروردگارا! بر علم من بیفزا. در همین راستا، کتاب میتواند از راههای افزودن به دانش باشد.
2. «قُلْ سِیرُوا فِی الْأَرْضِ»؛[4] در زمین گردش کنید. مطالعه ماجراهای دوران گذشته میتواند تا حدودی همان تأثیر را داشته باشد.
3. «وَ کَتَبْنا لَهُ فِی الْأَلْواحِ مِنْ کُلِّ شَیْءٍ مَوْعِظَهً وَ تَفْصیلاً لِکُلِّ شَیْءٍ فَخُذْها بِقُوَّهٍ وَ أْمُرْ قَوْمَکَ یَأْخُذُوا بِأَحْسَنِها…»؛[5] انواع اندرزها را در الواح نوشتیم و همه چیز را بیان کردیم، آنرا به جدّ بگیر و به قومت بگو که نیکوترش را عمل کنند.
4. وَ قُلِ الْحَمْدُ للهِ سَیُریکُمْ آیاتِهِ فَتَعْرِفُونَها …»؛[6] بگو: سپاس خدا را؛ به زودى آیاتش را به شما نشان خواهد داد تا آن را بشناسید.
5. «واتلُ عَلَیهِم نَبَأ الَّذى آتَیناهُ آیاتِنا فَانسَلَخَ مِنها فَاتبَعَهُ الشَّیطانُ فَکانَ مِنَ الغاوین»؛[7] و بر آنها بخوان سرگذشت آنکس را که آیات خود را به او دادیم؛ ولى [سرانجام] خود را از آن تهى ساخت و شیطان در پى او افتاد، و از گمراهان شد!
1. پیامبر اسلام(ص) از خداى خویش میخواهد: «ربّ زِدْنِی عِلْماً»؛[3] پروردگارا! بر علم من بیفزا. در همین راستا، کتاب میتواند از راههای افزودن به دانش باشد.
2. «قُلْ سِیرُوا فِی الْأَرْضِ»؛[4] در زمین گردش کنید. مطالعه ماجراهای دوران گذشته میتواند تا حدودی همان تأثیر را داشته باشد.
3. «وَ کَتَبْنا لَهُ فِی الْأَلْواحِ مِنْ کُلِّ شَیْءٍ مَوْعِظَهً وَ تَفْصیلاً لِکُلِّ شَیْءٍ فَخُذْها بِقُوَّهٍ وَ أْمُرْ قَوْمَکَ یَأْخُذُوا بِأَحْسَنِها…»؛[5] انواع اندرزها را در الواح نوشتیم و همه چیز را بیان کردیم، آنرا به جدّ بگیر و به قومت بگو که نیکوترش را عمل کنند.
4. وَ قُلِ الْحَمْدُ للهِ سَیُریکُمْ آیاتِهِ فَتَعْرِفُونَها …»؛[6] بگو: سپاس خدا را؛ به زودى آیاتش را به شما نشان خواهد داد تا آن را بشناسید.
5. «واتلُ عَلَیهِم نَبَأ الَّذى آتَیناهُ آیاتِنا فَانسَلَخَ مِنها فَاتبَعَهُ الشَّیطانُ فَکانَ مِنَ الغاوین»؛[7] و بر آنها بخوان سرگذشت آنکس را که آیات خود را به او دادیم؛ ولى [سرانجام] خود را از آن تهى ساخت و شیطان در پى او افتاد، و از گمراهان شد!
[2]. برای اطلاعات بیشتر در این زمینه ر. ک: هاشمى رفسنجانى، اکبر، فرهنگ قرآن، ج 8، ص 277، قم، بوستان کتاب، چاپ دوم، 1383ش.
[4]. انعام، 11؛ نمل، 69؛ عنکبوت، 20؛ روم، 42.
اهمیت مطالعه و کتابخوانی از نگاه قرآن چگونه است؟ / اسلام کوئست