اگر به نیابت پدر و مادری که سواد ندارند صبح ها دعای عهد خوانده شود آیا آنها هم مشمول حدیث امام صادق(ع) قرار می گیرند؟ و چکار کنیم که از یاران امام زمان (عج) باشیم؟

بر اساس روایات نیابت در مستحبات ـ چه نیابت از شخص مرده و چه زنده ـ اثر عملی آن همان انتقال ثواب است. یعنی همان اندازه‌ای از ثواب که برای خواننده دعاست، به همان مقدار به کسی منتقل می‌شود که دعا به نیابت از ایشان خوانده شده است. و در این مورد فرقی بین زیارات و سائر اعمال مستحبی نیست.
همچنین ائمه معصومین(ع) در مورد خواندن دعا و زیارت به نیابت از طرف پدر و مادر و مؤمنین، تأکید داشته و به آن توصیه کرده اند که روایات ذیل بیانگر این مطلب است:
1- از امام صادق ـ علیه السّلام ـ نقل شده که فرمود: چه باز می‌دارد شما را که نسبت به والدین خود در حال زنده و پس از مرگشان نیکی کنید؟ نماز، روزه، حج و… برای آنها بجا آورید. پس آنچه انجام داده شود ثوابی به آنها خواهد بود. چنان که برای خودش نیز همان می‌باشد.[1]
2- ونیز امام صادق ـ علیه السّلام ـ فرمود: هر کس از مؤمنین عملی را از طرف دیگری انجام دهد او از آن متنعّم شده و از ثواب آن بهره‌مند می‌گردد.[2]
و از جمله مواردی که به آن سفارش شده، دعاهای مربوط به امام زمان (عج) است که به نیابت از طرف مؤمنین، به خصوص پدر و مادر خوانده شود. و اثر نیابت هر عمل استحبابی از جانب دیگران، به خصوص پدر و مادر، ‌انتقال ثواب به ایشان است.
امّا در مورد این سؤال که چکار کنیم از یاران امام زمان (عج) باشیم؟
در پاسخ می‌توان گفت این امر شرط های متعددی دارد که در ذیل فقط برخی از آنها را بیان می‌کنیم.
اول، شناخت صحیح از امام ـ علیه السّلام ـ و دیگر قدم گذاشتن در راه و سیره آن حضرت و سایر معصومین است که به نمونه‌هایی از آن اشاره می‌شود:
1. اطاعت و بندگی خالصانه در برابر خداوند متعال، که قدر مسلم آن ترک محرمات و انجام واجبات است. 1. خدمت به مؤمنین؛ 3. امر به معروف و نهی از منکر؛ 4. اشاعه و نشر معارف اسلامی؛ 5. مبارزه با مفاسد اجتماعی و اخلاقی و….
گفتنی است هر کدام از این موارد زمینه‌ساز ظهور حضرت بوده، و هر کسی در زمینه‌سازی ظهور آن حضرت تلاش نماید و قدم خالصانه در این راه بگذارد تا ظهور فراهم گردد یاری‌رسان حضرت در ظهور بوده، و از یاران آن حضرت محسوب می‌گردد.
دیگر اینکه در زمان غیبت به اموری سفارش شده است که انجام دادن آنها موجب می‌شود که حضرت به او عنایت پیدا کرده تا در سایه این عنایت، زمینه رشد و کمال او فراهم گردد، و راه وصال را به دست آورده، و از یاران حضرت گردد که به چند نمونه اشاره می‌گردد:
1. مداومت در دعاهایی که برای تعجیل ظهور آن حضرت است.
2. خواندن دعای عهد که از آن به دعای نور نیز یاد شده است.
3. خواندن سوره های کهف و یاسین در هر شب و به خصوص در شبهای جمعه.
4. خواندن سوره‌های «مسبّحات» در هر شب قبل از خواب که عبارتند: اسراء، حدید، حشر، صف، جمعه، تغابن و اعلی.
5. ریاضت صحیح جهت ارتقاء به لقاء الله.
6. انجام دادن وظایف شرعی به صورت تمام و کمال و…
و…

معرفی منابع جهت مطالعه بیشتر:
1. مصباح کفعمی؛ 2. النجم الثاقب، میرزای نوری؛ 3. بحار الانوار، ج 52 و 53، علامه مجلسی.

پی نوشت ها:
[1] . حر عاملی، محمد بن حسن، وسایل الشیعه، موسسه آل البیت، ج5، ص365.
[2] . همان، ص 369.