یکی از دلایل غیبت امام عصر (عج) خوف از کشته شدن ایشان است. سوال اینجاست که چطور امام زمانی که خداوند او را برگزیده از مرگ (که شهادت ایشان است) هراس دارند در صورتی که مرگ برای مؤمنان رهایی از دنیا و زینت آن است و شهادت همچون شهدی شیرین برای اوست. همچنین خداوند متعال که نگهدار امام عصر(عج) هست و او مراقب و محافظ بندگان خود هست چه برسد به تنها حجت خود بر روی زمین. لطفاً توضیح را هر چه کامل تر بدهید؟

هر چیزی در این عالم از جمله غیبت امام عصر ـ علیه السلام ـ بی علت و بدون فلسفه نیست، چرا که خدای حکیم کار عبث و بیهوده انجام نمی دهد، لکن آن علّت برای ما به تفصیل روشن نیست. چنان که عبد الله بن فضل هاشمی می گوید: امام صادق ـ علیه السلام ـ فرمود: حضرت صاحب الامر ناگزیر غیبتی خواهد داشت به طوری که گمراهان در شک واقع می شوند، عرض کردم چرا؟ فرمود: مأذون نیستم علتش را بیان کنم، گفتم: حکمت اش چیست؟ فرمود: همان حکمتی که در غیبت حجت های گذشته و جود داشت در غیبت آن جناب هم وجود دارد، اما حکمت اش ظاهر نمی شود، مگر بعد از ظهور او، چنان که حکمت سوراخ کردن کشتی و کشتن جوان و اصلاح دیوار به دست خضر ـ علیه السلام ـ برای موسی ـ علیه السلام ـ آشکار نشد، جز هنگامی که می خواستند از هم جدا شوند. ای پسر فضل موضوع غیبت سرّی است از اسرار خدا و غیبی است از غیب های الهی، چون خدا را حکیم میدانیم باید اعتراف کنیم که کارهایش از روی حکمت صادر می شود، گرچه تفصیلش برای ما مجهول است.[1]
از این حدیث شریف به خوبی استفاده می شود که علّت اصلی غیبت جزء اسرار الهی است و جز ائمه اطهار ـ علیهم السلام ـ که خزانه داران علم و اسرار الهی هستند کسی آن را نمی داند، آنها هم مأذون به بازگو نمودن آن نبودند، و لذا اینکه می بینیم در برخی روایات بعضی از حکمت های آن، مثل آزمایش و امتحان، بیعت نکردن با ستمکاران، نجات از قتل و فراهم شدن یاران. بیان شده است، به خاطر پاسخ به سئوالات مکرّری بوده که از امامان معصوم ـ علیهم السلام ـ می شده است اما این هرگز به معنای انحصار علّت و حکمت غیبت در این امور نیست تا گفته بشود که در صورت رفع و برداشته شدن این موانع حضور و یا ظهور محقق می شود.
امام غایب ـ علیه السلام ـ نیز مانند پدرانش، از کشته شدن و شهادت در راه دین، باکی نداشته و ندارد، بلکه شهادت و کشته شدن در راه خدا درسی است که انسان های آزاده از آن بزرگواران آموخته اند، ولی در عین حال کشته شدن و شهادت اش، به صلاح جامعه و دین نیست. زیرا هر یک از ائمه پس از رحلت و شهادت جانشینی داشتند، ولی امام زمان ـ علیه السلام ـ اگر کشته و شهید بشود، جانشینی ندارد و زمین از حجت خدا خالی می گردد، در صورتی که مقدّر شده است، سرانجام، حق، بر باطل غالب و پیروز شود و به واسطه وجود مقدّس آن بزرگوار، دنیا به کام حق پرستان گردد.[2]
به تعبیر دیگر گر چه شهادت سعادت است اما هدف نیست و از این رو اگر با شهادت امام معصوم هدفی والاتر زمین بماند خود را در معرض شهادت قرار دادن چیزی جز نفله شدن و هدر رفتن نخواهد بود و از آنجا که امام مهدی رسالت احیاء دین الهی و برپایی حکومت جهانی صالحان در آخر الزمان را به عهده دارد روشن است که شهادت ایشان مانع تحقق این اهداف عالی خواهد شد بنابراین باید بماند و رسالت بزرگ خود را به انجام برساند و به سخن دیگر این ترس (ترس از کشته شدن) ترس مربوط به شخص امام نیست که مذموم و ناپسند است ترس و واهمه از بر زمین ماندن اهداف بلندتر است که خوف عقلانی و پسندیده است چرا که هر عاقلی با شنیدن آن، آن را تأیید می کند.
اگر آن گونه که در سئوال مطرح شده گفته شود که: مگر خدا قدرت ندارد وجود امام زمان و حجت خودش را از شرّ دشمنان حفظ کند؟ پاسخ اش این است که قدرت خدای تعالی هیچ محدودیتی ندارد، با این که قدرت خدا محدود نیست، اما کارها را طبق اسباب و از مجرای عادی، انجام می دهند. بنانیست برای حفظ وجود مقدّس انبیاء و ائمه ـ علیهم السلام ـ و ترویج دین، از روش های عمومی اسباب و علل، دست بردارد و بر خلاف جریان عادی، عمل کند وگرنه دنیا، سرای تکلیف که مبتنی بر اختیار و امتحان است نمی شود. و بر همین اساس بوده است که می بینیم در طول تاریخ انبیاء و اولیاء الهی آمده اند و مردم را دعوت به حق و خدا پرستی کرده و به جز در موارد خاص و استثنائی اقدام به اظهار معجزه و کارهای خارق العاده نکرده اند، و همه آن بزرگواران مظلومانه زندگی نموده و اکثر شان در این راه مورد ستم و آزار قرار گرفته و به شهادت رسیده اند، و این نیست مگر به خاطر این که مردم باید با اختیار و فکر و اندیشه آزادانه راه سعادت را از شقاوت تشخیص داده و انتخاب نمایند و آنان که هلاک می شوند نیز بعد از امتحان و آزمایش های آزادانه باشد.
 
معرفی منابع جهت مطالعه بیشتر:
1ـ سیمای آفتاب، دکتر حبیب الله طاهری.
2ـ داد گستر جهان، آیت الله ابراهیم امینی،

پی نوشت ها:
[1]. مجلسی، محمد باقر،بحار ج52، ص91.
[2]. داد گستر جهان، امینی، ص149.